Hoe en wanneer werd Arthur Seyss-Inquart, de bloeddorstige Rijkscommissaris van Nederland in 1945 gearresteerd? Wie voorkwam dat deze beruchte nazi wist te ontvluchten?
Dit raadsel is opgelost in een uitgebreide obituary (In memoriam) in de New York Times (NYT) 5 april jongstleden.
Het was Norman Miller, een zoon van Duitse joden, die in de oorlog diende in de Britse Royal Welch Fusiliers. Miller overleed onlangs op 99-jarige leeftijd.
Bij een checkpoint tussen de Amerikaanse en Britse zones in Duitsland wist hij in 1945 de nazi te arresteren.
Checkpoint
Volgens de NYT werd een verdachte auto gestopt bij het checkpoint waarin vier Duitsers zaten. Een Duitse politieagent in de auto zei dat hij op weg was naar de Britse veldmaarschalk Bernard Montgomery om papieren door hem te laten ondertekenen.
Omdat die papieren in het Duits waren geschreven, werd Norman Miller wegens zijn kennis van het Duits gevraagd even te komen om de papieren te controleren.
Norman Miller als soldaat van de Royal Welch Fusiliers
Grote vis
Norman Miller realiseerde zich onmiddellijk ‘dat ze een grote vis te pakken hadden.’ Hij kende de naam van de Rijkscommissaris en had diens afbeelding herkend uit Duitse kranten.
Hij liet Seyss-Inquart onmiddellijk arresteren en overhandigde hem aan de commandant van het bataljon waarin hij diende.
Norman Miller realiseerde zich onmiddellijk ‘dat ze een grote vis te pakken hadden.’ Hij kende de naam van de Rijkscommissaris en had diens afbeelding herkend uit Duitse kranten.
Hij liet Seyss-Inquart onmiddellijk arresteren en overhandigde hem aan de commandant van het bataljon waarin hij diende.
Holocaust Museum Washington
Norman Miller heeft zijn kinderen nooit over de arrestatie van de Nazi verteld. Maar toen hij in 1999 met zijn twee zoons naar het Holocaust Museum ging in Washington stopte hij bij een exhibitie van nazi’s die de holocaust uitvoerden.
Wijzend op een foto van Arthur Seyss-Inquart vroeg hij zijn twee zonen, Steven en Michael, of hij hen al had verteld die beruchte nazi te hebben gearresteerd. En toen daar in de hal van het museum vertelde hij zijn onthutste zonen zijn verhaal.
Norman Miller is op 99-jarige leeftijd in een ziekenhuis in Manhattan overleden. Zijn vader, moeder en grootmoeder werden in 1942 in de bossen van Riga vermoord.
Monument Kindertransport, Liverpool Street Station, Londen. Herinnering aan de vele Britten die hielpen bij de redding van ruim tienduizend joodse kinderen uit de handen van de nazi’s. Het standbeeld kwam tot stand dankzij de Association of Jewish Refugees.
Kindertransport
Hij overleefde de oorlog in Engeland. Via het legendarische Britse kindertransport* kwam hij in Engeland. Zijn vader was er nog in geslaagd op het nippertje een document bij het Britse consulaat een document te bemachtigen waarmee de kleine Norman vanuit Vlissingen naar Engeland kon ontsnappen.
In 2013 nam Miller zijn zoon Steven mee naar het bos waar zijn naaste familie werd geëxecuteerd. Hij vulde daar drie urnen met de aarde uit het bos in Riga die hij meenam naar New York.
Bij zijn begrafenis zei zijn zoon Steven dat het doel van het strooien van het zand uit het bos in Riga over het graf van zijn vader hem in gebed te kunnen verenigen met zijn vermoorde ouders en grootmoeder.
‘Ik heb in een halve eeuw nooit zoiets indringends gehoord,’ zei rabbijn Wasserman bij het graf van Norman Miller.
*In totaal werden rond de achttien duizend joodse kinderen uit Duitsland gered. Het grootste deel van de kinderen werd opgevangen in Groot-Brittannië. Veel van de kinderen die in Frankrijk, België en Nederland werden ondergebracht, overleefden de oorlog niet.
Cover foto: vernietiging van de synagoge in Essen, United States Holocaust Memorial Museum, ‘Kristallnacht’. Foto USHMM
Geef als eerste een reactie