In het Midden-Oosten speelt de Amerikaanse president Donald Trump de Saoedi-Arabische kaart.
Het is buitengewoon verrassend dat in die schatrijke oliestaat de onderhandelingen plaatsvinden tussen Amerikaanse en Russische delegaties ter voorbereiding van een top tussen Trump en Poetin over Oekraïne.
Het is een fantastische opsteker voor de Saoedi-Arabische kroonprins Mohammed Bin Salam dat hij door Trump wordt erkend als een belangrijke speler in het internationale veld.
Ik denk dat premier Netanyahu wel even met zijn ogen moest knipperen toen dit verrassende nieuws tot hem doordrong. Want het gaat in Riyad niet alleen om Oekraïne maar ook, weliswaar op de achtergrond, over het Israëlisch-Palestijns conflict.
Trump wil om zijn eigen redenen rust in de tent: geen Israëlische aanval op de nucleaire installaties van Iran plus het einde van de oorlog tussen Israël en Hamas in Gaza. Daarom eist de regering Trump de vrijlating van alle nog in handen van Hamas zijnde gegijzelde Israeli’s.
Dat is een bewezen Amerikaanse tactiek om Netanyahu te dwingen de tweede fase van het bestand in te gaan na de uitwisseling zaterdag van 3 gegijzelden tegen 360 Palestijnse gevangenen. Uiteindelijk moet dat tot beëindiging van de gevechtshandelingen leiden.
Netanyahu echode Trumps waarschuwing ‘dat de hel op Hamas zou neerkomen als niet alle gegijzelden zouden vrijkomen’.
De Israëlische premier leek er op te speculeren de strijd te kunnen hervatten met Trumps instemming als Hamas niet aan diens harde eis zou voldoen. Echter, het gebeurde niet, de hel daalde niet neer op Hamas en Netanyahu moest afzien van hervatting van de oorlog.
Trump had gebluft en niet gebeten. Met de keuze van Riad als plaats van onderhandelingen tussen Moskou en Washington is het glashelder dat Trump Saoedi-Arabië een belangrijke rol wil laten spelen in de afwikkeling van het Israëlisch-Palestijns conflict. Niet op het thema van een massale Palestijnse volksverhuizing naar Jordanië en Egypte, maar door de interne ontwikkeling in Gaza die aan de Amerikaanse en Israëlische eisen voldoen.
Zo komen berichten naar buiten dat Hamas onder zware Egyptische druk bereid zou zijn het bestuur van Gaza over te dragen aan de Palestijnse autoriteit in Ramallah.
Netanyahu is daar tegen, Trump niet. Het schijnt tot de Amerikaan door te dringen dat een grote Palestijnse volksverhuizing een fantasie is. Egypte en Jordanië willen er niets van weten miljoenen Palestijnen op te nemen die hun regimes in gevaar brengen.
Wel heeft Trump met het in het spel brengen van zijn Gazaanse Rivièra-optie vastgeroeste Palestijnse tegenstellingen, tussen Hamas en Fatah, kennelijk weten los te weken.
Interne Palestijnse toenadering onder druk van de VS en Egypte opent – met Arabisch oliekapitaal – de weg voor herbouw van Gaza onder toezicht van een Egyptisch-Jordaanse vredesmacht.
Als dit inderdaad de weg is die wordt ingeslagen, zal Saoedi-Arabië onder druk van Trump de relaties met Israël normaliseren zonder dat Israël de stichting van een Palestijnse staat moet aanvaarden.
De Oekraïense leider Zelensky is door Trump (voorlopig) buitenspel gezet bij de besprekingen tussen Washington en Moskou in Riad.
Zal Trump zijn vriend Netanyahu ook geen rol gunnen in de politieke ontwikkelingen in en rond Gaza?
cover: Françoise Nick
Een echte salomon Bouman column. Niet te veel eer naar Trump en liefst helemaal niet naar Natahayu. Het lijkt in zijn stukje alsof Netahayu buitenspel zo staan. Denk eerder dat dit strategie is. Een feweldige toekomst voor Israel. En met Netahayu nog als leeuw, stier, arend in mensengezicht.