Het effect van honderd jaar Arabische vijandschap op de Israelische ziel

Salomon Bouman, illustratie Françoise Nick

Natuurlijk begrijp ik dat Israël bij de herdenking van 7 oktober in het centrum van de journalistieke belangstelling staat. 7 oktober, de dag waarop Hamas uit de tunnels in Gaza de kibboetsen in het zuiden van Israël overviel. 

Ik heb er van alles over gelezen in de Nederlandse en internationale media. Vlijmscherpe kritiek op Israëls oorlogen naast artikelen die begrip opbrengen voor de uitoefening van Israëls keiharde oorlogvoering tegen vijanden die de vernietiging van Israël in hun ideologische vaandel dragen.

In alle artikelen die ik las, wordt voorbijgegaan aan het effect van honderd jaar Arabische vijandschap tegen Israël op de Israelische ziel. 

Daar wil het op deze dag, een jaar na 7 oktober 2023, over hebben. Ik teken daarbij aan dat ik als Jood, ex-correspondent in Israël gedurende veertig jaar, niet blind ben voor Israelische kortzichtigheid, arrogantie en ideologische verblinding. Daar gaat deze korte bijdrage voor De Vrijdagavond echter niet over.

Waar het wel over gaat, is dat westerse journalisten, schrijvers en denkers veel weten maar weinig of niets van het Israelische denken en voelen begrijpen.

Israël is in feite, sinds Staat Israël in 1948 door David Ben-Gurion werd uitgeroepen, in staat van oorlog gebleven. De legers van Egypte, Jordanië, Syrië en Irak vielen de jonge staat aan, maar liepen een bloedneus op. Er sneuvelden toen zesduizend Israelische soldaten op het slagveld van wie sommigen zo uit de naziconcentratiekampen kwamen.

In zijn zojuist verschenen boek ‘Tijd van Illusies’ van Dr J. Van der Putten lees ik: Aan de wortel van het conflict ligt het optreden van Israël in 1948 tegen de Palestijnen: bloedbaden, verwoestingen, verjaging van driekwart miljoen mensen.’

Je zou ook kunnen schrijven dat Arabische agressie de wortel van het conflict is. De Palestijnen kregen in 1947 via het VN-delingsplan van het Britse mandaat over Palestina een Palestijnse staat naast een Joodse staat. 

Een Arabische vernietigingsoorlog tegen de na tweeduizend jaar herboren Joodse soevereiniteit liep op een debacle uit. De Palestijnen verloren een reële kans op een Palestijnse staat op de Westelijke Jordaanoever die door Jordanië in het oorlogsgeweld werd bezet, inclusief Oost-Jeruzalem. De Palestijnen verloren door de Jordaanse bezetting van de Westelijke Jordaanoever niet alleen het recht op een Palestijnse staat maar ook hun samenleving in Israël. Ze werden inderdaad massaal verjaagd, maar er bleven voldoende Palestijnen in Israël om anno 2024 twee miljoen zielen te tellen. Ik wilde dat rechtzetten als aanvulling op het boek van Jan van der Putten.

Vergeet de oorlogen van 1956, 1967, 1972, 1973 en de twee Intifada’s en twee Libanese oorlogen niet om te begrijpen dat Israëli’s een diepgeworteld gevoel voor overleven in een vijandelijke omgeving hebben.

Dat gevoel zette zich om in een traumatische woede toen Hamasterroristen op 7 oktober in de kibboetsen in het zuiden van Israël vrouwen vermoordden en verkrachtten, borsten afsneden, handen afhakten en nog wredere dingen deden. Dát in een Joodse staat die werd gesticht ‘opdat het nooit meer zou gebeuren.’

Het gebeurde wel. Het trauma nam de vorm van blinde haat aan jegens de Palestijnen in Gaza en tegen Hezbollah.

Ik heb Netanyahu’s beslissingen, uitspraken en retoriek zo goed mogelijk gevolgd. Ik heb me altijd consequent afgezet tegen zijn ideologisch obsessieve anti-Palestijnse politiek, maar ik twijfel er nu geen moment aan dat 7 oktober van hem een getraumatiseerd mens heeft gemaakt. 

Ik weet dat je zijn politiek en militair handelen ook zou kunnen uitleggen als een politieke overlevingstheorie. Ik heb dat in veel media gelezen. Maar nergens las ik dat hij met een diep gewonde Israelische ziel Tsahal, het leger, voor de veiligheid  en voortbestaan van Israël laat vechten.

De politieke afrekening met Netanyahu komt later als er een einde komt aan deze eerste regionale oorlog in het Midden-Oosten waarin Israël een hoofdrol speelt.


cover illustratie Françoise Nick

Over Salomon Bouman 171 Artikelen
Salomon Bouman studeerde internationale betrekkingen aan Science Po in Parijs en aan de Johns Hopkins University in Baltimore, VS. Hij heeft lang in Israël gewoond en werkte daar 37 jaar als correspondent, onder andere voor NRC-Handelsblad. Zijn zoon en dochter en zijn kleinkinderen wonen nog steeds in Israël. Tegenwoordig schrijft hij columns en boeken. Van zijn hand verschenen Israël tussen hoop en vrees (Amsterdam University Press) en Ontmoeting en misverstand (Amphora Books).

2 Comments

  1. Eens hoor. Nu achter de Israelische regering staan. Later kom de verantwoording en depolitieke afrekeningen. Nu eendrachtig.

  2. Goed stuk en terechte kritiek. Ik hoop dat we toch ook oog houden voor alle slachtoffers van dit geweld in alle betrokken landen. De actie giro 555 biedt een kans. Dat Israel daarin wordt meegenomen is een statement daarvoor.

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*