12 december 2024

Opinie

Laat de woningen van de Handwerkers Vriendenkring staan

Architectuur

Langs het spoor in Amsterdam-Oost staat een rij van vijf bijzondere woningblokken die daar vlak na de Eerste Wereldoorlog werden gebouwd door Handwerkers Vriendenkring. Deze dreigen nu te worden gesloopt. De vijf blokken waren het antwoord in steen op de sanering van de verkrottende huizen in de Jodenbuurt. Het was een voorbeeld van moderne stadsvernieuwing met ruime woningen, waar mensen zich al snel in thuis voelden. De buurt werd in de oorlog ook de verplichte verblijfplaats … [Lees verder]

IDF-evacuatievlucht of Repatriëringsvlucht? Reactie op Tahrim Ramdjan

Opinie

In zijn essay ‘Amsterdam is een door en door Joodse stad, maar Amsterdam is óók een door en door islamitische stad’ probeert Parool-verslaggever Tahrim Ramdjan steeds maar weer twee kanten te laten zien.* Ramdjan schreef zijn stuk naar aanleiding van de jacht op Maccabi Tel Aviv-supporters door de straten van Amsterdam. Het is een eenzijdig betoog dat geen recht doet aan de realiteit. *‘Amsterdam is een door en door Joodse stad, maar Amsterdam is óók … [Lees verder]

Als er geschreeuwd wordt in de stad …

Opinie

Iedere Nederlandse Jood leeft met de realiteit van de mogelijkheid van anti-Joods geweld. We verbazen ons niet meer over beveiliging bij synagogen, scholen, jeugdkampen en ook in ons dagelijks leven zijn veel mensen voorzichtiger. Ik hoor niet tot de mensen die zeggen dat het grootste probleem is dat je “niet meer met een keppeltje over straat kan”; de meeste Nederlandse Joden dragen immers een hoed, pet of gaan al langer zonder hoofddeksel over straat. Daarover … [Lees verder]

Anti-Israël enthousiasme op de Dam: ’Wij willen onze straten terug’

Opinie

Afgelopen zondag was ik, ondanks de waarschuwingen, even gaan kijken op de Dam waar pro-Palestijnse demonstranten de confrontatie met het plaatselijke gezag aangingen.  Het was vervreemdend: er waren op het eerste gezicht meer politieagenten dan demonstranten en het winkelend publiek ging zijn gewone gang, nauwelijks of niet gealarmeerd door al die politiebusjes. Verder was het een vrijwel volkomen ‘witte’ aangelegenheid, deze zondag de 10de november.  Het vertrouwde beeld van goedbedoelende wereldverbeteraars uit de traditionele marxistiese hoek. Verbeten … [Lees verder]

Mist over de gevoelens van hoop

Midden-Oosten

Het Israëlische optimisme en zelfvertrouwen is ondergedoken in een gevoel van onzekerheid.  Er is geen paniek, maar mensen hier, tot in de hoogste rangen van Tsahal (het leger) vragen zich af of hun land ooit in vrede kan bloeien in het islamitische Midden-Oosten.  In vrede geloven de meeste mensen niet meer die ik de afgelopen twee weken sprak. Als Israël met hulp van de VS een voorspelde grote Iraanse aanval zal afslaan, is dat een … [Lees verder]

Nieuws

Nieuws

Het engagement van Simon en Samuel van den Bergh

De tekst boven het bureau van Sam van den Bergh en zijn broer Arnold in hun werkkamer luidde: ‘De heren Van den Bergh zijn steeds voor alle arbeiders beschikbaar.’  Zijn hele leven zette Sam zich niet alleen in voor zijn margarinefabriek en het bedrijf waar na fusie met een Engelse partner Unilever uit zou voortkomen, maar ook voor het financieren van talloze Joodse en niet-Joodse doelen.   Zijn grote betrokkenheid kwam onder andere tot uitdrukking in … [Lees verder]

Midden-Oosten

Zal het nieuwe Syrië een bedreiging vormen voor Israël?

Opvallend snel en krachtdadig nadat juichende Syriërs in Damascus en elders in de wereld de val van de Syrische dictator vierden bombardeerden Israëlische straaljagers strategische doelen in Syrië.  Munitie opslagplaatsen, waar wellicht ook chemische wapens zijn opgeslagen en raketsystemen, waren het doelwit van de Israëlische aanvallen. Ook bezette Tsahal (het leger) de gedemilitariseerde bufferzone op de Golan hoogvlakte die sedert het Israëlisch-Syrische bestand van 1974 Israël beschermde tegen terroristische aanvallen vanuit Syrië. Israël deed er meteen … [Lees verder]

Kijk- en Luistertips

Leven als Arabier, als Palestijn in Israël

Jaren geleden maakte ik samen met mijn jeugdvriendin Esther een bijzondere reis door Israël en Jordanië.  Esther en ik kennen elkaar sinds de middelbare school, en we vatten het plan op om een tussenjaar te doen en de wereld rond te reizen. Zoals druiven plukken in Frankrijk, Summer Camp in de Verenigde Staten, kibboets in Israël. Uiteindelijk ging zij wel naar een kibboets, maar ik niet. Ik ging culturele antropologie studeren aan de Universiteit van … [Lees verder]

Kunst & Cultuur

Ondertussen op de Westbank: ‘Niet iedereen binnen de Joodse gemeenschap wil horen wat daar gebeurt’

Kijk- en Luistertips

Nu alle aandacht gericht is op Gaza, verschuiven Wallet & Van Weezel hun blik naar de Westelijke Jordaanoever. Voor de een betwist gebied, voor de ander bezet Palestijns gebied en voor weer anderen het onbetwiste hart van het oude Israël Judea en Samaria. Hoe komen de verschillende partijen hier ooit tot een oplossing?  Zesdaagse oorlog De Westelijke Jordaanoever (het Engelse woord Westbank wordt eveneens veel gebruikt) werd in 1967 tijdens de zesdaagse oorlog door Israël … [Lees verder]

Wallet & Van Weezel over het ICC-arrestatiebevel en de vraag: Is er nog toekomst voor de Joden in ons land?

Kijk- en Luistertips

De Vrijdagavond biedt vanaf deze week de podcast aan van Bart Wallet en Natascha van Weezel. Onze medewerker Boudewijn Drechsler geeft per aflevering een korte inleiding.  In de wekelijkse EO-podcast ‘Wallet & Van Weezel’ gaan Natascha van Weezel en Bart Wallet met elkaar in gesprek over wat er leeft in en rondom de joodse wereld.   Bart Wallet is hoogleraar Joodse studies aan de Universiteit van Amsterdam, waar hij de eerste voltijds leerstoel voor joodse geschiedenis in … [Lees verder]

Leven als Arabier, als Palestijn in Israël

Kijk- en Luistertips

Jaren geleden maakte ik samen met mijn jeugdvriendin Esther een bijzondere reis door Israël en Jordanië.  Esther en ik kennen elkaar sinds de middelbare school, en we vatten het plan op om een tussenjaar te doen en de wereld rond te reizen. Zoals druiven plukken in Frankrijk, Summer Camp in de Verenigde Staten, kibboets in Israël. Uiteindelijk ging zij wel naar een kibboets, maar ik niet. Ik ging culturele antropologie studeren aan de Universiteit van … [Lees verder]

Alfred Edelstein: Het jodendom is de schatkamer van de mooiste verhalen

Kijk- en Luistertips

‘Al die verhalen hebben een link met de Nederlandse samenleving’, zo zegt Edelstein in het boeiende gesprek dat hij voerde met Bart Wallet en Natascha van Weezel in hun podcastserie Wallet & Van Weezel. Deze verhalen laten het hele palet zien van vierhonderd jaar Nederlandse geschiedenis, met al haar welvaren en de donkere hoofdstukken. Onlangs ging Edelstein met pensioen na jarenlang de Joodse Omroep te hebben gediend als directeur en later als hoofdredacteur van de … [Lees verder]

Middle East Side Stories – a new musical is coming up

Kunst en Cultuur

It started one year ago, following an article that Bloom, editor-in-chief of De Vrijdagavond,  asked me to write about the debate between Hanna Luden and Laila Al-Zwaini, a debate that was hosted at Moroccan cultural center Argan, in Amsterdam’s Nieuw West (see Yes, We Can (Talk!), published on 24-10-2023). I came to that event with some understandable fears but came out of it with renewed hopes about the inevitability of peaceful co-existence. Events all over … [Lees verder]

uit alle tijden

Rational Haggadah happens to be an ultra-right politicization of Pesach

Nieuws

Dennis Prager’s The Rational Passover Haggadah poses the liberal media are a greater threat to Western democracies than Russia There are those who object to the politicization of Passover. In particular gestures made by many Jewish communities – certainly most non-Orthodox families and kehillot – towards justice issues traditionally associated with progressive politics, more specifically the marginalization of the disempowered and the disenfranchised. But like it or not, adjusting the text of the seder to … [Lees verder]

Is de synagoge in Paramaribo altijd wit geweest? 

Nieuws

De binnenstad van Paramaribo behoort sinds 2002 tot het Unesco-werelderfgoed. Het stratenplan is behouden gebleven net zoals de witte, houten huizen met gezichtsbepalende zuilen en veranda’s. Dat zijn ook de kenmerken van de statige synagoge van Paramaribo, de Neve Shalom. Na de onafhankelijkheid in 1975 veranderde de stad razendsnel. Er kwamen meer straten, meer verkeer en meer bedrijvigheid en vooral een tekort aan geld. Dus minder geld voor verf voor de huizen, ook voor het … [Lees verder]

Yoseph Haddad: “Ik ben Israëli en vind het een eer mijn land te verdedigen.”

Midden-Oosten

Zaterdagavond 18 maart was ik aanwezig op een door CIDI en StandWithUs Nederland georganiseerde avond met Yoseph Haddad, een Israëlische Arabier met christelijke achtergrond. De lezing vond plaats in het Joods Cultureel Centrum in Buitenveldert. Naomi Mestrum, directeur van CIDI, opende de lezing getiteld ‘Bridging the Conflict’ met de sombere constatering dat er in Nederland steeds vaker wordt gedacht dat Israël een apartheidsstaat is, en dat voornamelijk jongeren een heel vertekend beeld hebben van Israël … [Lees verder]

Een jaar niet weten wat je moet zeggen

Nieuws

Afgelopen maandagavond vond in de LJG Amsterdam een bijeenkomst plaats om 7 oktober te herdenken. Een van de sprekers daar was schrijver en theatermaker Tamar van der Ven. Zij vertelde hoe zij het het afgelopen jaar heeft ervaren. Overzichtelijk en eenzaam Een jaar geleden was ik net afgestudeerd aan de schrijfopleiding op de toneelschool. Zin om als beginnend schrijver mijn weg binnen de kunsten te vinden. Toen kwam 7 oktober. En eigenlijk weet ik al … [Lees verder]

Mijn moeder Rozette Kats spreekt in de Bondsdag

Geschiedenis

Rozette Kats sprak vrijdag 27 januari tijdens Holocaust Memorial Day in de Bondsdag in Berlijn. Dat deed zij als geen ander zo goed. Ik ben trots, zij is mijn moeder en ik was erbij op die historische herdenkingsdag in Berlijn.  Mijn moeder spreekt rustig, duidelijk, overtuigend, zonder een spoor van zenuwen.  Na afloop loopt zij terug naar haar stoel tussen die van president Steinmeier en van de voorzitter van de Bondsdag Bärbel Bas in. Dat … [Lees verder]

Verschillende auteurs vertellen over het Tora-gedeelte dat deze week wordt gelezen en geven hun eigenzinnige interpretatie

Jacob’s dromen en zijn bezielde ladder

Toen ik een maand geleden op Marktplaats voor een zacht prijsje tegen een sublieme versterker/CD speler aanliep, deed me dat besluiten ook mijn omvangrijke platencollectie weer in ere te herstellen. Ik vond een passende vintage platenspeler, in perfecte staat nog wel, en daarmee was de aanleiding compleet om wat ik aan vinyl in huis had te herontdekken en herwaarderen. Gelukkig had ik in de tussenliggende decennia geen afstand van gedaan van mijn collectie: wat ik eerder als overtollige ballast was gaan ervaren en bijna aan Marie Kondo’s opruimstrategie had prijsgegeven, ontpopte zich nu tot een ware schatkamer.  Te midden van ... [Lees verder]

Blijf op de hoogte

Iedere vrijdagochtend een e-mail met de nieuwste artikelen van De Vrijdagavond in je mailbox ontvangen? Schrijf je hieronder in.

Nieuw op De Vrijdagavond