Onderweg naar de Kotel

Laatst liep ik naar de Kotel. Op de terugweg stopte ik even, vlak voor de Mamilla Mall. Ik kocht een cola zero en ging zitten.

Naast me zat een jonge man. Hij zag eruit als een nette jongen; het klinkt misschien vreemd, maar soms kun je zien of iemand vroeger een keppel droeg en nu niet meer.

Hij had een droeve blik in zijn ogen. Je zou hem het liefst even omarmen, en al snel gaat je fantasie met je op de loop over wat er met zo iemand gebeurd kan zijn.

‘Onderweg naar de Kotel?’ vroeg ik.

Hij leek te schrikken. ‘Ik weet nog niet of ik wil gaan,’ zei hij.

‘Waar kom je vandaan?’
‘Uit Ashkelon.’
‘Dan ben je al een heel eind gekomen,’ zei ik. ‘Nog maar een klein stukje – ik zou gaan.’

Hij glimlachte. ‘Ik was hier op Hesder*, dus ik ken het goed.’
‘Jesjiwat Hakotel?’ vroeg ik. Hij knikte, keek voor zich uit.

‘Ik ging toen elke middag een uurtje naar de Kotel. Dat gaf me rust.’
‘Dat begrijp ik,’ zei ik. ‘Ik vind er ook rust.’

Maar hij luisterde niet echt.

*Hesder is Talmoedhogeschool of jesjiewa waar de studenten ook het leger in gaan.

‘Mijn adviseur stelde voor dat ik erheen zou gaan, om tot rust te komen,’ zei hij, ‘maar ik twijfel.’

‘Moeilijke tijd gehad?’ vroeg ik voorzichtig.
‘Niet moeilijker dan mijn leeftijdsgenoten,’ zei hij, bijna verontschuldigend.
‘Kom je uit Gaza?’ vroeg ik.

Hij knikte.
‘Ik ben er al een tijd niet meer geweest. Ik kon het niet aan. Voorlopig ben ik vrijgesteld.’

‘Good for you,’ zei ik – geen slimme opmerking.
‘Mijn vrienden wel, ik niet. Dat kan niet,’ zei hij, en er kwamen tranen in zijn ogen.

‘Nu even niks zeggen,’ zei ik tegen mezelf.

‘Ik voel me schuldig tegenover mijn vrienden,’ fluisterde hij. ‘Maar ik kan gewoon niet.’
Ik dacht aan het artikel dat ik las, dat in 2025 zo’n 270 jongens van zijn leeftijd geprobeerd hadden een eind aan hun leven te maken.

Ik gaf hem mijn cola.
‘Wil je dat ik met je meega?’ vroeg ik zacht. ‘Dan ben je niet alleen.’

Hij knikte.
Een jongen, jonger dan mijn zoon, droeg lasten die ik nooit heb gekend.

Samen liepen we in stilte verder.
Blij dat ik er even voor hem kon zijn.

cover: Dome of the Rock en Kotel (Klaagmuur), foto Peter Mulligan, bron: Wikimedia Commons