Stel je voor hoe het voelt om opgesloten te zitten in een Hamas Tunnel. Nog steeds zitten er 59 gegijzelden vast in Gaza. Onschuldige burgers die niets met politiek te maken hadden. In Gaza is meer dan achthonderd kilometer aan tunnels gevonden. Speciaal gebouwd om wapens te smokkelen en gegijzelden gevangen te houden. Gebouwd met geld dat bedoeld was om Gaza op te bouwen. Wat zou jij doen als jouw zus, vader of kind daar … [Lees verder]
Ik kon mijn ogen niet geloven toen ik zaterdagochtend de verzetskrant Trouw uit de brievenbus haalde. Even begreep ik niet wat ik zag. De helft van de voorpagina zag er op een afstand nogal zwart uit. Toen ik de krant op mijn bureau legde en er eens goed naar keek, zag ik in het zwart gedrukte Arabische namen van mannen, vrouwen en kinderen die door Israël volgens Trouw in Gaza zijn gedood. ‘In Gaza werd … [Lees verder]
Willen verbinden binnen joods-zionistische kring is een nobel streven, maar doe dat niet ten koste van mensen die met hart en ziel staan voor gerechtigheid en vrede. In De Vrijdagavond las ik een artikel van Jaïr Stranders getiteld Holocaust-herinnering: van moreel ijkpunt naar moreel strijdpunt. Ik vind het een goed betoog dat naar mijn indruk met goede intenties geschreven is. Maar één zin zit me dwars en haalt al het positieve voor mij uiteindelijk weer … [Lees verder]
Een impressie van een uit de hand gelopen bijeenkomst met de Syrisch-Duitse pro-Israëlactiviste Rawan Osman op Maastricht University. Eigenlijk ga ik zelden of nooit naar demonstraties of bijeenkomsten met een risico op dreiging. Dit keer maakte ik een uitzondering. Onze joodse studenten in Maastricht hadden samen met de pro-Israël organisatie StandWithUs een lezing georganiseerd met gastspreker Rawan Osman. Rawan Osman is een in Syrië geboren journalist, documentairemaakster en activist die nu in Duitsland woont en … [Lees verder]
Wordt Trump gesteund vanwege zijn pro-Israëlbeleid? Of zijn de Amerikaanse joden nog in overgrote meerderheid Democraat? De allereerste joden kwamen ten tijde van Peter Stuyvesant naar Amerika. Ze stichtten in 1654 een dochtergemeenschap van de Portugese gemeenschap in Amsterdam. Dat werd de ‘moedergemeenschap’ van de grootste joodse gemeenschap in de wereld – tegenwoordig net zo groot als in Israël. Historicus Wallet geeft een fascinerend overzicht van de emigratiegolven die nu het palet vormen van Joods … [Lees verder]
Hij werd beroemd door alle sonates van Beethoven te spelen op een paar achtereenvolgende avonden. Zij als de bekendste componiste van Nederland. Aron ‘Ary’ Belinfante (1870-1924) kwam uit een muzikaal gezin in de Utrechtsestraat. Hij was een zoon van musicus Abraham Cohen Belinfante en Rebecca Sequeira. Ary was een geliefd pianoleraar en had relaties met verscheidene leerlingen. Trouwen deed hij in 1900 uiteindelijk met zijn niet-joodse en zeven jaar jongere leerlinge Georgine Hesse (1877-1961). Ze … [Lees verder]
De Hongaarse pianist, componist en dirigent Géza Frid (1904-89) was een wonderkind. Hij gaf zijn eerste concert op zevenjarige leeftijd en een jaar later toog hij naar Boedapest om te studeren bij Béla Bartók en Zoltán Kodály. In 1929 ontvluchtte hij het autoritaire, antisemitische bewind van admiraal Miklós Horthy. Géza Frid vestigde zich in Amsterdam op uitnodiging van zijn befaamde landgenoot violist Zoltán Székely, die met een Nijmeegse was getrouwd. Frid woonde in een pension … [Lees verder]
Op donderdag 19 april 1945 schreef Primo Levi uit Katowice in Polen een brief van twee kantjes aan zijn goede vriendin Bianca Guidetti Serra in Turijn. Deze brief bleef onuitgegeven tot zondag 19 januari 2025 toen Primo Levi-onderzoeker Domenico Scarpa de brief in het Italiaanse dagblad Corriere della Sera (Avondkoerier) publiceerde. De Vrijdagavond heeft de eer de Nederlandse tekst te publiceren, vertaald en geannoteerd door uitgever-vertaler in Rome Gerrit van Oord. Bianca Guidetti Serra had al … [Lees verder]
Er zijn veel juweliers in Salzburg met enorme collecties antieke juwelen. Je raakt verblind door al dat moois. Sinds de jaren zeventig kom ik regelmatig voor zaken in Salzburg. Door de vriendschappen die ontstonden in de loop der jaren, kon ik soms last minute kaarten bemachtigen voor de fameuze Salzburger Festspiele. Deze ‘feestelijke uitvoeringen’ werden in 1877 voor de eerste keer in Salzburg gehouden, een kleine stad ten zuiden van München net over de grens … [Lees verder]
‘Denkbeelden had hij aan zijn tred gebonden;boven hem wapperde extaze als een vlag:met een lach om den noodkreet der vagebondenstapte hij zingende naar den jongsten dag.’ ‘De vlam (een symphonie)’, in De boog. Verzen door Herman van den Bergh, 1917 De expressionistische dichter Herman van den Bergh (1897, Amsterdam) speelde van 1913 tot 1917 viool in het Concertgebouworkest. In 1917 publiceerde hij zijn eerste dichtbundel. Daarnaast studeerde hij rechten. In 1919 promoveerde de 22-jarige Van … [Lees verder]
Awraham Soetendorp verrast in de documentaire Met Geduldige Haast,zondag 17 november om 22.10 uur op NPO2. In zeven bedrijven krijgt de kijker zicht op de kern van wie Soetendorp is: de rabbijn, de vredesactivist, de bruggenbouwer, de wereldburger en de verhalenverteller. Zelfs degenen die ervan overtuigd zijn dat ze hem goed kennen, zullen nieuwe facetten van Soetendorp zien. Iemand die het lef heeft de regie los te laten en bewijst dat hij dat aankan. Dat … [Lees verder] … [Lees verder]
Plotseling, in ongelofelijk korte tijd, is de wereldorde door toedoen van de Amerikaanse president Donald Trump gaan kantelen. Ook op het Europese continent. ‘Amerika eerst’ is zijn devies. Trump sluit de Amerikaanse veiligheidsparaplu die sedert 1945 de Europese veiligheid – en mede daardoor de welvaart – beschermde. Europa moet op eigen benen komen te staan, omdat de Verenigde Staten zich niet langer door de Europeanen willen laten ‘naaien’ zoals de mercantiele Trump het formuleerde. De … [Lees verder]
Eigenlijk had hij een hekel aan natuur. ‘Natuur is mooi, maar ik moet er wat bij te drinken hebben’, zei de dichter Kloos, maar daar had hij als prepuberaal appelsapdrinker nog geen boodschap aan. Omdat hij niet meewou met de gezamenlijke vakantie in de Ardèche, werd hij elke zomer bij zijn oma in Amsterdam geparkeerd. Een andere wereld, een stad van asfalt, een metropool met de dynamiek van een dorp. Trappenhuizen, die hij niet kende. … [Lees verder]
‘Denkbeelden had hij aan zijn tred gebonden;boven hem wapperde extaze als een vlag:met een lach om den noodkreet der vagebondenstapte hij zingende naar den jongsten dag.’ ‘De vlam (een symphonie)’, in De boog. Verzen door Herman van den Bergh, 1917 De expressionistische dichter Herman van den Bergh (1897, Amsterdam) speelde van 1913 tot 1917 viool in het Concertgebouworkest. In 1917 publiceerde hij zijn eerste dichtbundel. Daarnaast studeerde hij rechten. In 1919 promoveerde de 22-jarige Van … [Lees verder]
Onderweg naar het NHM, het Nationaal Holocaust Museum op de Plantage Middenlaan te Amsterdam, loop ik door de straten. Ik tel ze niet, maar sta stil bij elk huis met Stolpersteine. Die kleine stenen in de stoep herinneren aan de bewoners die tussen 1942 en 1943 zijn weggehaald door de nazi’s. Ik wil het graag hebben over het Nationaal Holocaust Museum, maar ben vanochtend weer geschokt. Het NHM ligt tegenover de Hollandsche Schouwburg, de schuldigste … [Lees verder]
Betty Kazin:
HI, Vaak heb ik tijdens mijn verblijf in USA juist de Nederlandse recepten gemaakt (volgens Malvine Glueck) - zoals gremslich…
Simone Haller:
Het was een leerzame en avontuurlijke weg die we samen hebben afgelegd (jij voorop), vol verrassingen en met een goed…
Theo Brand:
Interessante en erudiete tekst van De Swaan die ik ter harte wil nemen en die ook in zijn tijd moet…
Theo Brand:
Daar ben ik ook benieuwd naar. Ik schreef "Ik zie vooralsnog geen andere mogelijkheid" en wil met het woordje "vooralsnog"…
Theo Brand:
Beste mevrouw Kistemaker, ik ga nu alleen even in op uw punt dat ik onderscheid zou maken tussen Joden en…
Copyright © 2023 - De Vrijdagavond - Alle rechten voorbehouden | Logo-ontwerp: Françoise Nick
