Met Sjavoe’ot waren we nooit thuis. Dat was een familietraditie. Mijn vader ging met zijn gezin naar hun vakantiehuis in Wisjnitz ongeveer 45 minuten van Krakau waar hij woonde met zijn ouders en twee zussen. Mijn vader nam die traditie mee uit Polen naar Nederland.
Met Sjavoe’ot huurden mijn ouders een huis in Zandvoort voor het hele gezin plus mijn grootvader Aron Kleinberger, de vader van mijn moeder. Twee taxi’s reden ons naar Zandvoort. Er ging veel mee. Potten, pannen en eten. Heel veel bagage voor een gezin met vier kinderen, het was een grote verhuizing.
Mijn moeder kookte graag en was een goede kokkin. Er bestonden toen nog geen koosjere restaurants in Zandvoort, ondanks dat er veel Joden naar Zandvoort kwamen tijdens de vakanties. Het was altijd feest. De heerlijke zeelucht, andere vogels en de prachtige duinen.
Veel kennissen en vrienden van mijn ouders kwamen ook naar Zandvoort. Ook mijn schoolvriendjes ontbraken niet, we hadden veel strandplezier. Ik heb in mijn herinnering dat er voor zowel Sjabbat als Sjavoe’ot een groot minjan was, ik geloof in een locatie vlakbij het gemeentehuis.
Nabarro* laajnde volgens de Portugese ritus, dat was altijd leuk om te horen. Het was afgeladen vol in sjoel, heel erg gezellig. We gingen als traditionele Joden allemaal naar het strand ook op Sjabbat en Sjavoe’ot . We konden op de heilige dagen gewoon onze koffie en ijsjes en andere lekkernijen halen in de strandtent en een dag later betalen.
Scheveningen
Op enig moment gingen we ook naar Scheveningen. Daar was een vast Minjan in de sjoel op de Harstenhoekweg, geloof ik met dezelfde ritus Sfard die we in de Kerkstraatsjoel van mijn grootvader hadden, de Nidchei Jisroeel Jechaneis.
In Scheveningen was het koosjere restaurant van mijnheer Berger. Barend Kroonenberg was daar partner of manager. Je kon er erg goed heimisch eten.
Vele jaren later gingen we naar een koosjer hotel in Spa, Belgie. Daar maakten we een bende in de slaapkamers en braken de boel af. Onze moeders moesten na nacht de gordijnen repareren om de schade te beperken.
Dit zijn wat jeugdherinneringen over Sjavoe’ot.
*Chazzan S. Nunes Nabarro, 1920-1994
Wat een leuk kijkje in jullie gezin. Groet van Freda Cohen Rapoport