De allereerste joden kwamen ten tijde van Peter Stuyvesant naar Amerika. Ze stichtten in 1654 een dochtergemeenschap van de Portugese gemeenschap in Amsterdam. Dat werd de ‘moedergemeenschap’ van de grootste joodse gemeenschap in de wereld – tegenwoordig net zo groot als in Israël.
Historicus Wallet geeft een fascinerend overzicht van de emigratiegolven die nu het palet vormen van Joods Amerika. Na de Sefardische joden volgde een grote migratiegolf van Duitse Joden die het liebrale of Reform jodendom introduceerden.
Daarna volgde een nog grotere emigratiegolf van Russische joden. Zij namen zowel het orthodoxe jodendom mee als een seculiere, socialistische variant. In de twintigste eeuw volgde joodse influx vanuit alle delen van de wereld, zoals de opmerkelijk grote Perzisch-joodse gemeenschap in Los Angeles waar Farsi de voertaal is.
De laatste honderd jaar waren zonder meer de bloeitijd van het Amerikaanse jodendom met een ongekende sociale stijging en – vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw – acceptatie in de overheersend christelijke Amerikaanse zakelijke en culturele elite.
Maar hoe is het nu? Wordt Trump gesteund vanwege zijn pro-Israëlbeleid? Of zijn de Amerikaanse joden nog in overgrote meerderheid Democraat?
Gebrokken tabletten
Opmerkelijk is het recent verschenen boek waar Wallet op wijst, van Joshua Leifer die het einde van deze bloeitijd signaleert in: Tablets Shattered: The End of An American Century and The Future of Jewish Life. Deze jonge auteur vraagt zich af of het Amerikaanse jodendom niet teloor gaat aan haar eigen succes …
Men wordt, net als iedereen, individualistisch, gericht op eigen ontplooiing en succes. De gemeenschap verdwijnt achter de horizon. De oplossing van Joshua Leifer is opmerkelijk voor deze jonge, linkse jood: na 7 oktober ging hij op aliyah. Zo vertelt Wallet aan Natascha van Weezel. Zij groeide op met de overtuiging van haar vader Max: ‘Amerika is eigenlijk het beloofde land’.
Alle afleveringen van Wallet en Van Weezel zijn te vinden op het EO-platform.
Geef als eerste een reactie