Volgens Rabbijn Sacks is ze ‘een van de grote Talmoedleraren van onze tijd’. Binnenkort komt zij naar Nederland op uitnodiging van de orthodox-joodse vrouwengroep Alats Libie.
De Jeruzalemse literatuurwetenschapper Gila Fine staat ook bekend als de Talmoedgeleerde ‘with a twist.’ Niet zo eenvoudig te vertalen, maar als we haar laatste boektitel zien begrijpen we het beter: The Madwoman in the Rabbi’s Attic, Rereading the Women of the Talmud.
Een grote vangst dus van Alats Libie (een orthodoxe vrouwengroep die sinds een jaar of vijf zelf diensten leidt) om Gila Fine uit te nodigen voor een sjabbaton (weekend rond de sjabbat).
Babylonische Talmoed
Gila Fine is gespecialiseerd in de Babylonische Talmoed, een belangrijk erfstuk van het Jodendom. Dagelijks wordt eruit gelezen, geleerd, herhaald en nog eens herhaald. Het is een uniek literair genre dat uit twee soorten tekst bestaat: de halachische verhandelingen, waarin de Joodse wet in discussies tussen rabbijnen onderwerp is en de aggadische teksten.
Aggadische teksten staan verspreid door de Talmoed heen en zijn eigenlijk vertellingen. Verhalen uit de tijd dat de Talmoed op schrift werd gesteld door rabbijnen tussen het jaar 500 en 1000. Deze rabbijnen waren zonder uitzondering mannen.
The Madwoman in the Rabbi’s Attic
Rereading the Women of the Talmud
Gila Fine
$29.95
ISBN: 9781592646739
Bron van wijsheid
In de Talmoed zijn vrouwen ‘een wereld op zich’. Het zijn ideale moeders, als verleidsters, als dodelijk gevaar voor haar echtgenoot of als heilige hoedster van Torah en traditie. Sommige vrouwen handelen onafhankelijk in deze verhalen. Andere passages tonen dat de vrouw beter binnen de voor haar bepaalde grenzen kon blijven. Een enkele vrouw is een bron van wijsheid voor haar echtgenoot.
De bestudering van deze schat aan verhalen was tot voor kort uitsluitend een aangelegenheid van Joodse mannen. Begin jaren tachtig van de vorige eeuw verklaarde een Amsterdamse Talmoed geleerde nog in het voorzichtig-feministische blad ‘Kolenoe’ (Onze Stem) dat de Talmoed bestuderen een zaak van ‘typisch mannelijk denken’ was. Het was een klassieke poging om vrouwen buiten dit intellectuele kader te houden.
Als een wervelwind
In Israël en de Verenigde Staten hebben joodse vrouwen zich de laatste vijftig jaar geëmancipeerd. Niet alleen maatschappelijk maar ook religieus. Is het pas sinds de negentiende eeuw dat Torah-studie voor meisjes is toegestaan en bevorderd; de mondelinge leer, zoals de Talmoed getiteld is, werd maar voor een enkele vrouw toegankelijk. Zo’n meisje of vrouw had een progressieve vader die samen met haar leerde.
Inmiddels staan er vele instituten en organisaties garant voor een opleiding in Talmoedstudie. In de moderne orthodoxie wordt dit als een sine qua non beschouwd voor de opleiding van jonge vrouwen.
Een wereld op zich
In de Talmoed zijn vrouwen eigenlijk ‘een wereld op zich’. De vrouwen zijn beschreven als ideale moeders, als verleidsters, als dodelijk gevaar voor haar echtgenoot of als heilige hoedster van Torah en traditie. Sommige vrouwen handelen onafhankelijk in deze verhalen, andere passages tonen dat de vrouw beter binnen de voor haar bepaalde grenzen kon blijven. Een enkele vrouw is een bron van wijsheid voor haar echtgenoot.
Om op een nieuwe en inspirerende manier kennis te maken met de vrouwelijke personages in de Talmoed kan ik een ontmoeting met Gila Fine aanbevelen. Zij heeft een bijzondere methode ontwikkeld om de Talmoed te interpreteren. Als literatuurwetenschapper heeft zij vrouwelijke personages in de Babylonische Talmoed geanalyseerd. Aan de hand van klassieke en moderne niet-Joodse literatuur laat zij een nieuw psychologisch licht schijnen op deze vrouwen.
Podcast met Gila Fine
Wie meer van Gila Fine with horen kan naar deze podcast luisteren van Take One:
Take One, Talmud to Go — Sanhedrin 23 – Tablet Magazine
Prijswinnend boek
Het onlangs gepubliceerde boek ‘The Madwoman in the Rabbi’s Attic: Rereading the Women of the Talmud’ is niet onopgemerkt gebleven. Aan de hand van kennis uit de literatuurkritiek en filosofie geeft zij de Talmoed nieuwe interpretatie. De Rabbi Sacks 2024 Book Price viel Gila Fine ten deel.
Sjabbaton 7 en 8 februari met Gila Fine
Tijdens en na deze sjabbat zal Gila Fine spreken en haar inzichten delen. Op Vrijdagavond en bij de sjioer (lezing) na sjabbat zijn vrouwen en mannen welkom.
Poster voor de sjabbaton in Amstelveen
met Gila Fine, aanmelden kan nog.
Geef als eerste een reactie