Beeldende kunst en fotografie

Rembrandts buren en trammelant in kelders

In zeventiende-eeuws Amsterdam speelt het dagelijks leven zich vooral af op straat. Buurtfuncties als wonen, werken en ontspannen lopen meer dan tegenwoordig in elkaar over. Bovendien verplaatst bijna iedereen zich te voet, zodat buurtgenoten, vriend en vijand elkaar voortdurend tegenkomen.  Zo ook op en rond de Sint-Antoniesbreestraat, waar Rembrandt zich als jonge en succesvolle schilder vestigt. Het is een straat met statige panden en een bonte mengeling van bewoners: autochtone Amsterdammers en nieuwkomers waaronder Sefardische en … [Lees verder]

Beeldende kunst en fotografie

Emmy Andriesse, de bekendste oorlogsfotografe van Nederland, hoofdpersoon in overtuigende roman van Brigitte de Swart

Als er een Käthe Kollwitz van de fotografie bestond, dan heette ze Emmy Andriesse. Net als Kollwitz, de Duitse beeldende kunstenares, was sociaal onrecht een kernthema van de joodse Andriesse. Beide kunstenaars werden gecanceld door de nazi’s. Vernieuwend was Emmy Andriesse omdat ze dit socialistisch maatschappijbeeld combineerde met een realistische, niet esthetiserende, blik op de fotografie. Zij werd er wereldberoemd mee, vooral in fotografisch en sociaal-bewogen Nederland. Tegen opkomend fascisme Andriesse (1914 – 1953) deed … [Lees verder]

Beeldende kunst en fotografie

Joseph Beuys en het wegkijk-antisemitisme 

De ‘genialiteit’ van de Duitse taal Joseph Beuys (1921-1986) was een raadselachtige man met heel veel invloed in de Duitse kunstwereld.  Wie bijna alles van hem heeft gelezen, weet dat hij diep in zijn hart een door en door gelovige volgeling was van Rudolf Steiner (1861-1925). Hij was dus een antroposoof in hart en nieren.  Joseph Beuys probeerde het weleens met een grapje weg te wuiven: „Mysteries vinden plaats in het Centraal Station en niet … [Lees verder]

Beeldende kunst en fotografie

Black Jews of Harlem en andere straatfotografie uit New York

Technologische vooruitgang in de fotografie maakte het mogelijk om spontane momenten op straat vast te leggen. In de jaren dertig en veertig van de twintigste eeuw ontdekten sociaal geëngageerde fotografen de kracht van straatfotografie als journalistiek medium. Met hun foto’s brachten zij het leven in armoede, dakloosheid en de bewoners van de overwegend zwarte- en migrantenwijken in de grote steden onder de aandacht van beleidsmakers en filantropen. Daarmee maakten ze straatfotografie salonfähig en introduceerden en … [Lees verder]