Geschiedenis

Stefan Zweig: Jood, Duitser, wereldburger 

‘Zo hoor ik nergens meer bij; overal vreemdeling en in het beste geval gast; ook mijn eigenlijke vaderland, de keuze van mijn hart, Europa, ben ik kwijtgeraakt sinds het zichzelf voor de tweede keer in broederoorlogen verscheurt.’ Aldus de Joodse schrijver Stefan Zweig (1881-1942) in het voorwoord van De wereld van gisteren, zijn laatste en tevens beroemdste werk. Hij schreef het in 1941, in Brazilië, waarheen hij vanuit Europa was gevlucht voor de nazi’s. Enkele … [Lees verder]

Nieuws

Manès Sperber analyseerde in 1937 karakter en functioneren van de tiran 

Voor psychoanalyticus, schrijver en politiek theoreticus Manès Sperber (1905-1984) begon de toekomst in 1937. In dat jaar schreef Sperber het essay De tyrannis, Over de tiran een psychologische schets van de oorzaak, opkomst en heerschappij van de tiran.  Tirannen zijn van alle tijden, de altijd nieuwe veroorzakers van terreur. Daarin gaat het bij Sperber natuurlijk over Hitler en Stalin, al noemt hij die namen nergens. De Oost-Galiciër voorzag de komst van vernietigingskampen waar hij al … [Lees verder]

Literatuur

Niet wachten op de Messias, het adembenemende leven van Manès Sperber

‘In onze sjtetl heerste armoede, maar geen armzaligheid. De inwoners van Zablotow geloofden niet alleen, maar wisten ook dat de komst van de Messias en dus de definitieve verlossing nabij was.’  Aldus Manès Sperber in De waterdragers van God, de vertaling van het eerste deel van de autobiografie Alles wat voorbij is, verschenen in Nederlandse vertaling in 2022.  In De waterdragers van God schrijft Manès Sperber (1905-1984) over zijn jeugd in Zablotow, een stadje in … [Lees verder]

Opinie

De overdrijving van Ingo Elbe

De openingszin van Ingo Elbe’s toespraak, in Engelse vertaling gepubliceerd in De Vrijdagavond van 10 mei door Frederik van Gelder*, luidt: ‘Since the pogrom of October 7, a wave of hatred against Israel has flooded Western universities.’  Die zin lijkt te suggereren dat de ‘golf van haat tegen Israël’ een direct gevolg is van de pogrom van 7 oktober. En dat alle protesten tegen de desastreuze politiek van de regering Netanyahu, ook die van talloze Israëli’s … [Lees verder]