Opinie

Schuldgevoelens en schurkenstreken

Terwijl de echte oorlog tussen Israël en Hamas zich voortsleept in Gaza, woedt wereldwijd een andere oorlog, die zich steeds verder van de werkelijkheid los lijkt te zingen. Een oorlog in de hearts and minds van mensen, uitgevochten in taal en vanuit loopgraven van moraal. De wereld wordt er niet beter van, ik zou zeggen integendeel: “Er is geen onderwerp vandaag de dag dat zo de meningen verdeelt, ook in Nederland. Verbroken vriendschappen, heftige woordenwisselingen, … [Lees verder]

Geschiedenis

Begraafplaats Zeeburg in kaart gebracht – een update

In zijn inspirerende artikel over het eerherstel van de Joodse begraafplaats Zeeburg schreef Ephraïm Goldstoff dat er gewerkt wordt aan het ’in kaart brengen’ van allen die begraven liggen op dit keiwer owes. Graag geef ik hier een wat uitgebreider verslag van wat dat betekent, want dat is in de afgelopen jaren zo’n beetje mijn levenswerk geworden. Dat in kaart brengen is ooit begonnen door Bart Voorzanger, voormalig vrijwilliger bij de Stichting Eerherstel Joodse Begraafplaats Zeeburg. Destijds … [Lees verder]

Geschiedenis

Joodse boeken als ritueel voorwerp (1): de bruidstefille

De meesten van ons zijn gewend boeken voornamelijk te zien als tekstdragers en nu er veel handzamer alternatieven voorhanden zijn, verliest het boek daardoor aan populariteit. Waarom zou je er een plank vol stoffige folianten op na houden, terwijl je de hele Talmoed (en nog veel meer!) op de site van Sefaria kunt raadplegen? Dat je daar op Sjabbat niets aan hebt is één ding, maar we doen onszelf op meer manieren tekort door onze … [Lees verder]

Geschiedenis

Jeugdiger en krachtiger handen op Muiderberg – een lang gekoesterde wens van Samuel Israel Mulder

Eind april van dit jaar was ik aanwezig bij een bijzondere, misschien wel historische, bijeenkomst op de Joodse Begraafplaats Muiderberg. Het bestuur van Het Stenen Archief had hun comité van aanbeveling uitgenodigd voor een rondleiding over het oudste gedeelte van het gutort*. De aanleiding daarvoor lag in de plannen die zich vormden voor een verantwoord herstel van met name het oudste grafveld, vak A. Die plannen werden uit de doeken gedaan, waarop uiteraard een discussie … [Lees verder]