Tikoen Olam en leven na de dood in het mycelium

Brief drie reactie

illustratie Vrijdenkers van Françoise Nick
illustratie: Françoise Nick

Ex-Vroom en Ex-Vrij

Briefwisseling tussen twee Joodse vrouwen, de ene afkomstig uit de meest vrome wereld de ander uit een geassimileerd milieu

Je zin “Als onrecht nu nog met me wil dansen, ga ik de geschiedenis nóg harder kneden, totdat onrecht op een dag voor iedereen kansloos is” turns me on. Wat mooi geformuleerd, lieve Dina-Perla. 

Wat een kracht spreekt uit je uitdaging aan het onrecht. Wat een ambitie ook, tikoen olam (verbeter de wereld) totdat onrecht de wereld uit is. Powergirl, ik geloof in je, en kan niet wachten je aanstaande Tedx lezing te horen.

Ik heb mijn ambities steeds wat moeten bijstellen – omlaag brengen dus. Alleen op de vierkante centimeter kan ik soms een beetje bijdragen aan een betere wereld. Afval scheiden, de fiets pakken en de verleiding weerstaan iets nieuws te kopen. Boeiende mensen ontmoeten, lachen met vrienden, een heerlijk etentje, dat soort dingen staan nu bovenaan m’n pleasure lijstje.  

ecologisch begraven

Ik sla aan op je laatste zinnen over het begraven. Hoewel ik de plannen van Bendigamos niet ken die je aanstipt, dit onderwerp vind ik belangwekkend. Al enige tijd volg ik vernieuwingen in de wereld van het begraven. Niet in de Joodse wereld, maar in de algemene wereldwijde wereld.

Sinds een jaar of tien worden vormen van ecologisch begraven ontwikkeld. Want mensen vermenigvuldigen zich op een schaal ondenkbaar in tijden van de Tora. De planeet gaat gebukt onder al die mensen bij leven en welzijn. En daarna. 

Het mooiste dat ik tot nu toe tegenkwam (op de Design Academy in Eindhoven) was een kist van composteerbaar materiaal met bloemenzaden erin verwerkt. Komen er jaarlijks levende bloemen op het graf, terwijl kist en lichaam langzaam worden opgenomen in de aarde. Ik vind dat ontroerend mooi.

inspirerende kennis 

Deze week werd mijn brein gevoed door een serie lezingen van ontwerpers in het Stedelijk Museum. Waren ontwerpers voorheen bezig met spullen mooi en functioneel maken, nu zijn het probleemoplossers, begaan met de grote vragen van deze tijd. Altijd inspirerend kennis te maken met deze generatie bevlogen designers.

grootste recycler

Ontwerper/architect Bob Hendrikx prikkelde me met zijn missie het mensenlichaam als voedsel terug te brengen ín de natuur. Vol vuur vertelde hij over zijn project de Loop Living Cocoon, de eerste doodskist die de aarde verrijkt. Het gaat een flinke stap verder dan de bloemenzadenkist. Hendrikx bouwt voort op de ontdekking dat het mycelium de grootste recycler is van de natuur en heeft als missie: ‘word één met de natuur en laat nieuw leven bloeien’. 

natuurlijke internet

Mycelium is het ondergrondse netwerk van schimmels dat de wortels van planten verbindt om zo het ‘natuurlijke internet’ te vormen. Het zorgt ervoor dat voedingsstoffen worden gedeeld, maar ook dat planten en bomen informatie kunnen sturen naar elkaar. Dit netwerk is de drijvende kracht achter de levenscyclus van dode materialen. Het kan zowel organische als giftige materialen omzetten naar essentiële bouwstenen waar nieuw leven op kan bloeien.

Wat, zo vroeg Hendrikx zich af, “als we samenwerken met de natuur om het leven ná onze dood te verrijken. Wij willen de aarde niet langer vervuilen, daarom hebben wij ’s werelds eerste levende doodskist gemaakt van paddenstoelen.” De fraaie witte kist wordt (met inhoud) in 45 dagen opgenomen in de aarde en herbergt bacteriën en micro-organismen die gifstoffen neutraliseren uit zowel het lichaam als de bodem. Zo vergroot een lichaam de biodiversiteit en bloeit er nieuw leven op. “Van kerkhof naar bos: hoe wil jij herinnerd worden?”, vraagt deze bevlogen ontwerper retorisch. 

deel van de Living Loop Cocoon

Je begrijpt, lieve D-P, dat ik helemaal wild word van nieuwe ontwikkelingen die goed zijn voor onze ziel en/of voor de planeet. Dat komt ongetwijfeld door mijn opvoeding door ‘mensen van de wetenschap’: mijn beide ouders geloofden (sic!) in de vooruitgang die de wetenschap voortbrengt. 

wereldwijde ontdekkingsreis

Toen ik me meer en meer ging verdiepen in ons erfgoed, en het traditionele Joodse denken leerde kennen, wist ik dat ik nooit zou kunnen wennen aan het idee dat ‘hoe ouder een boek/tekst, hoe meer gezag het heeft’. Bij ‘ons van de wetenschap’ is het precies andersom! De voortdurende en wereldwijde ontdekkingsreis van wetenschappers op micro en macro niveau, vind ik eindeloos veel boeiender dan haarkloverij over eeuwenoude teksten op perkamenten rollen. Hoewel ik daar wel de charme van inzie, en met bewondering kan luisteren naar onze Talmoedisten, hecht ik er geen tikoen olam-waarde aan. 

Vandaar lieverd dit uitstapje naar een leven ná de dood. Niet in een ver heelal, maar hier onder onze voeten in die eindeloze dradenbrei het mycelium. Waar alles met alles is verbonden… Daar zou je het goddelijke in kunnen zien. In het mycelium onder onze voeten. Eindig ik toch nog een beetje spiritueel. 


cover illustratie: Françoise Nick

Over Bloom 137 Artikelen
Achter Bloom gaat Wanda F Bloemgarten schuil. Socioloog en wetenschapsjournalist, onder meer Elsevier Science Publishers. Voor het NIW ontwikkelde zij de academische rubriek Periodica Judaica. Liefhebber van swingende diensten, actuele kunst en minimal music. Lid van NIHS/Amos en twee tennisclubs. Mede-oprichter en eindredacteur van De Vrijdagavond.

2 Comments

  1. Wanda, dank voor de informatie over dit fantastisch nieuwe ontwerp. Ik hoop dat de produktie ervan niet te lang op zich laat wachten. Ik wou sowieso al tussen de wortels van de bomen begraven worden, maar als dat ook nog in een paddestoelen-‘kist’ kan…. Lijkt me alleen wat optimistisch dat de ‘inhoud’ ook al in 45 dagen omgezet zou zijn.

  2. Ja klopt, de kist zelf wordt in 30 tot 45 dagen opgenomen in de bodem. Op de site van de Loop Cocoon (link zie hierboven) lees ik: >professoren van de Technische Universiteit Delft schatten dat het ongeveer 3 jaar duurt voordat een lichaam is gecomposteerd met de Living Cocoon.Ter vergelijking: met een traditionele kist duurt dit 10 tot 20 jaar.<

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*