Burgemeester Halsema bood eerder dit jaar excuses aan voor het falen van de gemeente Amsterdam bij de vervolging en deportatie van 80.000 Amsterdamse joden. De gemeente stelde een fonds van € 25 miljoen beschikbaar voor de toekomst van joods leven in Amsterdam. Dit was een reactie op het in opdracht van de gemeente verschenen boek ‘Een kwestie van Uitvoering’ (gepubliceerd in mei 2025) gebaseerd op promotieonderzoek van NIOD-historicus Jeroen Kemperman aan de UvA. Kemperman komt … [Lees verder]
In een bomvolle zaal vuurt een divers gezelschap Joden donderdagavond 16 oktober 2025 vragen af op de leider van de nieuwe Israëlische fusiepartij De Democraten. Fris en loepzuiver schept Golan zijn perspectief voor de toekomst van Israël. De oud-legerleider zet – als ware het een militaire operatie – puntsgewijs zijn koers uiteen: terug naar democratie en voorwaarts naar vrede. Zijn verhaal klinkt overtuigend, je zou hem zo de sleutels van het beloofde land geven. Golan neemt … [Lees verder]
Op wie zal ik nu weer stemmen? Wat te doen in deze verwarrende tijden? Als voor u de vraag centraal staat ‘hoe kijken ze naar antisemitisme, veiligheid en Joods leven? En wat vinden de partijen van Israël en Gaza’? Dan is de kieswijzer van Jonet heel handig. In een notendop stelde de Jonetredactie een overzicht op per partij in volgorde van de huidige verdeling van de Tweede Kamer. In deze kieswijzer lezen we over Israël en … [Lees verder]
Christenen zouden niets moeten zien in de moderne staat Israël. Waarom? Omdat het Nieuwe Testament helemaal niets zegt over (het verlangen naar) een Joodse staat nadat de Romeinen daar rond het jaar 70 een einde aan hadden gemaakt. Aldus professor Hans van Oort op de presentatie van zijn boek Israël? Wat Jezus, apostelen en evangelieschrijvers werkelijk zeggen. Van Oort stelde dat ook de Joodse volgelingen van Jezus een nieuwe Joodse staat hebben afgewezen. Het boek … [Lees verder]
Ondanks de problemen waren de dagen van Rosj Hasjana indrukwekkend mooi. De sfeer was intens. Wat me opviel: bij verschillende gebeden huilde letterlijk de halve sjoel. Vooral bij die passages waarin we zeggen dat God beslist wie er zal leven en wie zal sterven. Als je (klein)kinderen hebt die vechten in Gaza, begrijp je hoe diep dit raakt. Heel Israël voelt het, want iedereen kent wel iemand die dit jaar niet thuis was met Rosj … [Lees verder]
“Hi! I’m a Jewish comedian. I like to make a middle eastern mess and confuse everyone. I make jokes in Hebrew, Arabic, and English and get in trouble often. I’m currently writing my show CoExistence my ass, let’s make the Middle East funny again”. Met deze woorden reageerde de Israëlische vredesactivist en voormalig VN-medewerker Noam Shuster-Eliassi op de vraag van de Amerikaanse Harvard University een project op te zetten dat een brug moest slaan tussen … [Lees verder]
‘Typisch Mokum’ staat op een van de eerste panelen in de tentoonstelling Mokum, de biografie van Joods Amsterdam. Op de banieren die deze tekst flankeren zijn titels te lezen als ‘Waterlooplein’, ‘Spinoza’, ‘Anne Frank’, en ‘Tafelzuur’. Wie verder loopt ontdekt dat de tentoonstellingsmakers ook voorbij de iconen – de kernbegrippen en welbekende beelden – kijken: Mokum maakt en vraagt ruimte voor de historische en hedendaagse verwevenheid van Amsterdam en haar diverse Joodse gemeenschappen. Het bijbehorende boek … [Lees verder]
Gestolen muziek, de roof van muzikaal erfgoed door de nazi’s, mag dan lezen als een roman, het is een verslag van een heel gedegen onderzoek dat jaren in beslag nam. Anders Rydell (1982) beschrijft hoe Wanda Landowska een klavecimbel bestelde bij pianobouwer Pleyel en dat volgens haar instructies liet bouwen. Het moest ‘zo krachtig zijn dat het een concertzaal kon vullen’ en tegelijkertijd ‘zo robuust dat zij het mee op tournee kon nemen’. Als je … [Lees verder]
Bij mijn zoektocht in archieven naar puzzelstukjes over het leven van Han Hollander kwam ik veel interessante omroepzaken tegen. Mijn onderzoek resulteerde vorig jaar in mijn boek: Han Hollander, de eerste radiostem van het Nederlandse voetbal, zie hieronder. Die puzzelstukjes waren soms niet of nauwelijks te relateren aan mijn hoofdpersoon, maar ze leverden – oneerbiedig gezegd – interessante en soms aandoenlijke ‘bijproducten’ op. De echte onderzoeker werkt, denk ik, heel efficiënt en laat zich … [Lees verder]
Poëzie is als muziek: zij vindt haar weg naar ons hart langs ondoorgrondelijke wegen. In poëzie past meer werkelijkheid dan in de meest genuanceerde beschrijving. Poëzie heeft het vermogen om geen kant te kiezen, om meer dan één waarheid tegelijk naast elkaar te laten bestaan. Afgezien daarvan: mensen schrijven gedichten zoals vogels zingen. Niet ergens om, maar omdat het nu eenmaal in hun opwelt, even onweerstaanbaar als tranen of een lach. Genuine poetry can communicate before … [Lees verder]
“Mijn ouders moesten in hun leven drie keer helemaal opnieuw beginnen”, zo vertelt de 86-jarige Edy Mor aan filmmaker Marcel Prins. Voorjaar 2022 interviewde Prins hem in Israël over zijn leven in en uiteindelijke vlucht uit Irak. Jona van der Schelde werkte het interview uit tot dit verhaal over het tragische einde van de ooit bloeiende Joodse gemeenschap in Bagdad. De eerste keer was toen ze vanuit Iran naar Irak vluchtte, als kinderen nog. Mijn … [Lees verder]
In Kohelet schrijft Koning Salomo: “Het is beter om naar een huis van rouw te gaan dan naar een feesthuis, want uiteindelijk eindigt iedereen in een huis van rouw. Dat neme ieder mens zijn leven lang ter harte! והחי יתן אל לבו.” Net voor Rosj Hasjana 5783 overleed Rabbijn I. Vorst z”l. Hij was een uniek persoon, een icoon binnen Joods Nederland. Rabbijn Vorst raakte de harten van velen met zijn karakter en daden. Hij … [Lees verder]
De Amerikaanse president Donald Trump heeft gelijk met zijn opmerking dat er ‘iets groots in het Midden-Oosten kan gebeuren.’ Voor de Amerikaanse president is de vrijlating van de door Hamas nog levende twintig gegijzelde Israeli’s naast het beëindigen van de oorlog het hoogtepunt van zijn vredesinspanning. Voor de familieleden hopelijk het einde van een eindeloze nachtmerrie. Trumps visie reikt verder dan het Israëlisch-Palestijns conflict. Hij heeft een vreedzaam, welvarend en olierijk Midden-Oosten in het vizier … [Lees verder]
Afgelopen najaar zond de Joodse Programmering van de EO vier documentaires in voor het IDFA, het Internationale Documentaire Festival Amsterdam. Mooie en indringende films van een aantal gerenommeerde regisseurs. Allevier werden onverbiddelijk afgewezen. Dit leidde tot mijn vraag aan een van de festivaldirecteuren of het nog wel zin heeft in de toekomst documentaires in te dienen, wellicht had men de buik vol van Joodse onderwerpen. Dit was absoluut niet aan de orde, zo luidde het … [Lees verder]
De Erasmusprijs 2022 is toegekend aan de Israëlische schrijver David Grossman (Jeruzalem, 1954). Het thema van de prijs is dit jaar ‘Verbinders in een verdeelde wereld.’ In zijn werk wil Grossman de mens van binnen uit begrijpen, en de ander liefdevol bezien over grenzen van oorlog en geschiedenis heen. Stichting Rainbow and Grossman in 2015 We enjoyed working with David Grossman, back in 2015, when his novel ‘Komt een paard de kroeg binnen’ was just … [Lees verder]
Xenia:
De zinsnede "beslist discriminerende maatregelen tegen de Israëlisch-Arabische gemeenschap" (in Israël) in deze blog is mij niet duidelijk. Er is,…
J. Verdoner:
Dank U wel, Mevrouw Bloom. Fijn dat domme schelden hier niet wordt aanvaard.
Hanneke Gelderblom-Lankhout:
ik lees de vrijdagavond altijd maar heb volgens mij nog nooit een geschreven reactie gestuurd. Nu wel. De reactie van…
Itamar Engelsman:
In antwoord op Bloom, welke argumenten brengt Daphne Meijer dan ? Zij duidt op de beschuldigingen van Hamas die zonder…
Eveline van den Elsaker:
De beslissing is dom , platvloers én laf.
Copyright © 2023 - De Vrijdagavond - Alle rechten voorbehouden | Logo-ontwerp: Françoise Nick
