Ooit kwamen Joden in Amsterdam samen in het Concertgebouw om de geboorte van Israël te vieren. Vandaag annuleert diezelfde concertorganisatie een Chanoeka-concert omdat een cantor in de IDF heeft gediend. Hoe bitter ironisch. Hoe pijnlijk is deze cirkel.
Bij de tentoonstelling ‘Mokum’, nu te zien in de Nieuwe Kerk over het Joodse leven in Amsterdam, hangt de plakkaat die hieronder is afgebeeld. Die beschrijft hoe op 16 mei 1948 circa vierduizend Joodse Nederlanders samenkwamen in het Concertgebouw om de oprichting van de Staat Israël te vieren.
Er waren toespraken, liederen en Israëlische vlaggen werden met trots gezwaaid. De tentoonstelling noemt het ‘een belangrijk moment voor de Joodse gemeenschap in Nederland na de Tweede Wereldoorlog.’
Spoel 77 jaar vooruit. Datzelfde Concertgebouw heeft zijn jaarlijkse Chanoeka-concert geannuleerd omdat de cantor – een Joodse religieuze functie – reservist is bij de IDF.
In Israël is, net als in veel landen (Turkije, Zuid-Korea en zelfs Zwitserland), militaire dienst verplicht. Maar dat simpele feit is nu een reden voor uitsluiting van een Israeli geworden.
Van trots naar schaamte
Hier staan we nu: In 1948 mochten Joden in Nederland hun band met Israël tonen. Het werd gevierd als een teken van veerkracht en vernieuwing na onvoorstelbaar verlies. Vandaag wordt diezelfde band behandeld als iets beschamends, iets wat verborgen moet worden, iets wat moet worden bestraft.
Onder het mom van ‘Israël boycotten’ wordt Joods leven stilletjes weer naar de marge geduwd. Dezelfde symbolen van identiteit en overleving die ooit voor hoop stonden, worden nu behandeld als provocatie.
Hoe zijn de tijden veranderd. En hoe verwoestend is dat.
Boven: plakkaat nu te zien in de Nieuwe Kerk in de tentoonstelling Mokum, de biografie van Joods Amsterdam. Onder de originele poster van de landelijke bijeenkomst in het Concertgebouw, 16 mei 1948.
Israel Solidarity Concert met Shai Abramson in Hampton Synagogue, juli 2025
cover: screenshot Bloom uit bovenstaande video
Geef als eerste een reactie