Als een cartoonist wordt ontslagen om een spotprent, wijst dat in deze tijd op grote spanningen in de samenleving. In dit geval over de oorlog tussen Israël en Hamas.
Argus, een tweewekelijks blad, meldt in zijn recente nummer dat Jos Collignon na 44 jaar dienstverband door Pieter Klok, de hoofdredacteur van de Volkskrant, voorgoed uit de krant wordt geweerd.
Aanleiding voor dit, voor journalistieke begrippen in Nederland drastische besluit, is volgens Argus een spotprent die op 27 januari door Pieter Klok werd geweigerd. De spotprent van Jos Collignon (1950) werd dus niet gepubliceerd in deze belangrijke Nederlandse krant.
‘Netanyahu’s genocide’
De spotprent onder de titel: ‘Netanyahu’s genocide’ laat de Israelische premier vrolijk een glas bier heffen en ‘cheers’ roepen, nadat het internationale strafhof in Den Haag het mogelijk achtte dat Israël zich schuldig heeft gemaakt aan genocide in Gaza.
Een definitief oordeel van het hof of Israël zich al dan niet aan genocide schuldig maakte tegen de Palestijnse bevolking laat nog op zich wachten. Het kan maanden of zelfs jaren duren voordat de rechters tot een uitspraak komen.
Steeds vaker worden anti-Israël artikelen, uitspraken en spotprenten als antisemitisch gekwalificeerd. Ook de door Pieter Klok geweigerde cartoon van Jos Collignon valt in deze categorie.
Wat bewoog Jos Collignon deze spotprent aan de Volkskrant aan te bieden?
‘Ik vind het verschrikkelijk wat er in Gaza gebeurt. Het is schandalig dat Nederland zich onvoorwaardelijk opstelt achter Netanyahu. De stand is nu 25.000 gedode Gazanen tegenover 1200 Israelische slachtoffers, onder wie de gegijzelden van wie de meesten waarschijnlijk nog leven,’ aldus de cartoonist in Argus ter verdediging van zijn cartoon.
‘Bedroevend veel mensen stellen kritiek op Israël gelijk aan antisemitisme’, zo voegt Collignon er aan toe. Dat slaat ook op hoofdredacteur Pieter Klok die, volgens de cartoonist, het onderscheid tussen antisemitisme en kritiek op Netanyahu kennelijk niet heeft weten te maken.
Als het dan geen antisemitische cartoon zou zijn, is het wel een buitengewoon onsmakelijke en beledigende tekening.
fragment uit spotprent Jos Collignon, foto auteur
Antisemitische geur
In zijn weerwoord in Argus laat de tekenaar uitkomen dat hij naar de smaak van Klok Netanyahu kennelijk met te grote oren heeft afgebeeld. Dat zou voor de hoofdredactie een antisemitische geur hebben.
Het zijn niet de oren van Netanyahu, maar de grijns om zijn mond terwijl hij het bierglas heft die hem persona non grata op de pagina’s van de Volkskrant heeft gemaakt.
Met zijn oren in de cartoon kan ik als gevoelige jood best leven. Met het glas bier niet!
cover illustratie Françoise Nick
Ja, beste heer Bouman, een glas rode wijn zou beter zijn, bijvoorbeeld Mount Hermon Red.
In tegenstelling tot Rudie Kagie (de auteur van het stukje in de Argus) ontging Bouman de dijenkletser van Collignon: het glas bevat geen bier, maar ‘genicider’…
correctie: ‘genocideR’