Stel je voor hoe het voelt om opgesloten te zitten in een Hamas Tunnel. Nog steeds zitten er 59 gegijzelden vast in Gaza sinds 7 oktober 2023. Onschuldige burgers die niets met politiek te maken hadden. In Gaza is meer dan achthonderd kilometer aan tunnels gevonden. Speciaal gebouwd om wapens te smokkelen en gegijzelden gevangen te houden. Gebouwd met geld dat bedoeld was om Gaza op te bouwen. Wat zou jij doen als jouw zus, … [Lees verder]
Ik kon mijn ogen niet geloven toen ik zaterdagochtend de verzetskrant Trouw uit de brievenbus haalde. Even begreep ik niet wat ik zag. De helft van de voorpagina zag er op een afstand nogal zwart uit. Toen ik de krant op mijn bureau legde en er eens goed naar keek, zag ik in het zwart gedrukte Arabische namen van mannen, vrouwen en kinderen die door Israël volgens Trouw in Gaza zijn gedood. ‘In Gaza werd … [Lees verder]
Willen verbinden binnen joods-zionistische kring is een nobel streven, maar doe dat niet ten koste van mensen die met hart en ziel staan voor gerechtigheid en vrede. In De Vrijdagavond las ik een artikel van Jaïr Stranders getiteld Holocaust-herinnering: van moreel ijkpunt naar moreel strijdpunt. Ik vind het een goed betoog dat naar mijn indruk met goede intenties geschreven is. Maar één zin zit me dwars en haalt al het positieve voor mij uiteindelijk weer … [Lees verder]
Een impressie van een uit de hand gelopen bijeenkomst met de Syrisch-Duitse pro-Israëlactiviste Rawan Osman op Maastricht University. Eigenlijk ga ik zelden of nooit naar demonstraties of bijeenkomsten met een risico op dreiging. Dit keer maakte ik een uitzondering. Onze joodse studenten in Maastricht hadden samen met de pro-Israël organisatie StandWithUs een lezing georganiseerd met gastspreker Rawan Osman. Rawan Osman is een in Syrië geboren journalist, documentairemaakster en activist die nu in Duitsland woont en … [Lees verder]
Wordt Trump gesteund vanwege zijn pro-Israëlbeleid? Of zijn de Amerikaanse joden nog in overgrote meerderheid Democraat? De allereerste joden kwamen ten tijde van Peter Stuyvesant naar Amerika. Ze stichtten in 1654 een dochtergemeenschap van de Portugese gemeenschap in Amsterdam. Dat werd de ‘moedergemeenschap’ van de grootste joodse gemeenschap in de wereld – tegenwoordig net zo groot als in Israël. Historicus Wallet geeft een fascinerend overzicht van de emigratiegolven die nu het palet vormen van Joods … [Lees verder]
De Hongaarse pianist, componist en dirigent Géza Frid (1904-89) was een wonderkind. Hij gaf zijn eerste concert op zevenjarige leeftijd en een jaar later toog hij naar Boedapest om te studeren bij Béla Bartók en Zoltán Kodály. In 1929 ontvluchtte hij het autoritaire, antisemitische bewind van admiraal Miklós Horthy. Géza Frid vestigde zich in Amsterdam op uitnodiging van zijn befaamde landgenoot violist Zoltán Székely, die met een Nijmeegse was getrouwd. Frid woonde in een pension … [Lees verder]
Op donderdag 19 april 1945 schreef Primo Levi uit Katowice in Polen een brief van twee kantjes aan zijn goede vriendin Bianca Guidetti Serra in Turijn. Deze brief bleef onuitgegeven tot zondag 19 januari 2025 toen Primo Levi-onderzoeker Domenico Scarpa de brief in het Italiaanse dagblad Corriere della Sera (Avondkoerier) publiceerde. De Vrijdagavond heeft de eer de Nederlandse tekst te publiceren, vertaald en geannoteerd door uitgever-vertaler in Rome Gerrit van Oord. Bianca Guidetti Serra had al … [Lees verder]
Er zijn veel juweliers in Salzburg met enorme collecties antieke juwelen. Je raakt verblind door al dat moois. Sinds de jaren zeventig kom ik regelmatig voor zaken in Salzburg. Door de vriendschappen die ontstonden in de loop der jaren, kon ik soms last minute kaarten bemachtigen voor de fameuze Salzburger Festspiele. Deze ‘feestelijke uitvoeringen’ werden in 1877 voor de eerste keer in Salzburg gehouden, een kleine stad ten zuiden van München net over de grens … [Lees verder]
‘Denkbeelden had hij aan zijn tred gebonden;boven hem wapperde extaze als een vlag:met een lach om den noodkreet der vagebondenstapte hij zingende naar den jongsten dag.’ ‘De vlam (een symphonie)’, in De boog. Verzen door Herman van den Bergh, 1917 De expressionistische dichter Herman van den Bergh (1897, Amsterdam) speelde van 1913 tot 1917 viool in het Concertgebouworkest. In 1917 publiceerde hij zijn eerste dichtbundel. Daarnaast studeerde hij rechten. In 1919 promoveerde de 22-jarige Van … [Lees verder]
Les yeux rencontrés au coin d’un bazarA quoi rêvaient-ils ces grands yeux bizarres (Ogen ontmoeten elkaar op de hoek van een bazaar; Waar dromen die grote, vreemde ogen over?) Deze regels uit L’inconnue du printemps van de Franse dichter Louis Aragon werden op muziek gezet door pianiste en componiste Marjo Tal. Marjo Tal (Den Haag 1915, Jeruzalem 2006) maakte als een van de eerste Nederlandse componistes furore in Parijs. Tal studeerde op jonge leeftijd compositie … [Lees verder]
Voor de VPRO maakte schrijver en filosoof Doortje Smithuijsen de documentaire Sociaal Tribunaal waarin de ‘cancelcultuur’ op een interessante manier voor het voetlicht wordt gebracht. De documentaire werd uitgezonden op 15 maart 2022. New York Review of Books Een van de geïnterviewde hoofdpersonen is de gelauwerde (onder meer winnaar van de Erasmusprijs) én dramatisch gecancelde joodse sinoloog en japanoloog Ian Buruma. Hij heeft zeer veel en goed geschreven boeken op zijn naam staan. Met Avishai … [Lees verder]
Plotseling, in ongelofelijk korte tijd, is de wereldorde door toedoen van de Amerikaanse president Donald Trump gaan kantelen. Ook op het Europese continent. ‘Amerika eerst’ is zijn devies. Trump sluit de Amerikaanse veiligheidsparaplu die sedert 1945 de Europese veiligheid – en mede daardoor de welvaart – beschermde. Europa moet op eigen benen komen te staan, omdat de Verenigde Staten zich niet langer door de Europeanen willen laten ‘naaien’ zoals de mercantiele Trump het formuleerde. De … [Lees verder]
De oplossing moet met hulp van de wereld worden gevonden. Als modern-orthodoxe Jood probeer ik alle mitswot (geboden en verboden) te volgen die de Thora ons voorschrijft, voor zover dat in deze tijd toepasbaar is. Toch moet ik bekennen dat ik met sommige mitswot best moeite heb. Enkele zijn moeilijk te begrijpen, andere juist heel duidelijk, maar toch vind ik ze soms moeilijk in de praktijk te brengen. Afgelopen sjabbat, zoals elk jaar voor Poeriem, … [Lees verder]
Er zit een opvallende groei in de alyah (immigratie naar Israel) van Amerikaanse joden. Haaretz meldde op basis van het bureau van de statistiek dat in 2021 vijfduizend Amerikaanse joden zich vestigden in Israel. Dat is volgens tweeduizend meer dan in het voorafgaande jaar. Wegens opkomend anti-semitisme in de VS dat zich vooral richt tegen herkenbare orthodoxe Joden, is het begrijpelijk dat veertig procent van de immigranten uit de Nieuw Wereld ultra-orthodox, Chabad-aanhangers zijn of … [Lees verder]
‘Ik ben er zeker van dat de Israeli’s er op uit zijn de Palestijnen uit de westelijke oever van de Jordaan te verdrijven en dat gebied te annexeren.’ In 1969 tekende ik deze woorden op uit de mond van de zeventig jarige Aref-el-Aref, een aristocratisch aandoende historicus en oud-burgemeester van Jeruzalem ten tijde van de Jordaans bezetting van de westelijke Jordaan-oever. Op zijn bureau in zijn woning in Ramallah lag het boek Israel’s fight for … [Lees verder]
Trudi van der Heijden:
Wat goed dat de Hamas tunnel donderdag op het Spui staat....spannend ook. Ik hoop echt dat het gaat lukken om…
Etienne Denneboom:
Beste Xenia*, (*hoewel mijn eigen achternaam slechts twee n-en bevat neem ik aan dat uw reactie aan mij gericht is)…
Xenia:
ad Dennenboom: Lastig lijkt mij om een reactie te vragen voor commentaar op iemand, die onduidelijke beweringen doet zoals "de…
Etienne Denneboom:
Temeer omdat in het NHM tijdens de paneldiscussie, waarvoor zijn essay mede als uitgangspunt diende, deze stelling niet ter tafel…
Carolyn Levisson:
Dank. Geheel met U eens.
Copyright © 2023 - De Vrijdagavond - Alle rechten voorbehouden | Logo-ontwerp: Françoise Nick
