Op 18 september wordt het boek ‘En wie niet springt…’ gepresenteerd in De Kuip, het Feyenoordstadion. Het betreft een publicatie van de Rotterdamse stichting Loods 24 en Joods Kindermonument. Uitgever Chris Buitendijk van Studio Rashkov vertelt waarom het de hoogste tijd is voor dit boek.
‘En wie niet springt…’
Wie een beetje bekend is in de voetbalwereld, herkent het direct: het begin van een berucht en controversieel lied. Bij Feyenoord eindigt het steevast met: ‘Die is een Jood.’ Daarmee wordt dan Ajax bedoeld, en meer specifiek de supporters van die club. Of toch niet?
De in september te verschijnen publicatie gaat dieper in op de Joodse geschiedenis van Feyenoord én het sluimerende antisemitisme in en rondom het voetbal, in dit geval bij Feyenoord.
Als uitgever en bestuurslid van Loods 24 ben ik jarenlang bezig geweest met de realisatie van dit boek. Het idee kwam voort uit mijn liefde voor de club van Zuid en mijn belangstelling voor Rotterdamse geschiedenis, met in het bijzonder de (vaak vergeten) Joodse invloed op de stad. Het sloot goed aan bij mijn interesses. Zo werkte ik tien jaar eerder al – onder aanvoering van rabbijn Albert Ringer – mee aan het boek De Rotterdamse Zandstraatbuurt en zijn Joodse inwoners. Met die publicatie brachten we een relatief onbekende geschiedenis onder de aandacht.
Ook over Feyenoord en zijn Joden is genoeg te vertellen dat bij het grote publiek niet of nauwelijks bekend is. Los daarvan vond ik het ook een belangrijk verhaal. Want de animositeit van de aanhang van Feyenoord jegens eeuwige aartsrivaal Ajax liep al een aantal jaar flink de spuigaten uit.
Het stelselmatige misbruik van het woord ‘Jood’ in allerlei spreekkoren werd steeds erger en getuigde onder meer van een gebrek aan historische kennis. Toch worstelde ik met de juiste vorm voor een dergelijk boek. Het bleef een gevoelig onderwerp, met zoveel verschillende invalshoeken. Daardoor bleef het idee langer dan gewenst op de plank liggen.
Steven Berghuis werd kantelpunt
Het kantelpunt kwam bij de transfer van Feyenoord-speler Steven Berghuis naar Ajax. Niet alleen de speler in kwestie werd hevig beschimpt, maar ook een hele bevolkingsgroep werd er met de haren bijgesleept. U begrijpt het: de Joden – een groep die er helemaal niets mee te maken had. De haat en antisemitische beeldspraak die boven kwamen drijven, waren van dien aard dat ik wist: dat boek moet er nu echt komen.
Inmiddels was ik bestuurslid van Loods 24 en het Joods Kindermonument en sprak ik met veel mensen over dit onderwerp. Het werd steeds duidelijker dat dit niet iets was wat ik alleen kon doen. Het onderwerp kende zoveel facetten dat meerdere schrijvers er hun licht over moesten laten schijnen.
Frits Barend en Benno Leeser
Zo gebeurde het dat een keur aan schrijvers, historici en Feyenoordfans in de roerige geschiedenis van Feyenoord en de Joodse gemeenschap van Rotterdam dook. Naast veel Rotterdamse namen zijn er ook aanhangers van Ajax bij, zoals Frits Barend. En de Amsterdammer Benno Leeser, een fervent Feyenoord-aanhanger, wordt uitgebreid geïnterviewd over zijn liefde voor de club uit Rotterdam.
Max Abarbanel, doelman Ofir Marciano en Micha Gelber
De verhalen gaan onder meer over iconen als clubarts Max Abarbanel, doelman Ofir Marciano en Holocaust-overlevende Micha Gelber. Daarnaast krijgt de lezer prikkelende opinies voorgeschoteld: meningen van betrokkenen die allemaal hun eigen kijk hebben op het fenomeen voetbal en antisemitisme.
Dit boek is veel meer dan een geschiedenisboek over Feyenoord en zijn Joden. Deze mix van artikelen maakt het geheel tot een waardevol tijdsdocument dat ik met ontzettend veel liefde en toch ook plezier namens Loods 24 en Joods Kindermonument heb samengesteld.
En wie niet springt…
Over Feyenoord, Joden en de strijd tegen antisemitisme
ISBN: 9789083320489
NUR: 740
Loods 24 en Joods Kindermonument
Uitgever: studio Rashkov in samenwerking met Loods 24 en Joods Kindermonument
Formaat: 215 x 140 mm
Prijs: € 22,50
18 september 2025:
Boekpresentatie in De Kuip 18 september
info bij Studio Rashkov
coverbeeld met dank aan Studio Rashkov
Geef als eerste een reactie