Vertegenwoordigers van bahá’í-geloof, boeddha dharma, christendom, hindoeïsme, humanisme, islam, jodendom en boeddhisme sloegen de handen ineen en zetten samen een uniek initiatief op: Emoena. Dit woord betekent in verschillende talen vertrouwen, oprechtheid en betrouwbaarheid. Vanuit deze grondwaarden wil Emoena werken aan constructieve relaties tussen verschillende levensbeschouwelijke tradities en bijdragen aan vrede en inspiratie in de samenleving.
Emoena ziet het als haar taak om kennis en begrip over verschillende levensbeschouwingen te vergroten, dialoogvaardigheden te versterken, kritisch denken aan te scherpen en leiderschap te ondersteunen. Daartoe biedt Emoena een leiderschapsprogramma aan, zet ze masterclasses op, adviseert organisaties en ontwikkelt een kennisbank over verschillende levensbeschouwelijke tradities.
een mede-jood en een Spinozist
In mijn groep zaten een dominee, een pastoor, twee boedhisten, een hindu, twee bahai’s, iemand van het Apostolisch Genootschap, drie moslims, twee atheïsten, een humanistisch geestelijk verzorger, twee geestelijk verzorgers werkzaam op Schiphol, een mede-jood en een Spinozist.
Afgelopen maandag ontving ik een certificaat waarop staat dat ik de leergang ‘Leiderschap in een context van levensbeschouwelijke diversiteit’ succesvol heb afgesloten. Wat nu?
Het is fijn om ergens bij te horen, deel te zijn van een groter geheel. Je veilig te voelen bij mensen met dezelfde ideeën, waarden, normen en regels.
Opeens realiseer ik mij dat dat grotere geheel weliswaar bestaat uit de Liberaal Joodse Gemeente Amsterdam, maar even zo goed uit de Emoena-groep waar ik het afgelopen jaar mee optrok.
Wat eerst alleen van mij was, is nu opeens van ons. Ik voel mij deel van een groep gelijkgestemden die eigenlijk heel verschillend zijn. Steeds kwamen dezelfde vragen en onderwerpen naar boven tijdens onze bijeenkomsten en bleken wij het in onze enorme verscheidenheid steeds vaker eens te zijn. Dat is het mooiste wat Emoena mij heeft gebracht. Het fundament om stevige bruggen te bouwen is versterkt en dat geeft hoop en vertrouwen voor de toekomst.
De universele levensvragen die Ruard Ganzevoort, hoogleraar praktische theologie aan de Vrije Universiteit, bij onze eerste bijeenkomst stelde, maakten veel indruk op mij. Wat doe ik hier? Waar kom ik vandaan? Waar ga ik naar toe? Wie houdt er van mij?
Tijdens Emoena gingen we op zoek naar antwoorden op deze vragen en geleidelijk aan werd duidelijk dat de antwoorden alleen te geven zijn vanuit je hart, vanuit je hele lijf, vanuit een bezielde overtuiging of levensbeschouwing. Altijd in relatie tot de ander en op basis van onderling vertrouwen.
Rituelen kunnen daarbij helpen. Zij bevatten de boodschap, het ritme, het drama en de taal om emoties vorm te geven en het lichaam aan te sturen.
toekomstverhaal
In een toekomstverhaal omschreven we vooraf wat we aan het eind van de leergang dachten geleerd te hebben. Ik legde de nadruk op het vasthouden aan de menselijke maat en het noodzakelijke evenwicht tussen handen, hoofd en hart. De handen zijn misschien nog wel het belangrijkste. We moeten wel iets doen, we moeten handelen. Precies wat ook het Jodendom uitdraagt. En niets straks maar nu.
Aansporen tot – en het initiëren van, ontmoetingen en dialoog zie ik als een belangrijke taak. Zoveel mogelijk platforms organiseren waarop dat mogelijk is. Van Iftars tot Seiders en Fietsdialogen (zie mijn stukje hierover in deze krant).
Samenwerken aan een verbonden en inclusieve gemeenschap die in staat is de juiste keuzes te maken waarmee de volgende generatie verder kan.
Daarbij koersend op een moreel kompas dat duidelijk aangeeft wat wel en wat niet kan. Met een open blik, met bezieling, vanuit verwondering, nieuwsgierigheid en met humor zoeken naar de antwoorden op de vragen uit de eerste bijeenkomst.
We moeten oefenen in het voeren van ongemakkelijke gesprekken met de ander. Een basisvaardigheid ontwikkelen om lastige verbindingen aan te gaan
Toenemende polarisatie verplicht ons tegenwicht te bieden door het aangaan van onverwachte relaties en verbindingen. Wachten kan niet meer.
Meer dan ooit heeft een wereld waar Internet, sociale media, data, algoritmen en robots om zich heen grijpen behoefte aan menselijke maat en warmte.
Het is onze taak om ruimte te scheppen voor geloof, spiritualiteit, het onvoorstelbare en het onmogelijke. Dat is wat we nodig hebben om geweld en oorlog te bestrijden.
Leiderschap is zien wat nodig is.
Emoena heeft laten zien dat voorbij de ratio een hoopvolle werkelijkheid verscholen ligt. Een werkelijkheid die inspireert. Een werkelijkheid die duidelijk maakt wat ik hier doe, waar ik vandaan kom en waar ik naar toe ga. En ik weet wie er van mij houden.
Laten we ons op deze zomerse dagen vooral ook warmen aan elkaar.
cover: Bahai tempel Haifa Israel, beeld: WikiCommons
Geef als eerste een reactie