Kunst en Cultuur

Joodse continuïteit zit in teksten, volgens Amos Oz en zijn dochter Fania

De Israëlische schrijver Amos Oz (1939-2018) schreef over zijn juf van de tweede klas lagere school: ‘Ik hield van de manier waarop juffrouw Zelda het ene woord naast het andere plaatste: ze zette bijvoorbeeld een heel gewoon, alledaags woord naast een ander woord, dat al even gangbaar en banaal was, en plotseling, gewoon door het feit dat ze naast elkaar stonden, twee hele gewone woorden die gewoonlijk niet naast elkaar stonden, plotseling sprong er een … [Lees verder]

Kunst en Cultuur

Treurige schoonheid; Joseph Roth over ‘Ostjuden’

Joseph Roth (1894-1939) is bekend van zijn romans Job en de Radetzkymars. In 1927 schreef hij Juden auf Wanderschaft, over het ‘Oostjodendom’ en de zionistische dromen van zijn joodse medeburgers. Het werd pas in 2016 in het Nederlands vertaald en wel als Joden op drift. Juden auf Wanderschaft is in de eerste plaats een liefdevolle, ironisch-kritische ode aan het Ostjudentum. Roth beschrijft hoe de Ostjuden door onderdrukking en ellende op de vlucht gedreven werden richting … [Lees verder]

Kunst en Cultuur

Elias Canetti: bij iedereen horen en toch Jood zijn

Elias Canetti (1905-1994) hield zich zijn hele leven bezig met alle denkbare religies. Daarbij moest hij vaak weerstand bieden aan de verleiding om helemaal Jood te worden, vooral in de oorlogsjaren die hij als vluchteling doorbracht in Engeland. Canetti’s aantekeningen over religie, geloof, God en bijbel geven een beeld van zijn boeiende worsteling met deze onderwerpen die veel weg heeft van het gevecht van Jakob met de ‘engel’. Canetti was een geseculariseerde Jood, schrijver van … [Lees verder]

Literatuur

‘Sta op, word licht’, een laatste van Paul Celan

Dit is de vierde aflevering over de poëzie van Paul Celan (1920-1970) in deze Vrijdagavondserie. Zoals ik eerder schreef: Wie zijn gedichten wil verstaan moet hard werken. Gelukkig is een aantal grote taalgeleerden en poëzie-exegeten er in geslaagd de verborgen codes van het omvangrijke dichtwerk van Paul Celan te ontcijferen.  Joodse poëzie van de twintigste eeuwweinig bekende Europees-Joodse dichters ingeleid en geannoteerd door vertaler Kees Kok Het gedicht SEI DU WIE DU – Jij wees … [Lees verder]