Ik ben optimistisch omdat het onderwerp Palestina na jaren van totale verwaarlozing weer op alle voorpagina’s te vinden is, mede dankzij de juridische procedure die Zuid-Afrika is gestart.
Ik ben optimistisch omdat de publieke opinie aan het schuiven is in de richting van minder steun voor de Israëlische regering. Dat is nog niet te zien in de stemmingen in de Tweede Kamer, maar dat komt wel.
Ik ben optimistisch omdat die publieke opinie zich niet langer door het sleetse antisemitisme-argument laat weerhouden om zich uit te spreken over het lijden van de Palestijnen.
Ik ben optimistisch, omdat de verandering van buiten Israël moet komen. Er zijn in Israël enkelingen die zich uitspreken tegen het geweld in Gaza, maar de grote demonstraties roepen op tot interne veranderingen in Israël zelf, niet tot een staakt-het-vuren.
Misschien ligt dit te veel in de taboesfeer, misschien vindt de grote meerderheid van de demonstranten het wel best dat ‘grasmaaien’ in de Gazastrook. Hoe dan ook, het buitenland moet een dictaat opleggen en dat realiseren velen in datzelfde buitenland zich steeds duidelijker.
Klompenzionisme
Ik ben optimistisch omdat hier in onze polder het CIDI in elkaar aan het storten is. De niechesj zit erin, zoals wel bleek uit het gehannes met de Hogeschool van Utrecht. Elk mini-schandaal dat we de komende weken en maanden nog gaan beleven, toont het argumentatieve failliet duidelijker aan. Uit deze puinhoop gaat iets herrijzen dat het debat over antisemitisme loskoppelt van propaganda voor de staat Israël. Het gaat nog even duren en de politieke vrienden zullen in de Tweede Kamer vast nog wel een symbolische overwinning behalen, maar het (christelijke) klompenzionisme gaat de zionismekritiek niet overleven.
Ik ben optimistisch omdat er om de zoveel maanden wel een boek verschijnt (Shaul Magid, Noah Feldman, Daniel Boyarin) voor Joodse lezers over een leven zonder zionisme. Hoe moet je verder nadat je het Joods Nationaal Fondsbusje uit het raam hebt gesmeten? Met een post-zionistisch bestaan, waarin andere vormen van joodse identiteit een plek kunnen krijgen.
Als diaspora-Joden bekleden we een geprivilegieerde positie ten opzichte van de Israëli’s, want wij kunnen ons distantiëren van het reëel bestaande zionisme. Spoiler: we moeten als diasporanen serieus aan de bak; ga uit van veel Talmoedstudie.
Ik ben optimistisch omdat er jonge Joden in Nederland wonen die het zionisme afwijzen en van zich laten horen.
Ik ben optimistisch omdat het binnenkort onmogelijk wordt om nog langer met de vingers in de oren ‘na na na nana’ zingend je af te sluiten voor de gruwelijke werkelijkheid. Die gruwelijke werkelijkheid zit in je blikveld of je dat nu wilt of niet. Ontkennen wordt zinloos.
Bijvoorbeeld door cultuur. We gaan even terug naar de Apartheid in Zuid-Afrika. In de jaren zeventig en tachtig voltrok zich iets soortgelijks. Peter Gabriël zong ‘Biko’, de Artists United Against Apartheid zongen ‘Sun City’ dat Zandvoort van Zuid-Afrika waar zij niet wilden optreden. Die Artists United Against Apartheid was een gelegenheidsband waar 49 muzikanten bij hoorden. Opgericht door Steve van Zandt, die van The Sopranos, en de E-Street Band.
Er klonk een roep om een culturele boycot die van binnenuit werd ondersteund en versterkt door de cultuurmakers zelf. En wie kent niet de succesvolste elpee/cd uit de carrière van Paul Simon? Graceland, met Ladysmith Black Mambazo, met zwarte Zuid-Afrikaanse musici. Hij doorbrak de boycot maar leverde op zijn manier commentaar op de situatie.
Geweldloos verzet
Dit proces gaat zich niet letterlijk herhalen. Maar iets soortgelijks gaat er wel gebeuren, op een 21ste-eeuwse manier. Ik verwacht een terugkeer van BDS, maar dan niet als een zaak van drie activisten in de Jumbo in Almelo die stickers op pakjes dadels plakken of voor de deur van de supermarkt staan te schreeuwen. Hoe goed bedoeld ook, dit was het niet. BDS wordt veel meer mainstream en wordt keffiyeloos uitgevochten in de directiekamers. Ik ben daar optimistisch over, omdat het alle democratische krachten ondersteunt. En omdat het g-e-w-e-l-d-l-o-o-s verzet betreft. En omdat Urgenda en Milieudefensie hebben laten zien dat dit werkt.
Ik ben niet optimistisch over de emotionele gesteldheid van die vrienden en bekenden, Joden hier en elders in de diaspora, die foto’s van de gegijzelden van 7 oktober op hun sociale media plaatsen als een symbolisch gebaar van ondersteuning bij gebrek aan andere mogelijkheden. Zij zullen er vroeger of later, en ik ben bang vroeger, op redelijk korte termijn achter komen dat de Israëlische regering deze gegijzelden al heeft opgegeven. Afgeschreven. Net als al die jonge militairen die nu omkomen in dit totaal zinloze militaire treffen.
Zonder optimisme gebeurt er niets
Ik ben pessimistisch over de slachtoffers in Gaza, de uiteengereten gezinnen en de families die geheel en al verdwenen zijn, alleen in de Basisadministratie van UNRWA leven ze nog voort, en over de kinderen die wees zijn geworden – en pessimistisch om wie er nog onder het puin tevoorschijn zullen komen. Ik ben pessimistisch over de toekomst van de Gazanen die moedwillig invalide zijn gemaakt. Om wie zij zijn, en niet om wat zij doen.
En ik treur om al dit zinloze bloedvergieten. Maar zonder optimisme gebeurt er niets, dus … door.
cover: uitsnede uit werk van Anselm Kiefer, foto Bloom
Met permissie, een in alle opzichten schandalig stuk.
Misschien kan Meijer bij de VN haar grief deponeren met de woorden:
“Waarom hebben jullie in 1948 z’on miezerig klein stukje land aan Joden toebedeeld? Waarom moest zelfs om dat miezerig stukje nog oorlog werden gevoerd en vielen de buurlanden Israël aan? Waarom keurden jullie goed dat Israël de Sinaï woestijn afstond aan Egypte, een voorheen prachtig, maar nu een gevaarlijk, onbegaanbaar gebied. Waarom, VN, nemen jullie je verantwoordelijkheid niet?”
Anoniem persoon, verwijzen naar een ‘wat .. als’ driekwart eeuw geleden ‘dit of dat gebeurde’ is een vruchteloze wijze van debatteren. Stel dat iemand u in de jaren tachtig zei ‘als x niet was gebeurd in 1905 dan …’. U snapt wat een zinloze excersitie dit is. En, er is niets schandelijks in dit blad, behalve anonieme reagluurders.
Als, Als, Als men een probleem wil oplossen, moet men wel naar de oorzaak kijken, ook al is het 76 jaar geleden.
Als, Als, Als men abjecte (groen linkse?) standpunten inneemt, bijv. m.b.t. het CIDI, een integer instituut, dan mogen die wel weersproken worden.
Als, Als, Als men een publiek figuur is, kan men van Jan met de Pet en van ieder ander Reagluurder commentaar verwachten.
Waarbij nog opgemerkt zij, dat de verwijzingen naar Zuid Afrika (o.a. het prachtige Ladysmith Black Mambazo) meer dan schandelijk zijn.
In a time when everyone is right …
Ben Ik trots of Daphne!
Dank je wel, Sauci
Dit stuk riekt naar jüdische Selbsthass.
Naast je op- en pessimisme zou je verwachten dat je nog iets etaleert: hoop. Hoop op terugkeer van alle gegijzelden en hoop op twee volkeren die zoeken om vreedzaam naast elkaar te leven.
Als je goed leest, staat er dat er geen zionisme mag zijn. Dan resteert straks nog 1 vraag voor Daphne Meijer: waar ga jij straks heen. Terug naar Afghanistan?
Het is Daphne met deze bijdrage hopelijk gelukt om op een andere manier te kijken naar de (door velen veronderstelde) koppeling zionisme en joods-zijn. Dat heeft niets met GroenLinks (@Xenia) te maken, maar wel met een analytische geest die de vaak gordiaanse knoop aan het ontwarren is.
Gordiaanse knoop wordt doorgehakt niet ontward Mirjam.
Verder gun ik iedereen zelfbeschikking. Joden vormen als etnoreligie hierop wat mij betreft geen uitzondering.
Maar goed daar denkt de columniste anders over, dat kan, dat mag.
Ik sluit me aan bij Ruben Vis zijn observatie dat er geen hoop en vrede uit de column spreekt. Hier zou ik aan toe willen voegen een gebrek aan medeleven naar de Israëlische samenleving. Haar optimisme over de situatie besmeurt de nagedachtenis aan de slachtoffers van de terroristsche aanval op 7 oktober en van de omgekomen jonge IDF soldaten die herhaling proberen te voorkomen. Ook trapt het op de harten van de gegijzelden en hun radeloze familie, vrienden en hen die hun een hart onder de riem willen steken.
Dank je, Mirjam
Je hebt gelijk, Cindy. Ik zal ze in het vervolg helpen doorhakken.
De hoop zit wat mij betreft ingebakken in het optimisme. Volgens het motto: wat goed is voor de Palestijnen komt ook de Israëli’s ten goede. We delen in dit opzicht dezelfde hoop dat de toekomst er beter uitziet dan het heden.
Mag er geen zionisme zijn? Ik geloof dat het goed is wanneer het reëel bestaande zionisme als de nationale ideologie van Israël verdwijnt, maar iedereen mag van mij alles, dus ook zionist zijn. Ik zou zeggen: overweeg je opties. Is de huidige situatie wat je graag wilt, of kan het ook anders?
Waar ga ik straks heen? Vooralsnog nergens, want mijn moeder woont in Hilversum en mijn werk is in Amsterdam, dus verder zuidoostelijk dan naar Weesp zie ik me niet vertrekken. Ik zal ook na mijn pensioen niet als lifestyle migrant naar Israël verhuizen – zolang de oorspronkelijke bewoners er niet welkom zijn, peins ik er niet over om hun plek in te nemen.
Als Ruben bedoelt hoe het zit met de blanco cheque, dat uitreisvisum in noodgevallen? Ik vind de zielsprijs voor die blanco cheque veel te hoog. Als de cheque alleen kan bestaan bij de gratie dat er met tanks over Palestijnen wordt heengereden, houd dat ding dan maar. Dan wacht ik mijn noodlot wel hier in Nederland af.
Ga ik ooit terug naar Afghanistan? Mijn ego dat graag goed doet, fantaseert er wel eens over om terug te keren teneinde goede werken te verrichten. Die goede daden kunnen echter beter worden gecoördineerd door mensen ter plekke. Zou ik ooit een fabelachtig fortuin winnen in een loterij, dan zou ik schenken, maar niet verhuizen. Zo’n welmenend type loopt alleen maar in de weg, namelijk.
De demonisering van het Zionisme in dit stuk leidt vanzelf tot de conclusie dat er volgens Meijer geen Joodse Staat mag zijn. Je ziet dit soort geschrijf tegenwoordig vaker, ook in sommige Reform kringen in de VS. Ik vind dat Israel daar iets tegen moet ondernemen. Het wordt tijd duidelijk te stellen dat Joden die een dergelijk standpunt innemen niet langer welkom zijn, en dat hun bovendien het recht wordt ontnomen het staatsburgerschap te verkrijgen middels de Wet op de Terugkeer. Want dit soort publicaties is regelrechte staatsondermijning, gelijk te stellen met landverraad. Vrijheid van meningsuiting, maar wel met consequenties.
Beste Daphne, met respect voor de oprechtheid van je gevoelens in deze: het lijkt alsof je het zionisme als enige verantwoordelijk acht voor De Situatie. Eenzijdig druk uitoefenen op Israël ervaar ik als onrechtvaardig en het zal volgens mij ook niets oplossen, zelfs niet als Israël aan die druk zou toegeven. Een Palestijnse staat naast Israël zal geen vrede betekenen zolang de onderliggende wens van vrijwel de hele islamitische wereld, namelijk dat Israël er niet had mogen zijn en dus alsnog moet verdwijnen, niet wordt opgegeven. Welke VN gaat aan de islamitische wereld dat dictaat opleggen?
Komen twee compagnons bij de rebbe, Blau en Grun. Grun meent dat Blau hem onheus bejegent, Blau bestrijdt dat. Grun doet zij verhaal. De rebbe zegt: “Je hebt gelijk.” Blau doet z’n verhaal. De rebbe zegt: “Jij hebt ook gelijk”.Waaropde rebbetsn, die alles heeft gehoord, tevoorschijn komt en uitroept: “Ze kunnen toch niet alletwee gelijk hebben!” Zegt de rebbe: “Tja, jij hebt ook gelijk.”
De Palestijnen en de Zionisten willen nebbisj allebei hetzelfde, namelijk heel Palestina. Dat maakt dit tragische conflict schier onoplosbaar – behalve d.m.v. één democratische staat met gelijkberechtiging voor beiden. Maar de Zionisten (niet alleen Jabotinsky, maar ook Ben Gurion) hebben er van meet af aan naar gestreefd, de Palestinen het leven zo zuur te maken, dat ze zich tenslotte zouden neerleggen bij Joodse overheersing (zie bijv. Avi Shlaim, The Iron Wall).
Het alternatief is niet Afghanistan, maar “doikayt”.
Jacob van der Wijk
Het zionisme, wat je daar ook onder moge verstaan, is natuurlijk niet de enige verantwoordelijke van de situatie. Maar dat het een onderdeel van het probleem is, lijkt me moeilijk te ontkennen. Jabotinsky schreef al in de jaren 30 dat er ‘maar één ding is dat zionisten willen, namelijk datgene wat de Arabieren niet willen (…) Joodse immigratie.’ Hij erkende tenminste dat het zionisme per definitie indruist tegen de belangen van Palestijnen.
We kunnen nog weken vingerwijzen naar de VN en de omringende Arabische landen, maar zonder kritische zelfreflectie komen we nergens. Op De Vrijdagavond lijkt het me nuttiger om ook onze eigen rol onder de loep te nemen. Helaas kiezen mensen hier ervoor critici af te wimpelen als landverraders en zelfhatende joden. Hiermee schakelen ze de staat Israël nog altijd gelijk met joodse individuen. Je kunt prima een land bekritiseren terwijl je het beste voorhebt met haar inwoners. Juist dan, zou ik zeggen, want als we afgaan op de inspanningen om de gijzelaars terug te krijgen, kunnen we concluderen dat de Israëlische regering niet de veiligheid van haar burgers als grootste prioriteit heeft.
Zie ook een citaat van de joodse Jean Améry uit de jaren 70, toen rapporten over martelingen van Palestijnen binnen het IDF uitkwamen: “I urgently call on all Jews who want to be human beings to join me in the radical condemnation of systematic torture. Where barbarism begins, even existential commitments must end.” Die laatste zin lijkt me vandaag extra belangrijk.
En wat is dan wel de definitie van “barbarisme”? Barbarisme lijkt me een totaal onbruikbaar concept. Dierenactivisten vinden de Sjechita barbaars. Velen vinden de Brit Mila barbaars. Dit is allemaal door en door subjectief. Waar je als land in de buitenlandse politiek voor moet gaan is gewoon je tastbare en concrete eigenbelang. Als je dat niet doet, ga je eraan. Een morele kijk is hier alleen een illusie die je verhindert de werkelijkheid de naakte werkelijkheid te zien.