We beginnen de week met een duik in het mikwe.
Anouk Dorfmann vertelt: “Ik stap schoon en druppend uit de badkuip. Mijn haren plakken tegen mijn wangen. Ik sla een grote handdoek om me heen. Mijn Joodse naam staat erop, zie ik in de spiegel. Chava”. Een nieuwe naam, een nieuwe identiteit, een nieuw begin. Hoe goed kunnen we het nieuwe jaar ingaan?
Een paar decennia eerder stapte Ephraïm Goldstoff het diepe bad in: “We gingen met papa naar het mikwe in de Portugese Esnoga. Dat was een belevenis. In het diepe warme bad voelde ik me net als een vis in het water. Als je uit het mikwe kwam, was je zondenvrij. Ik zorgde er dan voor niet te vloeken, lief te zijn voor mijn omgeving en niet aan stoute dingen te denken”.
Wat een goed voornemen!
Maar als het mis gaat, en er komt bonje, zoals tussen Sam en Moos over driehonderd euro? Wat doen we dan? Saar wist de oplossing, maar onze psych Tamar Lange ziet beren op de weg. Tesjoewa is geen simpel proces, niet even een ver-ont-schuldiging, ‘van je schuld afkomen’. Dat lukt niet zo maar op gewone dagen, niet in deze maand van inkeer en niet op Jom Kipoer. Echte spijt tonen is een proces, zo legt Lange uit in een boeiende lezing die ze onlangs hield in de Amsterdamse Gerard Dousjoel. Over inzicht, inkeer en hoe in het reine te komen als je in de fout bent gegaan en verder wilt met de benadeelde partij. Lees het, is mijn advies, deze dagen paragraaf voor paragraaf, want in elke alinea staan doordenkertjes.
In Israel hebben ze ook iets met water, met stromend water, wat zeg ik, met wassend water. Dat kan wel eens heel snel gaan daar aan die mooie Middellandse Zeekust, zo waarschuwt Salomon Bouman in De Zee is Israels urgentste probleem.
Ephraïm haalt herinneringen op uit zijn jeugd in de jaren 50, in de Henri Polaklaan en in de Nieuwe Kerkstraatsjoel. Hij hoort zijn grootvader op de sjofar: “Men wacht dan tijdens het stille dawwenen van Moesaf rustig af tot er wordt geblazen door de Baal Tokea”.
Veel auteurs leven naar de Hoge Feestdagen toe, maar onze prof moet eerst nog wat zaakjes afhandelen in de Borinage, de Belgische mijnstreek. Heeft u gezien dat onze feuilleton Professor Zelig Zelmanovitch een vaste plek heeft veroverd op onze homepage? Nu kunt u komende dagen alle afleveringen van dit spannende verhaal gemakkelijk teruglezen.
In Nitzavim, de parasja van de week, wordt het alsmaar emotioneler, zo schrijft Robbert Baruch. Er staan adviezen in die vandaag de dag nog precies zo gelden: “Geen gekke dingen doen. Op elkaar letten. Een beetje bewust zijn. Het is niet in de hemel en het is niet aan de andere kant van de zee.” Baruch concludeert: De parasja van deze week geeft een helder advies:
Kies voor het leven. Je kan het. Het is makkelijker dan je denkt.
Ephraïm prijst onze doelstelling: “Ik mag hopen dat velen via dit mooie nieuwe medium, De Vrijdagavond, geïnspireerd zullen worden om tolerant te zijn in het komend jaar, iedereen in zijn waarde te laten, kritiek mag je altijd hebben en uiten, maar probeer nooit iemand jouw wil op te leggen.” Mooi gezegd Goldstoff.
Laten we deze Hoge Feestdagen ingaan met de woorden van Tamar Lange:
“Op Rosh Hashana wordt de periode ingeluid van de tien “ontzagwekkende” dagen voorafgaand aan Jom Kippur, onder andere met de tonen van de Sjofar. Deze tonen roepen ons op tot inkeer.”
Heb een goed en zoet nieuw jaar, een sjana tova u’metoeka
Geef als eerste een reactie