Is premier Benjamin Netanyahu een zeewering tegen de ultra-rechtse religieus geïnspireerde nationalistische golven die de verkiezingsuitslag hebben opgewekt?
Ik hoop het voor Israel en de diaspora dat Netanyahu inderdaad de leider is die ‘Israel van zichzelf kan redden’ en niet toegeeft aan de meest extreme ideeën van zijn potentiële rechtse coalitiegenoten.
Jarenlang heb ik hem gevolgd. Ik weet dat hij verbaal ook extreem kan zijn, maar ik weet ook dat hij aanzienlijk bedachtzamer is dan het lijkt. Netanyahu is geen avonturier. Wegens zijn grote internationale ervaring en Amerikaanse achtergrond begrijpt hij hoe belangrijk Israel’s betrekkingen zijn met de buitenwereld, in het bijzonder de VS. En als hij het niet door zou hebben, zijn het Amerikaanse politici die hem waarschuwden doorgedraaide religieuze nationalisten niet op belangrijke veiligheidsposten in de regering op te nemen.
Itamar ben Gvir, de leider van de Religieuze nationalisten op de Defensie of als Minister voor Binnenlandse Veiligheid is met vrij grote zekerheid voor Netanyahu onaanvaardbaar. Religieus gemotiveerde avonturiers in het centrum van Israëls militaire en politiemacht is – en dat weet hij – voor president Joe Biden onaanvaardbaar. De Amerikanen hebben Netanyahu laten weten met hen in het centrum van de macht geen contacten te zullen onderhouden.
Europese leiders zullen ongetwijfeld het Amerikaanse voorbeeld volgen. En een groot deel van het Amerikaanse jodendom staat op zijn achterste benen als Netanyahu aan de eisen van de nationalistisch-religieuze partij van Itamar Ben Gvir gehoor geeft.
Natuurlijk zou je kunnen zeggen ‘waar bemoeien ze zich mee.’? Israël is toch een onafhankelijk soeverein land. Dat is zo maar Israel is ook in grote mate afhankelijk van westerse mogendheden, de VS in de eerste plaats, voor militaire en zelfs financiële steun. Ik denk dat dergelijke strategische overwegingen geen plaats hebben in de door religieuze en nationalistische motieven gevoede denkpatronen van Itamar Ben Gvir en diens volgelingen. Zij zijn van de buitenwereld vervreemde, naar binnen gekeerde gelovige ‘keppel-Israeli’ voor wie de geboden van de Thora belangrijker zijn dan het op de been houden van het westerse democratische bestel. Hun objectief is Israel te ontdoen van zoveel mogelijke westelijke invloeden. Het is hun openlijke doel Judea en Samaria, de westelijke oever van de Jordaan, onder Israelische soevereiniteit te brengen.
Dat is ook de droom van Netanyahu, maar niet kan realiseren. Hij begrijpt als een oudere staatsman dat zijn land in een onhoudbare internationale positie zou komen als Israel de Palestijnse onafhankelijkheid droom vermorzelt. De nieuwe relaties met de Soeni-Arabische landen zouden zo’n schok wegens hun pro-Palestijnse publieke opinie niet kunnen verdragen.
Netanyahu, de seculiere jood, staat bij de vorming van een nieuwe regering voor de zware opgave de sterke religieuze krachten in zijn coalitie in beheersbare banen te leiden.
Cover: Netanyahu spreekt, 2022, still uit video, beeldbewerking Lichansky
Geef als eerste een reactie