Er hangt angst om haar heen, want tot twee keer toe wordt Choma in korte tijd weduwe. Is ze een vrouw met een witte lever? Veroorzaakt zij onbewust de dood van haar echtgenoten? Misschien draagt ze zonder het te weten een dodelijke geslachtsziekte over. Tegelijk heeft Choma iets betoverends. Zij roept duidelijk erotische gevoelens wakker.
Het verhaal uit de Talmoed vertelt op een fijnzinnige manier over haar schoonheid en seksuele aantrekkingskracht. Haar naam Choma (חומא) kom je in de Talmoed verder niet tegen. Het is een bijzondere en ongebruikelijke naam. Dat roept natuurlijk direct vragen op. Waarom zo’n uitzonderlijke naam? In het Hebreeuws heeft haar naam van doen met ‘warmte’, met ‘hitte’. Is Choma een vurige vrouw? Of zou dat in overdrachtelijke zin bedoeld zijn? Is zij een warme persoonlijkheid?
Choma leefde in Babylonië in de stad Pumbedita. Deze stad ligt in het centrum van het huidige Irak, ongeveer op de plaats waar heden Fallujah ligt. Exacte data over haar geboorte en dood hebben we niet, maar we weten dat haar volwassen leven zich afspeelde in de eerste helft van de vierde eeuw van de gebruikelijke jaartelling.
alimentatie
Het verhaal over Choma begint op het moment dat de beroemde geleerde Abaye met haar trouwt. Direct horen we ook dat dit haar derde huwelijk is, want haar vorige echtgenoten zijn overleden. En ook Abaye overlijdt tijdens hun huwelijk vertelt dit verhaal. Haar leven ontrolt zich als een drama. Hoe moet ze verder? Kiest ze ervoor om voortaan weduwe te blijven? Dat is nogal wat, want ze heeft zonder twijfel ook behoefte aan warmte en troost.
Na het overlijden van Abaye gaat Choma naar de rechter voor alimentatie. Blijkbaar waren er problemen met de familie van Abaye. Daarbij moet je beseffen dat Rava de rechter is. En Rava was een persoonlijke vriend van Abaye. Rava kende hem dus zeer goed. En nu komt de weduwe van zijn vriend naar hem toe met de vraag om alimentatie. Zonder aarzelen kent hij dit levensonderhoud toe. Maar dan gebeurt er nog iets. Choma vraagt ook alimentatie voor ‘wijn’. Blijkbaar hoorde dat niet standaard bij het gewone levensonderhoud. En hier begint het gesprek, want Rava zegt dat ‘wijn’ niet hoorde bij haar dagelijkse leven. Hij kent zijn vriend en wist dat hij niet dronk. En dus wil hij Choma geen ‘wijn’ toebedelen.
Op de achtergrond speelt een rol wat kort daarvoor in de tekst van het traktaat Ketuvot werd gezegd over het drinken van wijn door vrouwen. Daar vind je de volgende uitspraak van nota bene Abaye:
Als een vrouw gewend is wijn te drinken, dan worden haar twee glazen toebedeeld in aanwezigheid van haar echtgenoot. En één glas als haar echtgenoot niet aanwezig is. Als ze niet gewend is wijn te drinken, dan mag zij één glas drinken mits haar echtgenoot aanwezig is. Zonder zijn aanwezigheid mag zij helemaal geen wijn drinken.
In de Talmoed protesteert Choma zeer luid tegen de uitspraak van rechter Rava. Ze zweert dat Abaye, haar overleden man, wel degelijk gewend was met haar wijn te drinken. En niet een klein beetje ook, want ze geeft met een armgebaar de grote van de beker aan. Daarbij gebeurt er iets onverwachts. Of zou het van tevoren zijn bedacht? Met haar gebaar om de grootte van de beker aan te duiden valt de kleding van haar arm af, zodat die wordt ontbloot, misschien zelfs wel tot aan haar schouder. En op datzelfde moment valt er van buitenaf een lichtstraal op haar.
Je voelt iets van de betovering van dit moment. En het vervolg van de tekst laat de uitwerking zien van Choma’s ontblote arm op de rechter. Ook hem heeft ze betoverd!
gemeenschap
Want Rava stond op en ging naar huis en vroeg zijn vrouw om seksuele gemeenschap. Die zei tegen hem: “wie was er net in de rechtszaal”? Ze merkt zijn ongebruikelijke gedrag op en vermoedt dat er een vrouw in de rechtbank was. Hij vertelde haar dat Choma, de vrouw van Abaye, daar was. Toen Rava’s vrouw dit hoorde, ging ze achter haar aan en sloeg haar met het kettingslot van een kist net zolang totdat ze Choma uit de hele stad had verdreven. Terwijl ze dat deed riep ze tegen haar: “je hebt al drie mannen gedood, want Abaye was je derde man, en nu kom je er nog een doden, mijn man Rava. Je verleidt hem door hem je schoonheid te laten zien.”
Zo eindigt het verhaal over Choma in mineur. Ze verdwijnt niet alleen uit de stad, maar ook totaal uit beeld. De Talmoed vertelt niets meer over haar. Maar laat ons wel de verhalen na over deze intrigerende vrouw, die mannen het hoofd op hol bracht met haar schoonheid, maar die tegelijkertijd het mysterie van de dood om zich heen had hangen. Haar levensverhaal heeft op die manier iets dramatisch met al die passie en zinnelijkheid, die uiteindelijk haar partners ongewild het leven kosten.
Geef als eerste een reactie