“Antisemitisme neemt toe en dat is heel erg.” Aldus Lubach in zijn special ‘diep duikdonderdag’ van LUBACH, 18 september jl.
“Maar er is nog iets aan de hand”, zo vervolgt hij, “en dat is dat dingen antisemitisch worden genoemd die het helemaal niet zijn.”
Lubach geeft als voorbeeld VVD-fractievoorzitter Dilan Yeşilgöz die Douwe Bob een ‘antisemiet’ noemde omdat deze zanger het woord zionisme anders interpreteert dan de jongeren van Haboniem op Jom HaVoetbal. Yeşilgöz moest die uitspraak later terugtrekken. Verderop in deze video hoor je dat Yeşilgöz zegt dat antizionisme als ‘verkapt argument’ wordt gebruikt voor antisemitisme, een visie die we veel horen in de joodse gemeenschap.
“Echt een verademing om met humor een heel complex en gevoelig onderwerp aan te snijden”, aldus een van de kijkers van deze LUBACH-uitzending in het commentaar op onderstaande YouTube-video.
Veel mensen hanteren verschillende definities van zionisme. Voor sommigen betekent het dat Joden recht hebben op een veilig thuisland, op Israël. Er zijn heel trotse zionisten, zoals Ruben Vis in deze krant schreef: I am a Zionist! Dat zijn ze vaak van jongs af aan, lees Jair Eisenmann: Gedurende mijn hele leven staat Israël centraal.
Geschiedenis van kolonisatie
Anderen zien zionisme vooral in het licht van het ontstaan van Israël en de actuele Israëlische politiek – een geschiedenis van vestiging door Europeanen in een gebied met een grote Arabische meerderheid, het niet altijd zachtzinnig omgaan met de lokale bevolking en discriminatie van Palestijnen op de bezette Westelijke Jordaanoever.
Daaruit volgt dat antizionisme, zo legt Lubach zijn publiek uit, vaak niet betekent dat je Joden haat, maar dat je kritiek hebt op bepaalde Israëlische praktijken of op het beleid van de regering Netanyahu. Je kunt zeer wel antizionistisch zijn, zo benadrukt hij, zonder het bestaansrecht van Israël te ontkennen.
Feit en fictie
In het huidige debat is het behoorlijk onhandig dat niet iedereen hetzelfde bedoelt met de termen antisemitisme en zionisme. Lubach doet een serieuze poging om het uit te leggen en feiten en fictie uit elkaar te halen.
En dat vindt de redactie van De Vrijdagavond ook. Daarom laten we hier dit fraaie staaltje onderzoeksjournalistiek zien, vermengd met soms vileine humor.
Dit onderdeel ‘diepduikdonderdag’ komt uit seizoen 2 van LUBACH. De hele uitzending is te bekijken op Videoland.
Scheuren in de hedendaagse ethiek
Wie meer verdieping zoekt in dit onderwerp: zie de serie Scheuren in de hedendaagse ethiek die het Menasseh Ben Israel Instituut dit voorjaar organiseerde. Vooral de essays, gepubliceerd in deze krant, over de De politisering van de strijd tegen antisemitisme zijn in dit verband relevant.
De strijd tegen antisemitisme raakt steeds vaker verwerven met politiek beladen onderwerpen als integratie en zionisme. Deze raakt daarmee steeds verder gepolitiseerd en gepolariseerd, zoals onder meer blijkt uit de felle discussies over de definitie van antisemitisme. Hoe moeten we daarmee omgaan?
Lees de essays van:
Leo Lucassen (directeur Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis en hoogleraar arbeids- en migratiegeschiedenis)
Willem Wagenaar (onderzoeker rechts-extremisme in Nederland, Anne Frank Stichting)
Ido de Haan (hoogleraar politieke geschiedenis, Universiteit Utrecht) en
Uri Rosenthal (oud-minister van Buitenlandse Zaken)
cover: screenshot Bloom uit besproken video
Ik vond die uitzending van Lubach ook heel verhelderend en onafhankelijk en dat kan je van veel journalistiek tgw niet echt meer zeggen!
Joyce