Er is geen betere Nederlandse vertaling van Simchat Thora dan “Vreugde der Wet”. Ik heb mijn portie sjoelbezoek er wel op zitten na Rosh Hashana, Jom Kippoer en Soekot, en moet altijd weerstand overwinnen voor de hakafot, en het drinken en eten dat erbij hoort. Bovendien: we hebben het boek uit, en in plaats van een apotheose, of rust, of reflectie, beginnen gewoon helemaal opnieuw. Van de onbevredigende dood van Mozes naar de onbegrijpelijke schepping van de wereld. Daar gáán we weer.
En toch: bij iedere volgende parasha komen weer nieuwe inzichten, en is het vaak alsof je een nieuw verhaal leest. Precies dat is het geheim van de psalmen die het hebben over “een nieuw lied”: na die aankondiging volgt dezelfde oude psalmtekst. Iedere keer is het toch nieuw. Het is niet de tekst die verandert: je bent het zelf.
Zo ook met de verschrikkelijke aanval op Israël die nu gaande is. Ook dit is het nieuwe oude liedje. Maar in dit geval is het niet inspirerend of leerzaam, maar moeten we ons land en onze manier van leven beschermen. Het kan een gevoel van machteloosheid geven, maar ook hier kan wellicht misschien zelf niets aan de situatie daar doen, maar je kan wel zelf aan de slag om er wat beters van te maken.
Om te beginnen is het belangrijk om je solidariteit te tonen en steun te bieden aan mensen die het moeilijk hebben. Ken je mensen met familie in Israël: stuur ze een appje of een ander berichtje om te zeggen dat je aan ze denkt.
Informeer je. Volg alleen betrouwbaar nieuws van gerenommeerde bronnen. Het begrijpen van de situatie en het informeren van anderen op basis van feitelijke informatie is cruciaal.
Geef. Donaties aan organisaties die zich inzetten voor Israel, hulpverlening en opbouw kunnen aanzienlijke impact hebben. Het hoeft geen groot bedrag te zijn. Maar geef.
Leer. Versterk je eigen identiteit door te lezen uit de bronnen die al generaties met ons meereizen. Zoek je familiegeschiedenis uit of lees De Vrijdagavond.
Spreek je uit. Een andere waardevolle bijdrage kan komen in de vorm het weerleggen van onjuiste berichten. Het is belangrijk om mensen te attenderen op desinformatie en ongegronde geruchten. En zeker als het gaat om “ja maar ze hebben allebei schuld” of antisemitische vooroordelen: zég er wat van.
Houd je rug recht. En ten slotte: vermijd propaganda, beelden van geweld en deel ze niet. Het is meestal destabiliserende propaganda die alleen maar tot doel heeft je uit het lood te slaan. Vermijd deelname aan polariserende online.
Door bewust te handelen enje te concentreren op informatieverstrekking, financiele steun, het bevorderen van begrip van wat er feitelijk aan de hand is: het oude liedje van Jodenhaters, kunnen we een -hoe kleine ook- bijdrage leveren, en in ieder geval iets doen tegen ons eigen gevoel van machteloosheid.
Hartelijk dank voor deze vrijdagavond als (groot) ouder van al haar (klein) kinderen is het in alle machteloosheid en verdriet iets wat ik kon doen : de vrijdagavond lezen.