“Waar ik woon, is boven de vierde Eik en Linde”, aldus Paul Verberne, de huidige bewoner van de ruimte boven het roemruchte café. De vorige locaties waren in Artis en op de Plantage Middenlaan nummer 23.
Sinds begin jaren zeventig, toen Verberne het pand met een compagnon kocht, bevindt het café zich op nummer 22. Dat is direct naast de Hollandsche Schouwburg en tegenover het recent geopende Nationale Holocaust Museum.
“Toen ik hier kwam wonen was het een armetierige buurt met stadsnomaden, zwervers in caravans. Ik kende zelfs zo’n stadsnomade die in een hol onder de grond woonde. Alles hier einde jaren zestig ademde nog de Tweede Wereldoorlog.”
De buurt was in een eeuw veranderd van een levendige uitgaansbuurt voor onder meer de vele Sefardische joden die hier eind negentiende eeuw waren neergestreken, naar een fabrieksbuurt met tassen- en diamantfabrieken. “De Sefardische joden die niet konden vluchten en vrijwel alle Asjkenazische joden van Rapenburg werden weggehaald”, aldus Verberne. En de fabrieken vertrokken, de gebouwen werden gesloopt of bleven als ruïnes achter.
Flipperkasten
“Mijn woning was voor de oorlog de koffiekamer van de Hollandsche Schouwburg. In de jaren zeventig en tachtig was het de bovenzaal van café Eik en Linde. Daar stonden flipperkasten en nam Ischa Meijer zijn bekende radioprogramma Een Uur Ischa op,” aldus de oud-eigenaar van Eik en Linde tegen interviewer en onderzoeker Julia van der Krieke.
Deze naoorlogse vervallen buurt transformeerde naar het herdenkingscentrum van wat eens Joods Amsterdam was. En ook naar het bruisende hart van een weer zeer gewilde buurt in Amsterdam.
Het verhaal over Eik en Linde is een van de fascinerende verhalen over De Plantage en Rapenburg, de buurten in deze serie podcasts.
Wertheimpark
Micha Wertheim vertelt hoe er sinds dit voorjaar een gedicht staat in het park, vernoemd naar zijn betovergrootvader, vol vooroordelen over joden. Dat gedicht Ode aan de Plantage van J.H. van Geemert is op een grote betonnen sokkel geplaatst door de gemeente Amsterdam. Het geeft volgens Micha aan dat oude clichés herleven nu de joodse geschiedenis lijkt te zijn vergeten.
Die voorouder van Micha was de sociaal bewogen wethouder A.C. Wertheim die – net als die andere joodse wethouder waar een park naar is vernoemd Samuel Sarphati – Amsterdam blijvend heeft veranderd in een gezondere stad voor iedereen. Zie het artikel over deze bijzondere wethouder van Jaap Colthof.
Hoogleraar Bart Wallet leidt de serie in met een uitvoerige geschiedenisles over deze buurten. Hij besluit met de bemoedigende woorden dat er weer joodse creatievelingen en ondernemers naar deze buurt komen. Zo is Amphora Books onlangs verhuisd vanuit het ooit zo joodse pand Rapenburgerstraat 109 naar de Plantage Middenlaan.
De Joodse Stad in podcasts
Dit is het tweede seizoen van De Joodse Stad. De eerste serie van zes delen gingen over Vlooienburg en Uilenburg. Lees en luister het nog eens na in De Vrijdagavond: Het rijke Joodse verleden komt terug.
De Joodse stad is een onderzoeksproject van het Joods Cultureel Kwartier, de Faculteit der Geesteswetenschappen van de Universiteit van Amsterdam en de Gemeente Amsterdam.
Productie: Julia van der Krieke en Caspar Stalenhoef
Muziek: Akim Moiseenkov
Geef als eerste een reactie