Literatuur

Gustav Mahler en zijn Woody Allen-achtige neuroses

De nieuwe biografie van de oer-Duitse, maar ook op zijn eigen omslachtige en onbewuste manier oer-joodse componist Gustav Mahler, belicht het risico van een passieve houding als men wordt geconfronteerd met antisemitisme. In een van de kernzinnen midden in zijn fascinerende boek Gustav Mahler – de joodse vreemdeling schrijft Chaim den Heijer:  “…. Mahler ging vrijwel nooit de confrontatie aan, maar was bij antisemitische laster passief. Hij liet een antisemitische storm liever overwaaien.” En wat voor … [Lees verder]

Literatuur

‘En toch door liefde met onze natie verbonden,’ de Duits-joodse ervaring van Grete Weil

De Duits-joodse schrijfster Grete Weil maakte in Nederland vooral naam met haar roman Tramhalte Beethovenstraat. De roman verscheen in 1963 zowel in het Duits als in het Nederlands.  Door de ogen van een naïeve jonge Duitser beschrijft deze roman het bezette Amsterdam en in het bijzonder de nachtelijke deportaties in de Beethovenbuurt. Weil kende de omstandigheden goed want ze was zelf in 1936 naar Nederland gevlucht.  In Amsterdam werkte ze als fotografe en later bij … [Lees verder]

Literatuur

Chaja Polak grijpt het verdriet van de prille vrede

Diep verdriet slijt niet. De gevolgen van trauma vormen vandaag de dag nog steeds de oorzaken van de grootste gezondheidsproblemen.  Met EMDR en therapieën kunnen tegenwoordig zowel volwassenen als kinderen weer zeggenschap over hun eigen lichaam en eigen leven krijgen. Maar je kunt, zo neem ik aan, niet altijd bewust omgaan met je eigen beschadigingen. Pas als er vrede is lijkt het verdriet op te vlammen. Dat verdriet weet Chaja Polak goed te raken in … [Lees verder]

Literatuur

Marga Minco: schaven aan zinnen als aan een diamant waarvan de vlakken blijven schitteren 

Twaalf jaar na de oorlog, in 1957, verscheen Het bittere kruid van Marga Minco. Toen, nog geen 16 jaar oud, las ik haar boek onmiddellijk. Ik las het gretig, met herkenning, kloppend hart en toch, met droge ogen. Tot het laatste hoofdstuk, de beschrijving van Marga’s bezoek aan haar oom. De broer van haar vader die dag in dag uit in zijn stoel voor het erkerraam de tramhalte in de gaten hield waar zij zojuist … [Lees verder]