Staat de alliantie tussen de VS en Israel op scherp?

Salomon Bouman, illustratie Françoise Nick

De Israelische identiteitscrisis heeft gevolgen voor de onvoorwaardelijke steun van joden in de diaspora aan Israël. De beroering onder de grote joodse gemeenschap in de Verenigde Staten neemt naarmate de crisis duurt toe.

Thomas Friedman, de bekende columnist van de New York Times, maakt daar gewag van in zijn column van woensdag jl. Mijn Amerikaanse vrienden wezen me er onlangs op de verwarring in hun joodse milieu in Washington en elders in de VS.

De verwarring lijkt de vorm van afwijzing aan te nemen. Opmerkelijk en verontrustend vind ik dat religieuze teksten worden gewijzigd zoals het gebed voor de Staat Israël dat ook in mijn synagoge in Utrecht iedere sabbat wordt gebeden.

Gebed voor Israel

In de liberale synagoge van Thomas Friedman is dat gebed voor Israel zodanig gewijzigd dat een belangrijke passage uit Israëls onafhankelijkheidsverklaring erin is opgenomen. Het gaat om ‘vrijheid, rechtvaardigheid en vrede zoals de profeten van Israël hebben voorzien.’ De aanpassing in dit traditionele gebed is: ‘Laat ons bidden dat profetieën de leiders van Israel zullen inspireren.’ 

Intellectuele kritiek onder Amerikaanse joden op aspecten van de Israëlische bezettingspolitiek is er altijd geweest, maar nu krijgt die kritiek in brede kringen van de Amerikaans joodse gemeenschap ook een emotionele lading. 

Boyot bezoek Smotrich

Rabbijnen en Joodse organisaties hebben opgeroepen Bezalel Smotrich, de minister van Financiën en de facto gouverneur van bezet gebied, bij zijn geplande bezoek aan de VS te boycotten. Er zijn zelfs berichten in de Amerikaanse media dat leden uit de regering van Joe Biden hem vanwege zijn racistische instelling en uitspraken zullen mijden. 

De woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken noemde de uitspraak van Smotrich dat het Palestijnse dorp Hawara van de kaart moet worden geveegd (na een pogrom van een paar honderd kolonisten in dat dorp) ‘walgelijk’.

In het verleden hebben Amerikaanse woordvoerders en politici Israel gedoogd en in internationale forums verdedigd. Die steun wordt nu wel flinterdun. Ik heb de indruk dat Amerikaanse politici van de Democratische partij begrijpen dat kritiek op Israël niet automatisch betekent dat Amerikaanse joden hun belangrijke stem niet meer zullen geven aan de Democrats. Ook zij zien dat premier Benjamin Netanyahu met zijn ‘justitiële coup’ twijfel zaait in de harten van joodse Amerikaanse kiezers om hun onvoorwaardelijke steun aan Israel.

Streep door financiële steun

De weerslag van de identiteitscrisis in Israël kan de Amerikaanse financiële en strategische steun en bescherming aan Israël ondermijnen. De joodse democratische senator Bernie Sanders heeft opgeroepen een streep te zetten door de belangrijke Amerikaanse financiële steun aan Israël ter grootte van 3,4 miljard dollar per jaar. Het is een teken aan de wand dat de uitspraak van Sanders in brede democratische kringen bijval krijgt.

Israelisch belang

Het is een Israelisch belang van de hoogste orde de chaotische machtsstrijd te bezweren voordat deze explodeert en Israel afglijdt van westerse democratieën. President Biden heeft Netanyahu heel duidelijk in het openbaar te verstaan gegeven dat de alliantie tussen de VS en Israel is gebaseerd op gemeenschappelijke waarden, op respect voor het handhaven van de democratie.


cover illustratie Françoise Nick

Over Salomon Bouman 175 Artikelen
Salomon Bouman studeerde internationale betrekkingen aan Science Po in Parijs en aan de Johns Hopkins University in Baltimore, VS. Hij heeft lang in Israël gewoond en werkte daar 37 jaar als correspondent, onder andere voor NRC-Handelsblad. Zijn zoon en dochter en zijn kleinkinderen wonen nog steeds in Israël. Tegenwoordig schrijft hij columns en boeken. Van zijn hand verschenen Israël tussen hoop en vrees (Amsterdam University Press) en Ontmoeting en misverstand (Amphora Books).

Geef als eerste een reactie

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*