Amsterdam, 1990
In München bezocht ik de overzichtsexpositie van de Juwelenhuizen Fabergé en Cartier.
Het was een fantastische tentoonstelling en ik kocht twee exemplaren van de catalogus van de daar getoonde werken van de beroemde juweliers.
Een was bestemd voor mijn zoon Chagai die op jonge leeftijd al een goed oog voor antieke juwelen had en interesse in het vak toonde.
Zoon van juwelier Bonebakker
Er kwam een nieuwe handelaar bij mij op kantoor in oude juwelen. Het was de zoon van de bekende juwelier Bonebakker (zie deel 1 van dit verhaal*). Het was een uiterst sympathieke jongeman. Hij wilde ook juweliers bezoeken in Duitsland en vroeg me om advies. Hij had een bescheiden collectie en ging op stap. Ik wenste hem veel geluk.
Na een jaar zat de jonge Bonebakker weer bij me. Het is niets voor mij dat reizen en al die juweliers bezoeken die niets willen kopen. Ephraïm kun jij me helpen met iets. Ik zei dat ik altijd behulpzaam ben.
Mijn eerste aankoop was een grote witgouden antieke broche met een grote saffier in het midden.
Zon met stralen
De broche was gemaakt als een zon met stralen die bezet waren met oud slijpsel diamanten. Ik kan hem niet verkopen. Mag ik hem je in commissie geven, ik heb er negenduizend gulden voor betaald. Ik wil ook wel verlies pakken.
De punten van de zonnestralen zijn zo scherp, het is niet te dragen. Je doet mij een groot plezier als je die zon voor mij kan verkopen.
Ik doe je dat plezier. De broche zit een jaar in mijn collectierollen.
Werktekening broche met zonnestralen; Geza von Habsburg, Fabergé, Hofjuwelier Der Zaren. Uitgeverij Hirmer, München 1986
Vele stekels
De broche met de zon met vele stralen maakt gaten in vijf verschillende rollen. Die kon ik weggooien.
De broche ziet de hele wereld en niemand van mijn klanten toonde interesse.
Hij is niet te verkopen. Na een jaar ontvang ik een telefoontje van Bonebakker met de vraag of de broche is verkocht. Kom hem snel halen dan ben ik ervan af. Op vrijdagochtend geef ik Bonebakker zijn zonnestralenbroche terug.
Expo catalogus
Vlak voor sjabbat geef ik Chagai de fraaie catalogus van de expo in München. Hij is er erg blij mee. Hij rent met zijn nieuwe aanwinst naar zijn kamer. Ik ga naar sjoel. Kom weer thuis bij mijn gezin. Chagai snelt me tegemoet. Papa, je broche staat in het boek.
Welke broche bedoel je? De zonnebroche. Ik geloof mijn ogen niet. Daar staat een werktekening van de zonnebroche door Fabergé.
Met de omschrijving van de gewichten van de saffier en alle diamanten.
Chagai, ik heb de broche vanmorgen teruggegeven aan de eigenaar. De man is uit het vak gestapt en doet wat anders. Ik heb geen adres noch telefoongegevens van hem.
Dat wordt een zoektocht. Maar wat fantastisch dat je die broche hebt herkend van een werktekening.
Wat bedoel je Frajem?
Ik ben maandagmorgen weer op kantoor. Mijn buurman klopt aan.
Goedemorgen Jan, wat heeft Ajax gedaan? Wil je koffie?
Graag Frajem, jij schenkt de beste koffie op de beurs. Ik heb verse handel, een broche, dat zal wel iets voor jou kunnen zijn. Laat zien.
Oh nee, weer dat stuk secreet.
Wat bedoel je Frajem?
Ik heb die broche een jaar lang in mijn collectie gehad. Kijk, ik laat Jan vijf oude rollen zien met de gaten van de scherpe broche.
Oudslijpsel diamanten
Luister jonge vriend. Er zit ongeveer 7.00 carats klein oudslijpsel diamanten in, de blauwe steen kun je weggooien die is waardeloos en 18 gram goud.
Ik heb er vierduizend gulden voor betaald. Jan, kan ik je ook verlies bieden?
Frajem houdt op, het is spotgoedkoop, oké je maakt me zwak, normaal bied ik tien procent winst, maar het is maandagmorgen, ik gun je wat extra’s te verdienen. Ik geef je fl. 4.500, geef me snel mazzel voordat ik spijt krijg.
Mazzel en Brooche. Jan gaat blij weg en ik pak mijn loep. Helemaal verscholen vind ik een meesterteken van Fabergé en een keurmerk in een hangoog, de broche was ook als hanger te dragen.
Fabergé ei
Ik verkoop de broche in Oostenrijk voor een veelvoud. Voor Chagai koop ik als dank voor zijn vondst een een orgineel klein Fabergé ei. Iedereen blij.**
Eindelijk heb ik via een omweg na vele jaren wachten mijn commissie ontvangen van de familie Bonebakker.
*In deel 1 bezoekt de 17-jarige leerling-diamantair Ephraïm de fameuze juwelier Bonebakker op het Amsterdamse Rokin als begeleider van zijn klant de Amerikaanse Cathy. Zij was op huwelijksreis en mocht van haar echtgenoot Robert alle juwelen uitzoeken die ze wilde hebben. Dat ging een beetje mis bij de frima Bonebakker …
** Met trots kan ik zeggen dat niet alleen mijn vrouw Tamara een succesvol juwelenbedrijf heeft gehad en dat Chagai dat nog steeds heeft.
Novelle in vier delen
Eerder verschenen in De Vrijdagavond:
Deel 1 Op juwelenjacht met Robert en Cathy
Deel 2 Op juwelenjacht met Robert en Cathy (2
Deel 3 Goudsmeden en diamantzetters
Geef als eerste een reactie