Uitbundiger dan ooit viert Israël de terugkeer van twintig levende gegijzelden uit de tunnels van Hamas.
Het is een injectie van hoop en trots voor het door de oorlog verscheurde en getraumatiseerde Joodse land. Het begin ook van bezinning en herstel van de wonden van Israëls langste oorlog.
De weerslag van deze oorlog op de Israëlische politiek, met verkiezingen in 2026 in het vooruitzicht, is onvoorspelbaar.
In zijn beslist unieke rede in het plenum van de Knesset prees de Amerikaanse president Donald Trump premier Netanyahu voor zijn moed en doorzettingsvermogen Israël naar de overwinning op Hamas te leiden.
Grote pluim op de hoed
Beslist een grote pluim op de hoed van de door een deel van de bevolking verguisde Netanyahu. Hem wordt verweten de oorlog te lang te hebben laten duren zonder empathie voor de gegijzelden. Netanyahu werd door honderdduizenden Israëli’s op het grote plein in Tel Aviv uitgejouwd toen de Amerikaans bemiddelaar Steve Witkoff zijn naam noemde.
Als de euforie over de terugkeer van de gegijzelden en het einde van de oorlog wegebt, komen de harde vragen over het hoe en waarom van de blunder op 7 oktober op tafel.
De Israëlische politiek zal ook worden geconfronteerd met de vraag hoe nu verder. Want het bestand met Hamas moet volgens het plan de weg wijzen naar een vreedzaam Midden-Oosten. In dat plan zit ook, zij het vaag gedefinieerd, een oplossing van het Palestijnse vraagstuk als bouwsteen voor dat door Trump gewenste vreedzame, welvarend Midden-Oosten.
‘Nieuw Midden-Oosten’
Na de intensieve Amerikaanse inspanning de gegijzelden vrij te krijgen, bleef Trump in zijn rede in Jeruzalem ook hameren op vrede. Dat is zijn passie waaruit volgens de visie van Trump een ‘nieuw Midden-Oosten’ geboren moet worden waarin Israël een eervolle plaats inneemt.
In de Israëlische geschiedenis is geen sprake van nederlagen, maar wel – door ingrijpen van de VS – van het begin van regionale integratie. De oorlog in 1973 leidde onder Amerikaans patronage tot vredesverdragen met Egypte, Jordanië en het wankelende Oslo-akkoorden uit 1993.
Het is bij koude vrede gebleven tussen deze landen. De Palestijnse kwestie stond en staat opwarming in de weg. De vredesgeest is door toedoen van Israël uit het Oslo-akkoorden verdreven, maar na de oorlog van 7 oktober vlamt het door de interventie van Trump weer op.
Diplomatiek unicum
Het is een diplomatiek en strategisch unicum dat de Soeni-Arabische wereld onder leiding van Saoedi-Arabië en enkele niet Arabische moslimlanden, met name Indonesië en Pakistan, Trump en Netanyahu hebben bijgestaan om Hamas als militaire factor en ook als politieke factor in Gaza aan de kant te zetten.
In aansluiting op de eveneens door Trump geformuleerde Abraham-akkoorden opent dat perspectieven voor regionale coöperatie waarin Israël als militaire en hightech mogendheid een rol kan spelen. De beurs in Tel Aviv sprong onmiddellijk na de tekening van het bestand omhoog.
Netanyahu heeft niet uit beleefdheid, maar uit een onderdanige positie tegenover Trump zijn handtekening moeten zetten onder een bestand. Een bestand dat in de tweede fase uitzicht biedt op vrede en de stichting van een Palestijnse staat naast Israël te beginnen met een rol voor het Palestijns zelfbestuur in Gaza.
Sharm-el-Sheikh
Met het oog op die rol is de Palestijnse president Mahmoud Abbas uitgenodigd de grote internationale conferentie in Sharm-el-Sheikh bij te wonen waar over de volgende stappen in het bestand tussen Israël en Hamas wordt beraadslaagd.
Daar gaat het in aanwezigheid van westerse en Arabische leiders en zelfs Indonesië over de reconstructie van Gaza en Palestina. Netanyahu heeft een uitnodiging van Trump de conferentie in Sharm-el-Sheikh bij te wonen afgeslagen.
Vreugde der Wet
Volgens de Israëlische tv is Netanyahu er niet bij vanwege de Joodse religieuze feestdag Sjemini Atseret* die maandagavond 13 oktober begint. De religieuze partijen in zijn coalitie zouden uit protest te vliegen op een Joodse heilige dag de coalitie kunnen laten vallen.
Gesuggereerd wordt ook dat Netanyahu in Sharm-el-Sheikh niet de hand wilde schudden van de Palestijnse president Mahmoed Abbas die de uitnodiging van Trump gretig aanvaardde.
*(red.) Sjemini Atseret betekent ‘slotfeest’ en markeert het einde van Soekot (het Loofhuttenfeest). De tweede dag (in de diaspora) wordt gevierd als Simchat Tora (‘Vreugde van de Wet’) waarop het einde en begin van de jaarlijkse Torah-cyclus wordt gevierd. Twee jaar geleden viel Hamas op Simchat Tora Israël aan. Zie wat De Vrijdagavond schreef over de schok die 7 oktober 2023 teweeg bracht. Sindsdien besteden we bijna wekelijks aandacht aan deze grootste ramp in het Midden-Oosten sinds mensenheugenis.
cover: CNN 13 oktober 2025, screenshot Bloom
Once again thank you for your accurate perspective of Bibi and Trump’s vision and plan for a new Middle East. Let us work and pray for the success of this new chance for real peace and coexistence.