Donderdag 6 maart onthulde wethouder Marjolein Moorman een bordje met informatie over Fré Cohen op de naar haar genoemde brug in de Watergraafsmeer.
Het initiatief hiertoe was genomen door Het Geheugen van Amsterdam-Oost, een bewonersinitiatief. Zij wilden meer bekendheid geven aan het leven en werk van deze bijzondere grafisch kunstenares. De brug droeg al langer haar naam, maar kreeg nu een daarbij passend gezicht.
Dat bewoners in Amsterdam-Oost het initiatief namen tot dit eerbetoon was geen toeval. Met een korte tussenpauze in Antwerpen heeft Fré Cohen hier haar hele jeugd gewoond.
Frederika Sophia (Fré) Cohen (1903-1943) werd geboren in de Blasiusstraat in Oost en was de oudste van drie kinderen. Ze verhuisde later met haar familie naar de Swammerdamstraat. Van 1924 tot 1929 woonde ze op de Zaaiersweg in Betondorp, het buurtje waar de naar haar genoemde brug zich bevindt.
Fré Cohens beide ouders waren diamantbewerkers en net als Fré zeer sociaal bewogen. Zij waren lid van de SDAP (Sociaal-Democratische Arbeiders Partij). Fré ging dan ook met haar jongere zus Sophie naar de Arbeiders Jeugd Centrale (AJC) en bezocht zomerkampen op de Paasheuvel. Al heel jong verzorgde ze tevens veel drukwerk voor beide organisaties.
Kunstnijverheidsschool
Zij studeerde door en ging naar de Kunstnijverheidsschool (de latere Rietveld Academie). Hier specialiseerde ze zich in het nieuwe vak grafische vormgeving. In 1929 kwam ze in dienst bij de Amsterdamse Stadsdrukkerij en was daar jarenlang verantwoordelijk voor de vormgeving van de gemeentelijke publicaties.
Van haar werk kon ze goed leven, hetgeen bijzonder was voor een vrouw in die tijd.
Interessant is dat Fré Cohen zich liet inspireren door de architectuur van de Amsterdamse School. Er zit veel schwung en kracht in haar werk en het straalt idealisme en optimisme uit. Ze maakte naast het drukwerk voor de gemeente Amsterdam vooral boekomslagen, affiches, folders, kalenders en brochures.
Zij was ook nauw betrokken bij de joodse gemeenschap. Niet alleen door het vormgeven van boeken van joodse schrijvers of joodse tijdschriften, zij bood ook hulp aan Duits-joodse vluchtelingen die de gevaren van het nationaalsocialisme ontvluchtten.
Verraden
In de zomer van 1943 werd haar onderduikadres in Borne verraden. Toen de Hengelose politie haar kwam halen, nam Fré Cohen de giftige pillen in die ze bij zich droeg. Twee dagen later, op 12 juni 1943 overleed zij. Ze werd begraven op de kleine Joodse begraafplaats van Hengelo, waar ze jaarlijks op 1 mei wordt herdacht.
Fré Cohen leeft nog altijd voort. Zij stond in het leven net als een door haar vormgegeven pagina: krachtige, herkenbare ontwerpen die zo iconisch zijn geworden dat er met enige regelmaat publicaties en exposities aan haar worden gewijd.
Fré Cohen, vorm en idealen van de Amsterdamse School, uitgave Museum Het Schip
Fré Cohen in De Vrijdagavond:
Socialistisch geïnspireerde kunst
Fré Cohen, grafische vernieuwer en een vrije, joodse vrouw
cover: wethouder Marjolein Moorman opent het herinneringsbord voor Fré Cohen, maart 2025, foto Alice Roegholt
Geef als eerste een reactie