Geschiedenis

Joods in Oekraïne

‘De grenzen zijn voortdurend in beweging’, zo reageert Bart Wallet op Van Weezels vraag naar het geboortedorp van haar grootmoeder ‘ergens in een shtetl in Oost-Polen of westelijk Oekraïne’. Natascha van Weezel weet de naam van de shtetl (joods dorp) waar haar grootmoeder in 1917 geboren werd, maar het staat niet meer op de landkaart. Daarop vertelt professor Wallet over de verschuivende grenzen van het veelzijdige joodse gebied dat liep van Litouwen tot aan Odessa. … [Lees verder]

Kijk- en Luistertips

Joods in het Amerika van Trump

Wordt Trump gesteund vanwege zijn pro-Israëlbeleid? Of zijn de Amerikaanse joden nog in overgrote meerderheid Democraat? De allereerste joden kwamen ten tijde van Peter Stuyvesant naar Amerika. Ze stichtten in 1654 een dochtergemeenschap van de Portugese gemeenschap in Amsterdam. Dat werd de ‘moedergemeenschap’ van de grootste joodse gemeenschap in de wereld – tegenwoordig net zo groot als in Israël. Historicus Wallet geeft een fascinerend overzicht van de emigratiegolven die nu het palet vormen van Joods … [Lees verder]

Kijk- en Luistertips

Over Romaniotten, bontmutsen en een katholieke schijnidentiteit

Diversiteit in het jodendom Dacht u dat de Sefardische joden die naar Amsterdam kwamen ladino spraken? Ladino is de Judeo-Spaanse taal van het Iberisch schiereiland, een mix van Spaans, Portugees en Hebreeuws. Welnee, de Spaanse en Portugese joden die rond 1600 naar Amsterdam migreerden, spraken louter hun landstaal, meestal Portugees. Zij kwamen ruim honderd jaar na de Inquisitie naar het Noorden, een eeuw nadat de joden in 1492 verboden werd om te wonen in het … [Lees verder]

Kijk- en Luistertips

Zwarte bladzijden met oude connecties: het uiteengroeien van christendom en jodendom

Wat is de rol van christenen als het gaat over jodenvervolging en antisemitisme? Deze vraag van een luisteraar is aanleiding voor een aflevering over de geschiedenis van de manier waarop christenen joden bejegenden.  Hoe werden het christendom en het jodendom twee afzonderlijke religies? Hoe veranderde de Tweede Wereldoorlog de relaties tussen joden en christenen?  Hierover gaan Bart Wallet, opgevoed in de protestants-christelijke wereld, en Natascha van Weezel, een bekende publiciste over joodse zaken, met elkaar … [Lees verder]