Aanslagen in Argentinië herdenken in Gan Eli 

bericht uit Jeruzalem 1

Op de eerste dag na de oorlog met Iran liep ik met mijn hond Mini verder van huis – we hoefden nu niet meer in de buurt te blijven van de schuilkelder. 

Zo kwam ik terecht bij de kinderspeelplaats Gan Eli in het centrum van onze Jeruzalemse wijk tussen de grote Super en twee broederlijk naast elkaar staande sjoelen: sefardiem en asjkenaziem. 

Doorgaans spelen hier dozijnen orthodox-Joodse kindertjes, vaak nog met luier aan en speen in de mond, maar daarvoor was het nu nog te vroeg. Het was stil in de vroege ochtend.

Ik zag Anna aankomen met hond Charlie. Zij is een van mijn Sovjet-vriendinnen. Zij kwam een paar jaar na mij in Israël aan, begin 1990. 

Zelf woon ik hier inmiddels veertig jaar, sinds 28 juli 1985. Anna was blij om me te zien – het is toch woensdag vandaag? Ik keek verbaasd, want volgens mij was het vrijdag. Hoe kon dat nou? Inmiddels voegde Olga zich bij ons, eveneens een Sovjet-vriendin met de grootste hond van de wijk. 

Periode van spanning

Olga lachte om ons en zei dat het donderdag was. Voordat ze haar huis uitliep, wist ze ook niet welke dag het was, maar ze had inmiddels op haar telefoon gekeken en dus was het donderdag. 

We realiseerden ons dat dit onze collectieve desoriëntatie was na een periode van spanning en onregelmatig, op de bizarste tijden van dag of nacht, haastig naar de schuilkelder afdalen. Anna woont op de derde verdieping, veel trappen dus. In het gebouw waarin ik zelf woon kan de helemaal boven wonende buurvrouw van bijna negentig, niet naar beneden komen en een beschermde kamer heeft ze ook niet. 

Haar metapelet (verzorgster) uit India bleef steeds trouw bij haar al was ze doodsbenauwd. Het probleem was niet op te lossen, maar ze hielden vol en zaten samen op de veiligste plek in het appartement, de gang zonder ramen en alle deuren dicht. 

Anna, Olga en ik staan vlak bij de herdenkingssteen in Gan Eli. Hiermee is het allemaal begonnen, zegt Olga. Eli is de afkorting van de naam Eliora Carmon. 

Naar Argentinië

Zij had nu hier samen met ons moeten staan – vervolgt Anna. Ze was toen van onze leeftijd. Kijk maar, toen was ze 39. Het klopte, net zo oud als ik toen en ten minste een van haar zes kinderen zat voor het vertrek van dit gezin naar Argentinië op school bij een van mij. 

Eliora was medewerkster van de Israëlische ambassade in Buenos Aires toen op 17 maart 1992 een truck met explosieven de ambassade binnenreed. Er vielen 29 doden en 242 gewonden. Ook de katholieke kerk en een school naast de ambassade werden geraakt. Haar man, Danny Carmon, overleefde het. 

In Argentinië was het de dodelijkste terreuraanval ooit tot de aanslag op het Joods gemeenschapscentrum AMIA (Asociación Mutual Israelita Argentina) twee jaar later, op 18 juli 1994. Daarbij kwamen 85 mensen om het leven. 

Verantwoordelijk

Vorig jaar was het dertig jaar geleden, maar wie van ons had in 2024 de mentale ruimte en tijd om hier nog aan te denken? De Palestijnse Islamitische Jihad was verantwoordelijk voor de aanslagen, een terreurorganisatie geaffilieerd aan Hezbollah en dus uiteindelijk Iran. Hiermee is het allemaal begonnen, herhaalde Olga. Iran…

wordt vervolgd


cover: weg naar Jeruzalem, beeldproductie Bloom

Over Chaya Brasz 9 Artikelen
Chaya Brasz, journalist en historicus, groeide op in Den Haag en woont sinds 1985 in Israël. Na de School voor Journalistiek, studeerde zij geschiedenis (RU Utrecht) en Joodse geschiedenis aan de Hebrew University of Jerusalem waar ze directeur werd van het Center for Research on Dutch Jewry (tot 2003). Ze publiceerde boeken en artikelen in academische context, vervulde bestuurstaken en was (tot 2024) hoofdredacteur van Aleh (Irgoen Olei Holland).

Geef als eerste een reactie

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*