Zijn Joden de laatste Romeinen? Zo heette de ontmoeting van Arnon Grunberg met professor Irene Zwiep op 25 februari in het Amsterdamse debatcentrum de Balie.
Taalkundige en historica Irene Zwiep is hoogleraar Hebreeuwse, Aramese en Syrische talen en culturen aan de Universiteit van Amsterdam. Haar laatste publicatie gaat over de moderne halacha als taalspel. En daar eindigde het boeiende gesprek met Grunberg mee.
Daarvoor komen vragen aan de orde als:
Hoe heette het heilige land in de Romeinse tijd?
Is het christendom eigenlijk ouder dan het jodendom?
Woonden er Joden in Judea of Judeeërs die ‘Judese dingen deden’?
Symfonieorkest
De vroege rabbijnen die we in de Talmoed tegenkomen vergelijkt Zwiep met een symfonieorkest. Ieder speelt een instrument, er is een partituur maar geen dirigent. Zo bespreekt Zwiep op heel toegankelijke wijze het vroege rabbijnse Jodendom.
Tot slot, voordat er een paar vragen uit het publiek worden beantwoord, komt het moderne jodendom (vanaf de achttiende eeuw) aan bod.
Professor Zwiep noemt dit moderne jodendom, in zoverre het niet (meer) bestaat uit ‘het doen van joodse dingen,’ een taalspel met vele spelers en vele scheidsrechters.
En zo eindigt Irene Zwiep hoopvol:
Zolang we erover spreken bestaat het jodendom.
Luister, lern en geniet – met dank aan de Balie voor deze livestream.
cover en foto’s Grunberg en Zwiep: screenshots Bloom van besproken video
Twee uur lang geboeid geluisterd, waarna ik verbluft achterbleef met de vraag: hoeveel kennis past in één mens?