De rally voor Israël die dinsdag 14 november in Washington plaatsvond was een evenement van superlatieven: Het was de grootste Amerikaanse rally ooit voor Israël. Het was de grootste Joodse massabijeenkomst die ik ooit heb meegemaakt.
Het sprekersprogramma was ontzettend breed, van links tot rechts en van religieus tot seculier. Daardoor bleef het oppervlakkig, maar dat kan ook niet anders bij een rally van deze grootte!
Het is lastig om te beschrijven hoe het voelt om met zo’n 250.000 mensen bij elkaar te zijn. Het feit dat die mensen er allemaal zijn om Israël een hart onder de riem te steken is natuurlijk fantastisch. Om daar deel van uit te kunnen maken is een belevenis.
Amsterdamse Apollohal
Ik herinner me nog de rally voor Israël die tijdens de Golfoorlog in de Amsterdamse Apollohal plaatsvond, in 1991. Ik weet niets meer over wat er gezegd werd, en de details van de bijeenkomst zijn me niet bijgebleven. Maar ik herinner me dat we bij elkaar waren, dat we als een persoon achter Israël stonden. Datzelfde gevoel zal me bijblijven van afgelopen dinsdag, en ik hoop dat datzelfde gevoel ook bij mijn dochters beklijft.
Aan niet-Joden is het soms ingewikkeld uit te leggen dat het Jodendom een etniciteit is. Zeker hier in de Verenigde Staten (waar ik woon) wordt het Jodendom vooral gezien als religie, als tegenhanger van bijvoorbeeld christendom, islam of Boeddhisme. Maar afgelopen dinsdag was een prachtig voorbeeld van zowel de eenheid van het Joodse volk, als van het feit dat we het over bijzonder weinig eens zijn. Van hard links tot hard rechts, zowel het vredeskamp als de haviken waren aanwezig. En van seculier tot charedi, zo ongeveer alle smaken van de joodse leefwereld waren vertegenwoordigd.
Satmar en humanisten
Ik zag Satmar chassidiem en liberale Joden en humanisten, ik zag mensen die tegen de inval van Israël in Gaza zijn, en mensen met een bord waarop Bomb the shit out of Hamas stond. Ik zag Haboniem- en Bne Akiwa T-shirts en overhemden, en van jeugdafdelingen van de Orthodoxe, Conservative en Reformbewegingen.
Mensen die ik van m’n werk ken waren uit New York, Texas, Kiryas Joel en vele andere plaatsen gekomen. Ik liep mensen tegen het lijf die ik al sinds mijn studietijd niet had gezien.
Mensen kwamen uit Los Angeles, uit Las Vegas, uit zo ongeveer alle vijftig staten en uit Canada.
Een vriendin van me kwam haar neef uit Toronto tegen, andere kennissen zagen neven en nichten uit Colorado, uit Minnesota, uit Pittsburgh en Philadelphia. Mensen zijn naar de rally gekomen uit Los Angeles, uit Las Vegas, uit zo ongeveer alle vijftig staten en uit Canada.
Natuurlijk was men het over veel dingen totaal oneens. Vrienden die met het Peace Bloc stonden, vonden de speeches te rechts. Mijn rechtse kennissen vonden de speeches te links. Sommigen stonden stil tijdens het Amerikaanse volkslied anderen bleven doorkletsen. Sommigen stonden juist stil voor Hatikwa, en anderen dawwenden toen juist mincha, het middaggebed. Maar iedereen was er samen, met een breed doel: Te laten zien dat we achter Israël staan.
Iedereen die erbij was kan trots zijn.
De discussies over de grootte van de menigte – die begonnen al voor de rally zelf. Er zouden duizenden mensen komen, nee tienduizenden, nee honderdduizenden! De betrouwbaarste schattingen lijken tussen de tweehonderd- en driehonderdduizend te liggen.
Wat wel zeker is, is dat het een gigantische rally was waar iedereen die erbij was trots op kan zijn. Het speciale gevoel, dat je deel uitmaakt van een Joods volk dat helaas tijden van nood beleeft, maar dat ook juist in die tijden van nood bij elkaar komt, is hartverwarmend.
Alhoewel ik hoop dat zo’n rally nooit meer nodig zal blijken te zijn, dat de gijzelaars zo snel mogelijk vrijgelaten worden, dat we vrede in het Midden-Oosten mogen beleven, hoop ik ook dat mijn dochters het gevoel van Joodse eenheid hebben meegekregen dat ze zich inderdaad deel blijven voelen van het Joodse volk in al zijn verscheidenheid en diversiteit.
cover: Rally voor Israël, Washington 14 november 2023, foto auteur
Geef als eerste een reactie