“Once She Told Me …” Van keukentafel naar dansode aan Ahuva Gottesman

Jarenlang danste ik bij de vermaarde Israelische dansgroep Batsheva Dance Company. 

Onlangs ben ik vanuit Israël naar Nederland verhuisd. Ik verhuisde samen met mijn vrouw die al twee jaar balletles geeft aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag.

Maandag 27 januari 2025 is het Internationale Holocaust Herinneringsdag. Ter gelegenheid van de tachtigste herdenking van de bevrijding van het vernietigingskamp Auschwitz breng ik mijn dansduet hier in Nederland op het podium. Eerst in Amsterdam en Den Haag, later in de rest van Nederland.

Moeders verhaal

In 1994, terwijl ik in het vliegtuig zat op weg naar Israël (ik woonde destijds met mijn familie in Den Haag), besloot ik het verhaal van mijn moeder over hoe zij de oorlog overleefde op te nemen met zo’n ouderwetse cassetterecorder. 

Ik nam moeders verhaal op in de kleine keuken van het bescheiden appartement van mijn ouders in kibboets Afikim. 

Ahuva Gottesman, moeder van de schrijver van dit artikel choreograaf Shai Gottesman

In april 1995, vijftig jaar na de bevrijding uit Auschwitz, werd het duet gebaseerd op dit verhaal voor het eerst uitgevoerd in het Korzo Theater als onderdeel van een gezamenlijk project met Leo Spreksel, de artistiek leider van het Korzo Theater. Destijds was het getiteld Four Steps Forward. 

Duet

Het was de eerste keer dat ik mijn moeder vroeg om haar verhaal te vertellen, en het was ook de eerste keer dat ze het mij vertelde. Daarom noemde ik het duet nu Once She Told Me …(Ze vertelde het me eens/eenmalig). 

Mijn co-creator was mijn goede vriend, wijlen Alex Philipse (overleden in 2011). Hij componeerde de muziek voor het duet. Alex was een Nederlandse Jood die de Holocaust overleefde. Hij was als pasgeboren baby verborgen bij een christelijk gezin tot hij vijf jaar oud was en leerde van zijn ouders wat zij tijdens de Holocaust meemaakten.

In 2020 was het 75 jaar geleden dat Auschwitz werd bevrijd en tien jaar na het overlijden van mijn moeder. Om deze gebeurtenissen te herdenken, verscheen het duet Once She Told Me… op het podium van het Kibboetsim College in Tel Aviv, met fragmenten uit het audioverslag van mijn moeders stem die nog niet eerder waren gehoord. 

Soundtrack Adi Hayat

Daarnaast heb ik de jonge en getalenteerde muzikant Adi Hayat gevraagd om een nieuw muziekstuk te schrijven dat overeenkomt met de originele soundtrack. Adi schreef voor mij ontroerende muziek die een dialoog aangaat met de originele compositie, waarvoor ik een nieuw deel van de choreografie heb gecreëerd.

De voorstelling wordt uitgevoerd door twee danseressen; Maria Aronski and Athalia Galina die samen met violist Noa Eyl en een zanger Ido Ben Gal door middel van beweging, vertelt het aangrijpende verhaal van mijn moeder, Ahuva Gottesman, over haar overleving reis, en die van haar zus Dina Kol, vanuit de concentratiekampen Auschwitz-Birkenau en Dachau.

Schip en horizon

De stem van mijn moeder vormt de soundtrack van de show, samen met originele muziek die speciaal voor de voorstelling is gecomponeerd. Twee decorstukken helpen de locaties in het verhaal van mijn moeder te beschrijven. Deze elementen lijken op bedden, stapelbedden, kasten, schoorstenen, een treinwagon en aan het einde een schip en een horizon.

“Once She Told Me…”
Van een keukentafeltje naar een ontroerend kunstwerk op het podium.
Twee dansers, een zanger en een violist brengen Ahuva’s herinneringen tot leven door beweging, muziek en haar eigen stem, opgenomen tientallen jaren geleden.

26-01-2025 Twee voorstellingen in Amsterdam (16:30, 20:30)

27-01-2025 Holocaustherdenkingsdag in Korzo Theater, Den Haag (20:30) “Once she told me…”

cover: beeld uit voorstelling