No Joke, humor als medicijn tegen oorlog. Nadav Vissel debuteert als cabaretier

speelgoeddiertje met wtee grote blauwe ogen dat in brand staat

Als haren op mijn hoofd had ik er spijt van dat ik er niet was, die dinsdagavond in het Betty Asfalt Complex toen Raoul Heertje een comedy-avond presenteerde. Behalve Raoul, altijd hilarisch, kon ik daar Nadav Vissel volgen bij zijn training als stand-up comedian. De Open BAC is een spannende open podium voor allerlei talent.

Nadav Vissel schreef het veelgeprezen boek Het grote niets over de lotgevallen van een jongen die opgroeit in een familie die de oorlog overleefde. Een boek dat alom werd geprezen voor de wijze waarop Vissel tragiek combineert met humor.  

Balans geloven en lachen

Als tranen dichtbij zijn, is de lach nooit ver weg, zei de Oekraïense cabaretier Mark Koetsevalov onlangs in het Parool, want humor is ook in tijden van oorlog broodnodig. Koetsevalov is lid van Liga van de Lach, waartoe ook president Zelenski behoorde, een gezelschap dat als motto heeft: “Mensen hebben plezier nodig”. 

Bij de eerste try-outs van aanstormend stand-up comedian Nadav Vissel bleek al dat de lach nooit ver weg is als de tranen opwellen. Wellicht kent Vissel het werk van de filosoof Martin Buber die schreef:

Wie slechts geloof heeft, loopt gevaar een kwezel te worden. Wie slechts humor heeft, dreigt cynisch te worden. Wie geloof én humor heeft, vindt het evenwicht waarmee hij in het leven rechtop kan blijven.” 

Opkomst van wereldster 

Excuseer me, maar wat dacht je van het optreden van Nadav Vissel?” De Amerikaan zei, ‘maar wat is denken eigenlijk?’ De Rus antwoordde, ‘maar wat is optreden eigenlijk?’ De Belg vroeg, ‘wie is Nadav Vissel eigenlijk?’ En de Israëli zei luid, ‘wat is eigenlijk excuseer me?”

Ik was wel bij de eerste aftrap van De Wereldster. Dat was in het Amsterdamse Theater Mascini op de Amsterdamse Zeedijk. In dit curieus sfeervolle, volgepakte, vintage theatertje kondigde Nadav zijn opkomst aan als De Wereldster 2023. 

Guinness Book of Records 

Een avond om niet te missen. Alleen al het voorprogramma werd een hit door het opvoeren van een mega-grote “Guinness Book of Records versie” van een Visseltaart gemaakt door de bekende patisserie Holtkamp: als anbeit voor De Wereldster. Vissel bekende: “Ik vind mezelf wel een beetje te dik. Ik weet dat er ergere gevallen zijn, maar toch. Af en toe droom ik dat ik een fat suit aan heb, en dat ik dat overtollige vet zo uit kan doen. Dan word ik wakker, en eet weer een gevulde koek.” Hier kwamen Laurel & Hardy tezamen met Nadav die je wilt verwennen, de mensheid wil redden, de oorlog niet kan overslaan en de cynicus uithangt, wat me weer bij Buber brengt. 

Dit was de smakelijkste eerste hap van een trainingstraject dat leidt naar Vissels wereldpremière in 2023. Wie dit gedurfde initiatief verder wil ontdekken en ondersteunen kan terecht op de website van Voor de kunst. Het gevraagde bedrag is reeds binnen, maar er is meer nodig voor extra trainingsmateriaal, want Nadav wil ook nog een decor laten bouwen. Bij de eerste optredens had Vissel zijn moeder meegenomen als een soort side-kick, de bron van dit talent. In Mascini was zijn moeder vervangen door een jonge dame van 24. Na de taart volgde de grappen, want lernen soll süß sein.

Colleges Jewish Jokes

Wie kent nog de documentaire HAVEN’T YOU LEARNED HOW TO TAKE A JOKE? Daarin wordt vrije meningsuiting met het maken van witzen vervlochten. Humor ligt op straat zeggen ze…. Nou, eh, waar dan? Hier in Mokum niet meer, tenzij je schunnige studentengrappen over vrouwen humor noemt. Is er dan geen enkele hedendaagse humor-training? Universiteiten zijn er niet voor stand-up onderwijs, maar Monty Python en ook veel Amerikaanse comedy ontstonden in de zestiger en zeventiger jaren in de Colleges (universiteiten en hogescholen in de VS) vanwege de Free Speech Movement

Ik ben vóór het starten van colleges Jewish Jokes. Iets voor jou, Raoul Heertje, om professor te zijn? Wie snakt er niet naar het succes van Nadav Vissel, als naar le dor wa dor (generatie na generatie) in humor van een reeks vintage coryfeeën als Max Tailleur, Lenny Bruce, Jörgen Raymann, Groucho Marx, Micha Wertheim, voor wie er voor hen waren en voor die zwetende zwoegers die nog steeds trainen om het stokje doorgeven. Meters maken voor humor is broodnodig, niet alleen als medicijn tegen de oorlog, maar gewoon voor onze dagelijkse verlichting.

Nadav, zet ‘m op! 


Nadav Vissel is schrijver van het boek Het Grote Niets, en winnaar van filmmakers publieksprijs Vers VIII. Voor De Vrijdagavond schreef Nadav Vissel ‘Hoe word je de gelukkigste man ter wereld na het overleven de Holocaust?’ Een artikel dat eigenlijk gaat over Vissel zelf na het verschijnen van Het Grote Niets.

cover: detail uit het Oekraïense spookdiertje Bavovniatko dat ’s nachts stilletjes naar de bezetter sluipt en dan speelt met vuur; beeld: Svitlana Olevska, gedeeld op Facebook door het Oekraïense Ministerie van Defensie.

Over Yvonne Twisk 13 Artikelen
Yvonne is adviseur Bestuur, Toezicht en Governance bij kennisplatform Cultuur+Ondernemen. Hiervoor was ze directeur van de Liberaal Joodse Gemeente Amsterdam, en bij Penguin Books Netherlands, zakelijk leider van UvA Erfgoed en Atria, eneigenaar van TIM Art Management en House of Culture waar zij in opdracht adviseert. Zij studeerde klassieke talen, kunstgeschiedenis en bedrijfskunde aan de Universiteit van Amsterdam. Yvonne helpt met name culturele organisaties, uitgeverijen en kunstenaars met coachend leiderschap en strategische of grensoverschrijdende dilemma’s.

Geef als eerste een reactie

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*