Merkel in Vrijheid: herinner het onbeschrijfelijke leed dat Duitsland het Joodse volk, Europa en de wereld aandeed

boekbespreking

Ik denk dat ex-bondskanselier Angela Merkel met argusogen de belangrijke ontmoeting tussen president Donald Trump en Benjamin Netanyahu in Washington zal volgen. 

In haar wat saaie, ellenlange boek Vrijheid laat ze zich nogal kritisch uit over Netanyahu. Tijdens een gesprek in Jeruzalem tijdens een van haar bezoeken aan Israël botsten ze met hem over de noodzaak een Palestijnse staat naast Israël te stichten. Voor Merkel was dat een voorwaarde om een historische punt te zetten achter het Israëlisch-Palestijns conflict.

‘We konden het alleen maar eens worden het niet met elkaar eens te zijn.’

In haar autobiografie schrijft ze dat Netanyahu weleens het begrip ‘tweestatenoplossing’ in de mond nam, maar deed er in werkelijkheid niets voor. ‘Door middel van zijn nederzettingenbeleid ondermijnde hij die oplossing eerder regelrecht.’

Ondanks dit diepgaande meningsverschil tussen Israël en de Bondsrepubliek is Merkels vaste overtuiging dat dit nooit de aanleiding moge zijn de betrekkingen tussen beide landen op losse schroeven te zetten.

Merkel, zo blijkt uit haar autobiografie, is tegen de achtergrond van de Holocaust zich diep bewust van de Duitse verantwoordelijkheid voor de veiligheid van Israël. De veiligheid van de staat is voor Duitsland nooit onderhandelbaar.

Israëls veiligheid kan volgens haar uitsluitend worden gewaarborgd indien ter oplossing van het Palestijnse vraagstuk een Palestijnse staat naast Israël het licht zal zien.

Ze benadrukte tijdens het gesprek met Netanyahu dat Israël was blootgesteld door raketten van de in de Gazastrook heersende Hamas en door het nucleaire programma van Iran.

Ook merkt ze op dat Hamas een terroristische organisatie is die uit is op de vernieling van Israël.

‘De terroristische aanvallen van Hamas op 7 oktober 2023 troffen het land in het hart. In plaats van wereldwijde solidariteit te ervaren werden Israël en de Joden overal ter wereld algauw geconfronteerd met antisemitisme in de vorm van ongebreidelde hetzes op internet in de publieke ruimte, in Duitsland evenals in andere landen.’

Merkel is voor strenge bestraffing van uitgingen van antisemitisme in haar land: “Iedereen die in Duitsland woont moet de waarden van onze grondwet erkennen.”

Het is opmerkelijk dat Merkel in haar vuistdikke autobiografie weinig emoties laat zien. Die kwamen wel los tijdens haar bezoek aan Yad Vashem in Jeruzalem. 

“Ik liep alleen door naar het monument voor de vermoorde kinderen. Binnen zocht ik op de tast mijn weg door een smalle gang, het was er bijna helemaal donker, alleen kleine lichtjes in het plafond twinkelden als sterren aan de hemel. Op de achtergrond hoorde ik een stem die namen van de vermoorde kinderen voorlas, eindeloos, telkens in dezelfde volgorde: naam, leeftijd, land van herkomst.”

Angela Merkel, de koele natuurkundige die vanuit de DDR Bondskanselier werd, schrijft dat ze na deze confrontatie met de moord op eindeloos veel Joodse kinderen een brok in haar keel kreeg.

En dan herinnert ze aan het onbeschrijfelijke leed dat Duitsland met de massamoord op zes miljoen Joden het Joodse volk, Europa en de wereld heeft aangedaan.

Vrijheid, Herinneringen 1954 – 2021
door Angela Merkel (auteur), Beate Baumann (auteur), vertalers: Anne Folkertsma en Jantsje Post
Uitgeverij De Arbeiderspers, Amsterdam Antwerpen
Eerste editie, Hardcover 700 pagina’s, 26 nov. 2024
ISBN-13 978-9029550482

Over Salomon Bouman 182 Artikelen
Salomon Bouman studeerde internationale betrekkingen aan Science Po in Parijs en aan de Johns Hopkins University in Baltimore, VS. Hij heeft lang in Israël gewoond en werkte daar 37 jaar als correspondent, onder andere voor NRC-Handelsblad. Zijn zoon en dochter en zijn kleinkinderen wonen nog steeds in Israël. Tegenwoordig schrijft hij columns en boeken. Van zijn hand verschenen Israël tussen hoop en vrees (Amsterdam University Press) en Ontmoeting en misverstand (Amphora Books).

Geef als eerste een reactie

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*