In de tentoonstelling Out of the Box in het Haagse museum Escher in Het Paleis geeft kunstenaar Jehoshua Rozenman iets prijs uit een koffer.
Je hebt geen toelichting nodig op de beelden van Rozenman als je niet van verschillende perspectieven houdt: Rozenman zaait visuele verwarring omdat je je verhoudt tot beelden die zowel fysieke constructies symboliseren alsook meer spirituele verheffing, alsof de toren van Babel zich weer opbouwt.
Vervolgens laat hij je met nieuwe ogen naar de optische illusies van Escher kijken: ’A perfect blend.’ Je hebt ook geen toelichting nodig als bezoeker van het museum Escher in Het Paleis: de duizelingwekkende beelden van Jehoshua Rozenman vangen direct je blik. Ze lijken op architectuur, maar ze bieden je geen houvast. Je kunt ze blijven onderzoeken zonder te weten waar je naar kijkt.
De titel Out of the Box verwijst naar een koffer met inhoud die zich op de eerste verdieping bevindt. Hoe kwam hij daar? En wat vertelt dat verhaal? Ondertussen loop je langs zijn nieuwe composities die zich prachtig vermengen met de oude koninklijke kamers van dit Escherpaleis.
Spel van heden en verleden
Of hij zich liet inspireren door Constants New Babylon? Of door de gigantische beelden van de Israëlische kunstenaar Yigal Tumarkin? Rozenman kijkt me onbegrijpend aan. Maar toen had ik het verhaal nog niet gelezen en de mysterieuze koffer nog niet gezien.
Out of the Box begint met een verhaal over een koffer die hij in zijn atelier in Berlijn vond. Deze bleek door een architect of kunstenaar nagelaten te zijn met tekeningen, Het Proces van Kafka, kaarten en Bauhausprojecten uit de jaren dertig. Maar is dit werkelijk zo? Kan dit verzonnen zijn of door AI gegenereerd?
Het verhaal achter de werken
Rozenmans beelden vormen een concept dat in het spel met deze concrete koffer met gedateerde inhoud geen antwoorden geeft, maar de kijker fascineert en bevraagt. Boris Dittrich schreef voor deze tentoonstelling het verhaal van de koffer.
Is wat je ziet echt of niet?
Rozenman lacht: “dat verhaal is deel van het project. Maakt het toch veel interessanter dan wanneer ik gewoon vertel dat ik me laat inspireren door het verleden?”
Zijn deze beelden van glas?
Met dit verhaal geeft hij beeldend invulling aan constructies die volstrekt uniek zijn. Het piece de resistance vind je boven in het paleis met twee kleinere beelden als wachters aan beide zijden.
Daar staat een manshoog beeld van tachtig kilo geel-groen glas. Rozenman werkte acht maanden aan dit grote werk. Toch lijkt het licht en transparant mede door de lucide groene kleur. Lucide glas dat me doet denken aan uraniumglas, ook wel Annagroen genoemd, waaraan als kleurstof een uraniumverbinding is toegevoegd. Die vraag had ik hem nog had willen stellen….
Iedereen kan er zijn/haar/hen eigen verhaal bij maken: dit is de vrijheid van de verbeelding. Wat de Israëlisch-Nederlandse kunstenaar Rozenman neerzet past bij het werk van Escher: het is bevreemdend genoeg.
Geelgroen glas van 80 kilo, werk van Jehoshua Rozenman in Escher in Het Paleis, foto Yvonne Twisk
Ruimte om ons heen
Rozenman creëert net als Escher in zijn werken zijn eigen wereld, geïnspireerd door zijn bewondering voor de wetmatigheden van de ruimte om ons heen. Hoe consistent is dit intelligente concept dat ons uit de actualiteit naar het verleden én de kunstmatige toekomst laat reizen.
Je kunt je natuurlijk ook gewoon rustig vergapen aan schoonheid. Dat is wat kunst vermag te zijn: het spel van licht en donker, een verhaal op de grens van fictie en feiten. De wereld van Rozenman houdt je nog lang bezig wanneer je het paleis verlaat.
Jehoshua Rozenman (Tel Aviv, 1955) leeft sinds 1979 in Nederland. In Amsterdam studeerde hij aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten. Na het beeldhouwen en schilderen stapte Rozenman in 2007 over op glas. Rozenman is de echtgenoot van Boris O. Dittrich. Dittrich schreef het verhaal bij deze tentoonstelling, zie Out of the Box.
1 juli t/m 14 september 2025
Jehoshua Rozenman ‐ Out of the Box
in Escher in Het Paleis, Den Haag
Op 19 juli 2025 van 15:00 – 16:00 uur is er een interactieve rondleiding kunst en AI door Özgür Savaş.
cover: Jehoshua Rozenman, Back in Time, 2024, gemengde techniek. Al het werk van Rozenman: beeld courtesy Galerie Fontana
Geef als eerste een reactie