Pesach in Israël: Anders dan alle andere jaren

Wat maakt deze Pesach avond anders dan alle andere Pesach avonden de afgelopen jaren?

Ik heb de bekende vraag aan het begin van de seideravond iets verbasterd. In Israël viert bijna iedereen Pesach. Vroom of niet vroom, het maakt niets uit. Families komen bij elkaar en vieren op hun eigen manier Sederavond. 

Ik heb gezien dat mensen met een knapzak rond de tafel lopen alsof ze de uittocht letterlijk nog een keer meemaken. Maar er zijn er ook die alleen maar gaan eten met de familie. Iedereen viert het.

Zwaarder dan tijdens corona

Tijdens corona waren er strenge maatregelen en mochten familieleden niet bij elkaar komen seideren. Niet iedereen hield zich eraan zoals de familie Netanyahu (echt waar), maar ook de toenmalige president Rivlin ging bij zijn dochter eten. 

Het alleen seideren was best zwaar voor vele families. Ik herinner me mijn ouders die tijdens corona met z’n tweeën zaten te seideren terwijl mijn neefje vijfhonderd meter verderop in zijn eentje zat met zijn Hagada.

We dachten het jaar daarna dat we het ergste hadden gehad, maar helaas niets is minder want dit jaar is voor velen een traumatisch jaar. 

Vieren, het kan dus wel, al wordt het nooit meer hetzelfde

Niet alleen de families van de mensen die nog ontvoerd zijn kunnen het woord ‘vieren’ bijna niet uit de mond krijgen.

Het Opperrabbinaat van Israël heeft een speciale tefilla gemaakt die we dit jaar moeten zeggen voor het bekende stuk והיא שעמדה / vehie sheamada. 

In vehie sheamada zingen we ieder jaar dat er in iedere generatie mensen zijn die ons willen vernietigen, maar uiteindelijk helpt en bevrijdt G’d ons.

Hoop voor vrijlating gijzelaars

Daar waar die families nog de hoop houden dat de gijzelaars levend terugkomen zijn er duizenden families die dit jaar voorgoed zonder hun geliefden zijn want die zijn vermoord of gesneuveld. 

Een ondraaglijk leed dat je eigenlijk niet kan verzachten, maar ik hoor veel in de samenleving dat men gewoon doorgaat met vieren. Heel knap. Helaas hebben we onze (groot)ouders daar ook ervaring mee en velen zijn ook doorgegaan met vieren. Het kan dus wel, al wordt het nooit meer hetzelfde.

Yad Sarah

Er zijn ook duizenden families die de seider moeten aanpassen, omdat families gehandicapt zijn teruggekomen uit de oorlog. De vrijwilligersorganisatie Yad Sarah die medische hulpmiddelen uitleent, heeft duizenden extra rolstoelen en andere zaken ingekocht zodat Pesach zo normaal mogelijk gevierd kan worden.

Helaas een record

Tot slot, dit jaar wordt zonder twijfel het record ‘de grootste seider ooit’ gebroken. Vorige jaren was dat altijd de seider van Chabad in Nepal. Helaas gaat het IDF er dit jaar overheen, want duizenden soldaten mogen niet naar huis. Ze bewaken ons zodat wij in rust kunnen seideren.

Vandaar dat ik oproep om gewoon te blijven seideren, al is het alleen maar voor onze soldaten die het moeilijk hebben of het helemaal niet kunnen doen. 

Ik wens u een Chag Sameach! 

coverbeeld: Israel Advantage Tours