Chanoeka 5785 in Jeruzalem
Deze week begint Chanoeka. Een van de simpelste vragen uit de Gemara is Mai Chanoeka, wat is Chanoeka? Vaak is het zo dat met makkelijke vragen de langste antwoorden komen.
Het verhaal is bekend, maar toch even in het kort: de Hellenisten (Grieken) hadden het land bezet. De Makkabeeën, een groep geleerden, pakten de strijd op. Het waren er een stuk minder dan de Hellenisten, maar ze wonnen toch door een wonder.
Het eerste wat ze deden, was naar de verwoeste tempel gaan om de menora aan te steken. Het probleem was dat er geen kosjere olie was. Ze vonden een kruikje dat het acht dagen volhield, terwijl het normaal slechts genoeg was voor één dag.
Hartje winter
Wat mij opvalt, is dat de oorlog van velen tegen weinigen niet echt als wonder wordt beschouwd, maar het kruikje wel. Daarover later meer.
Hoe wordt Chanoeka gevierd? Mijn ouders (gepassioneerde zionisten) waren nooit onder de indruk van de festiviteiten met Chanoeka. Er gebeurt volgens hen niks in de stad, en daar hadden ze wel gelijk in. De meeste feestdagen worden in de lente of zomer gevierd, het speelt dan vooral buiten af. Het is nu hartje winter. Overdag is het 19 graden Celsius, ’s avonds kan het wel afkoelen tot 7 à 8 graden.
Israëli’s zijn koukleumen en met deze temperaturen lopen ze met dikke winterjassen, mutsen en handschoenen rond. Het is koddig.
Lootjes trekken
Wel wordt Chanoeka in familieverband veel gevierd. De Hollandse Israëli’s trekken nog steeds lootjes. O ja, de kranten hebben ook het equivalent van de AD-oliebollentest: de sufganiot (donuts) competitie.
Mochten jullie in Jeruzalem zijn, ga dan vooral bij Yotam’s donuts langs, aan de top van de Ben Yehuda-straat. De verrassing van het jaar is Kazze op Bezalel-straat. Deze glutenvrije aanbieder was in staat een prima sufganiyah te maken. Beiden kregen een welverdiende negen.
Chanoeka is het feest van het licht vanwege het kruikje olie, en niet vanwege de militaire overwinning. Als we mogen geloven, is de oorlog van nu ten einde. Als ik een wens kan doen, is dat ons feest van licht dit jaar de vrijlating van alle gijzelaars brengt. Dat is pas een wonder.
cover beeld met dank aan Joodse redactie EO, 2023
Geef als eerste een reactie