Meest gelezen in 2024 

Het jongetje dat alles goed moest maken, de onverwachte dood van Haboniem-heldin Rebecca Baruch, de Joodse onzekerheid door de Gaza-oorlog en de zonen van Noach. 

In het kort waren dit de meest aansprekende onderwerpen in De Vrijdagavond. Alle bereikten ver over de duizend lezers in 2024.

‘Het jongetje dat alles goed moest maken’ staat voor de lastige positie die Rob Oudkerk beschrijft als kleinzoon van Joodse Raadvoorzitter David Cohen. Maar het was ook het jaar dat Oudkerk vol trots schreef over zijn moeder Virrie Cohen, de dochter van David die andere keuzes maakte in de donkerste periode van vorige eeuw. David en dochter Virrie zijn de hoofdpersonen in het tv-drama De Joodse Raad dat in 2024 de belangrijkste prijzen won. Oudkerk beschrijft hoe de serie eerlijk de dilemma’s laat zien waar heel Nederland (zo lijkt het) de adem bij inhield. Lees Oudkerks ontroerende relaas nog eens na: Was ik het jongetje dat alles goed moest maken? Zijn verhaal staat aan kop in 2024 met bijna vierduizend lezers.

Begin 2024 kwam Rebecca Baruch, IDF-soldate en dochter van medeoprichter van De Vrijdagavond Robbert Baruch, terug in Tel Aviv van een Haboniem-weekend. Al snel bleek zij een dodelijke bacterie onder de leden te hebben in haar, door alle oorlogsstress, verzwakte lichaam. Vader Robbert schreef aan het sterfbed van zijn dochter Hoop waarin hij via wijsheid uit de Talmoed licht probeert te zien. Het artikel bereikte ruim 1500 lezers.

Het ontroerende verslag van Rebecca’s begrafenis op Mount Herzl tikt de drieduizend lezers aan. Lees het stuk van Jair Eisenmann nog eens na: Rebecca Baruch, een heldin is heengegaan. De reacties die schrijver dezes verzamelde van Rebecca’s Haboniemvrienden gaat richting de tweeduizend lezers. Het geeft aan hoe geliefd Rebecca Baruch was en is. 

Brief in de nacht

Chaja Polak formuleert heel zorgvuldig de verscheurde gevoelens bij velen in joods Nederland sinds de aanval van Hamas op Israel en de nietsontziende oorlog die daarop volgde in haar Brief in de nacht, gedachten aan Israel en Gaza. 

Bertien Minco, directeur van Kamp Westerbork, noemt het ‘een essay dat me diep heeft getroffen.’ Waar Adriaan van Dis aan toevoegt: ‘Chaja Polak kijkt achter de muren van haat en onwetendheid, en schuwt het zelfonderzoek niet. Ik ben er diep van onder de indruk.’ Zo las ik op de kaft.

Onze lezers konden deze voorpublicatie in grote getale waarderen. Het tikte 2471 lezers aan in 2024.   

Drie of vier zonen?

De opmerkelijkste plek in de top 5 ‘meest gelezen in 2024’ zijn voor de drie zonen van Noach. Of zijn het er vier? En precies die vraag: ‘Had Noach drie of vier zonen’ bereikte in 2024 niet minder dan 2409 lezers. 

Tel daarbij op de 356 lezers uit 2023 en deze uitleg van de parasja staat ruim op de derde plek. 

Zeer opmerkelijk voor een interpretatie van het stukje Thora dat wekelijks wordt gelezen. Aan deze vaste rubriek in De Vrijdagavond werken zo’n 22 auteurs mee die een trouwe lezersschare hebben van zo’n tweehonderd lezers. Zeker, deze Noach was bijzonder: gebaseerd op vele bronnen en helder geschreven door onze ‘jesjiewebocher’ met de Talmoedische penname Igra Ramma. Maar ruim het tienvoudige aan lezers vergeleken met de gemiddelde droosje (‘uitleg’)? 

We vermoeden dat Noach het heeft geschopt tot studieobject van menig leerhuiskring. Lees het nog eens na: Had Noach drie of vier zonen?

Zelf vier ik als eindredacteur wederom de 52 weken te hebben volgemaakt. Elke week weer verschijnen er gemiddeld zo’n acht artikelen in deze krant. Weer of geen weer, zomer, winter, in het ziekenhuis, thuis of op kantoor, het was me ook dit jaar een waar genoegen om samen met onze auteurs (nu reeds 217) bijna vierhonderd artikelen te redigeren en publiceren, van beeldmateriaal te voorzien en er zo’n spannend mogelijke kop boven te zetten (mijn hobby). En ja, ondergetekende is ook verantwoordelijk voor alle typo’s, rare formuleringen en onderschriften die niet kloppen. Mijn oprechte excuses daarvoor. De techniek staat voor niets, maar een tweede paar ogen komt de kwaliteit van onze Vrijdagavond zeker ten goede. 

Het vijfde jaar in

Bent u of kent u die taalfreak die de redactie van De Vrijdagavond wekelijks wil bijstaan als een extra paar ogen? Meld je aan, dan gaan we met vier ogen het vijfde jaar in van dit Online Joodse Magazine.

Sjabbat sjalom vanuit Parijs waar ik de laatste dagen Chanoeka vierde en me laafde aan de schatten van Le Monde Arab. Vooral de joodse artefacten zoals een taliettas, een Thoramantel en, tsja, wat zou dit mooie rode object zijn?

Het laatste beeld is de joodse buurt van Bagdad in de negende eeuw zoals verbeeld in een fraaie animatievideo te zien in het Institut Le Monde Arab.

Salaam, sjalom voor 2025 uit het diepst van mijn hart.