Ensemble Finale: perfect samenspel, maar het concert zelf laat gemengde gevoelens achter

Met gemengde gevoelens verliet ik de Kleine Zaal van het Concertgebouw na afloop van het concert van het Ensemble Finale zondag 6 april. 

Was het gebodene dan onder de maat? Integendeel! 

Dit piepjonge strijkkwartet (Victoria Gelman, primarius, Omer Herz, tweede viool, Leikie Glick, altviool en Gali Knaani, cello) voorspel ik een grote toekomst. Zij zijn pas sinds 2020 bij elkaar, maar dat is aan hun nagenoeg perfecte samenspel niet te horen. Het was sprankelend, enthousiast en ongecompliceerd.

De musici zijn allen laureaten en/of alumnus van befaamde opleidingsinstituten als de Juilliard- en Manhattan School of Music, de Basel Music Academy, Rice University en de UdK Berlin.

Glanzende programmafolder

Helaas geen woord hierover in de in kleur uitgevoerde glanzende programmafolder. Geen leeftijden, geen biografietjes, niet van de musici, noch van het kwartet zelf. Een omissie.

Een tweede omissie was het ontbreken van de jaartallen van de uitgevoerde componisten. Niet veel mensen zullen van de Tsjechische (Boheemse) Erwin Schulhoff (1894-1942) hebben gehoord. Ontdekt door onder andere Dvorak en bevriend met bijvoorbeeld Kafka en Mahler. 

Nadat Erwin Schulhoff in de Eerste Wereldoorlog gewond was geraakt, werd hij pacifist en later communist, hetgeen hem op een beroepsverbod kwam te staan. Een korte biografie zou op zijn plaats zijn geweest, want hij was veel beroemder in Tsjechië en Duitsland dan in Nederland. 

Applaus

Zijn Fünf Stücke für Streichquartett dat het concert opende, is een pareltje dat veel meer op de lessenaars zou moeten staan. Evenwichtig en contrastrijk gespeeld, ware het niet dat het publiek na ieder deeltje meteen begon te applaudisseren. 

Hoe de eerste violiste haar strijkstok ook hoog hield om de stilte te vragen en te benadrukken, het publiek trok zich hier niets van aan. Stilte heeft ook een functie! (Kamermuziek is geen opera waar in een aria vaak naar een apotheose, open doekje, wordt toegewerkt).

Datzelfde gold voor Mendelssohns tweede strijkkwartet (opus 13) dat de componist op achttienjarige leeftijd schreef. Waarom in het Engels in het programma? Mendelssohn was toch echt Duitstalig. Een programmaboekje maken is iets anders dan het maken van een reclamefolder.

Ook hier weer applaus na ieder deel. De musici moesten er op een gegeven moment zelf om lachen. Zeker in het laatste deel waar het snelle Presto naadloos overging in het Adagio doordat de altist haar overgangstoon liet liggen en het publiek schrok van het ingezette applaus.

Song of the Land van Argov

De Song of the Land van Sasha Argov (geboren als Alexander Abramovich, Moskou 1914 – Tel Aviv 1995) zou na de sprankelende Mendelssohn een natuurlijke en prachtige afsluiting zijn geweest (het programma was evenwichtig samengesteld, er was duidelijk over nagedacht). 

Zeker in de liefdevolle bewerking voor strijkkwartet (als eerbetoon) door Menachem Wiesenberg. Ware het niet dat het concert moest worden afgesloten met Hatikvah dat niet bij het programma paste (stel je voor dat het Concertgebouworkest, het Nederlands Blazers Ensemble of Amsterdam Sinfonietta ieder zorgvuldig samengesteld programma in het buitenland zou afsluiten met het Wilhelmus …).

Over het applaus tussendoor zei een van de musici na afloop dan ook ironisch: “We supposed that the audience, especially in the Recital Hall of the Concertgebouw was better educated than it showed this evening….”.

Gelukkig krijgt het Ensemble Finale de gelegenheid voor een nieuw optreden op zaterdag 12 april bij de Zeister Muziekdagen.


Ensemble Finale speelt Viennese Waltz & Tarantella van Erwin Schulhoff


Het concert was een productie van de Stichting Jewish Music Concerts.

cover: Ensemble Finale, screenshot uit bovenstaande video

Over Jurriaan Fransman 2 Artikelen
Jurriaan Fransman (1954) studeerde na het Conservatorium, Muziekwetenschap met als extra bijvak filosofie. Hij stond mede aan de wieg van het toenmalige Hilversum 4 (nu NPO Klassiek) en schreef tientallen artikelen over muziek en cultuurbeleid in het FD. Na een twintigjarige ambtelijke loopbaan, waarbij hij een dag in de week college cultuurjournalistiek gaf aan de Universiteit Utrecht, was hij de laatste acht jaar voor zijn pensionering Senior Lecturer Communicatie- en Media Ethiek aan de UvA.

Geef als eerste een reactie

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*