Ongeveer 2,5 jaar geleden kwam ik voor het eerst bij een sjoeldienst waar de gemeenschap officieel nog moest worden opgericht.
Het was in New York waar rabbijn Benjamin Goldschmidt, zoon van de toen opperrabbijn van Moskou, een dienst leidde.
Tot kort daarvoor was Goldschmidt succesvol assistent-rabbijn van de Park East Synagoge. De rabbijn van deze sjoel, de toen al 94 jaar oude Arthur Schneier, kon het niet uitstaan toen zijn assistent meer succes had bij de jongerendienst dan hij bij de gewone dienst.
Rabbijn Schneier ontsloeg toen de jonge Goldschmidt van de ene op de andere dag. Samen met zijn (zwangere) vrouw stond hij op straat.
Dit schandaal kwam zelfs in de New York Times. Wat niet zo vreemd was, want mevrouw Avital Chizhik-Goldschmidt is een bekende journalist.
Avital Chizhik-Goldschmidt en rabbijn Benjamin Goldschmidt, foto Altneu synagoge New York
De bezoekers van het jongerenminjan van de assistent rabbijn accepteerden het ontslag niet. Twee weken na het ontslag zijn ze onder leiding van rabbijn Benjamin Goldschmidt zelf een eigen dienst begonnen.
In eerste instantie was het goed bewaard geheim omdat men bang was voor de grote politieke invloed van rabbijn Schneier en het bestuur van Park East Synagoge. In die weken hoorde ik van het ‘ondergrondse’ minje en via via hoorde ik waar ik me kon aanmelden.
De rabbijn en zijn vrouw maakte een grote indruk, gelijk zag je dat het een power couple was, het was duidelijk een project van hun samen waar hij tijdens de dienst in charge was maar na de kiddoesj gaf zij een een sjioer die net zo populair was als de zijne tijdens de dienst.
Het werd een rollercoaster voor hen en een overweldigend succes.
Het sjabbesminje werd een echte gemeente. Het werd zelfs zo’n succes dat men steeds grotere zalen moest huren omdat ze uit hun jasje groeiden.
Na een half jaar begrepen ze dat de gemeente een naam moest hebben, ze kwamen met de naam The Altneu. Natuurlijk in eerste instantie vernoemd na de oudste sjoel in Europa, de Altneu synagoge in Praag. Het is een combinatie waar het oude traditionele nieuw wordt en het nieuwe heilig wordt.
Kortom, het oude traditionele in een nieuw jasje zonder compromissen te sluiten op de overtuiging.
In het begin hoopten ze na een jaar op vijftig leden te komen, de realiteit was dat tweehonderd families lid werden binnen een jaar.
Het succes was de combinatie van een charismatische rabbijn die uitstekende droosjes kon houden en een heel sterke, geëmancipeerde vrouw die haar eigen inbreng heeft. Ze spreekt zich in het openbaar en op papier uit over belangrijke issues binnen het jodendom.
Avital Chizhik-Goldschmidt heeft persoonlijke portretten gemaakt over agunot (vrouwen die geen ‘get’ krijgen) en vele andere reportages en ze gaf les in journalisme aan de Yeshiva University’s Stern College for Women.
De combinatie van de twee is duidelijk een voorbeeld waar één plus één is . Beiden zijn ook nog jong, midden dertig.
Het succes gaat door, nu zijn er meer dan vierhonderd families lid en is Altneu het snelst groeiende minjan van Manhattan, vooral de jeugd weet de weg te vinden naar de sjoeldiensten zowel op sjabbat als door de week.
Als klap op de vuurpijl werd afgelopen sjabbat (30 maart) aan de leden medegedeeld dat ze de dag daarvoor een eigen gebouw hebben gekocht op een zeer centrale plaats. Naar verluidt voor 35 miljoen dollar.
Als u in New York bent, is een bezoek aan deze The Altneu zeker een aanrader.
Geef als eerste een reactie