Israëls afhankelijkheid van Amerika’s militaire macht

Israël-Hamas oorlog

illustratie bij Salomon analyseert: Françoise Nick

Weer steekt de VS royaal de helpende hand uit naar Israël. Tijdens de Grote Verzoendagoorlog behoedden tientallen Amerikaanse Herculesvliegtuigen beladen met wapens, munitie en andere hulpgoederen Israël van een nederlaag. 

De militaire magazijnen waren toen op sokken na leeg. Op 6 oktober 1973 werd Israël net als nu op 7 oktober 2023 verrast en overrompeld. De Syrisch-Egyptische aanval op Jom Kipoer werd door Hamas vijftig jaar later gekopieerd op Simchat Tora ofwel: Vreugde der wet

Beide Joods-religieuze feestdagen staan nu in de Israëlische en Joodse geschiedenis getekend als momenten waarop de zionistische staat in zijn zelfverzekerdheid diep werd geraakt. 

Zionistische belofte ontkracht

Dat Israëli’s door Hamas werden afgemaakt en ontvoerd, heeft de zionistische belofte ontkracht dat het ‘nooit meer zal gebeuren’: nooit meer een pogrom. In de Israëlische psyche doet dat besef meer pijn dan de met grote precisie door Hamas uitgevoerde verrassingsaanval op de kibboetsen in het aan Gaza grenzende zuidelijke deel van Israël. 

Die pijn zette zich om in wraakgevoelens toen de barbaarse wreedheid van de Hamas terroristen tot de bevolking doordrong.

Wraak is geen politiek noch strategie. Het is een teken van onmacht.

Premier Benjamin Netanyahu kon zich op 7 oktober niet beheersen en beloofde Hamas ‘wrede wraak’. Voor een falende premier een onverantwoordelijke uitspraak. Wraak is geen politiek noch strategie. Het is een teken van onmacht.

Tegenspraak dringt niet door

‘Geloof me maar, we zullen Hamas vernietigen zonder rekening te houden met de Palestijnse bevolking. Gaza gaat plat,’ echode een kennis van me. Tegenspraak met het humanitaire argument kon in zijn traumatische toestand niet tot hem doordringen.

Het schokeffect van de Hamas-overval genereerde een emotie van nationale eenheid die zich omzette in de vorming van een regering van nationale eenheid. Voor Netanyahu een tijdelijke politieke reddingsboei. De afrekening komt als de rook van de oorlog optrekt. 

Westelijke Jordaanoever

Netanyahu’s politieke passie lag bij het tolereren van de stichting van nederzettingen en de daaraan gekoppelde hardvochtige bestrijding van Palestijns verzet op de westelijke Jordaanoever. 

Ook verzaakte hij Israëli’s veiligheid: door zijn obsessie het juridisch systeem te wijzigen dat het Hooggerechtshof ondergeschikt zou worden aan de Knesset, het parlement. Hij was super euforisch over de toenadering van Israël tot een aantal Arabische landen in de Golf. 

Saoedi-Arabië

Netanyahu’s hoop was gevestigd op normalisering van de betrekkingen met Saoedi-Arabië met wellicht een Nobelprijs in het vooruitzicht.
Netanyahu pochte dat Israël voor het binnenhalen van Saoedi-Arabië in zijn diplomatieke arsenaal geen hoge Palestijnse prijs hoefde te betalen. De Egyptische president Anwar Sadat maakte zich in 1979 tijdens het met succes bekroonde vredesoverleg met Israël immers ook niet sterk voor de Palestijnse zaak.

Sluit kroonprins Salman de ogen? 

Is de Saoedi-Arabische kroonprins Salman bin Abdul Aziz Saoed voor Israëlische hightech en een veiligheidsverdrag met de VS bereid zijn ogen te sluiten voor legitieme Palestijnse belangen?

Is dat vooruitzicht de trigger geweest van de wrede Hamas-aanval op Israël om de Palestijnse zaak niet te laten verdwijnen?

‘ Wreed tegen wreed’, was de gevoelsmatige Israëlische reactie.

Grote inval

Die is gekomen in de vorm van keiharde bombardementen op Gaza tegen hoofdkwartieren en schuilplaatsen van Hamas. Tijdens dit schrijven staat het leger in de startblokken voor een grote inval in het noordelijke deel van Gaza. Daar zou zich een uitgebreid tunnelnetwerk van Hamas bevinden waar hoogstwaarschijnlijk  Israëlische gijzelaars worden vastgehouden.

Aanhoudend door Hamas afgevuurde raketten hebben in Israël wel doden en schade aangericht, maar een invasie van grondtroepen, gesteund vanuit de lucht en de zee, kan dat niet voorkomen.

Humanitaire crisis

Het gedeeltelijk afsluiten van water en elektriciteit door Israël heeft in Gaza een humanitaire crisis veroorzaakt. De bombardementen en aangekondigde invasie ging gepaard met de Israëlische waarschuwing aan twee miljoen burgers om veiligheid te zoeken in het zuidelijke deel van de kleine strook van Gaza. 

 Palestijnse misère maakt een onuitwisbare indruk in de Arabische wereld en in het Westen.

Tv-beelden van de Palestijnse misère in Gaza maken een onuitwisbare indruk in de Arabische wereld, maar ook in het Westen. De sympathie voor Israël na de pijnlijke beelden van de slachting en ontvoering van Israëli’s in Zuid-Israël door Hamas kantelde snel in het voordeel van de Palestijnen.

Rem op toenadering Jeruzalem en Riyad

Palestijnse massa’s gingen de straat op, ook in de Arabische landen die openlijk banden met Israël hadden aangeknoopt. De anti-Israël emotie zet een rem op toenadering tussen Jeruzalem en Riyad, wellicht gevolgd door ondermijning van de Abraham-akkoorden.

De Hamas-Israël oorlog heeft eveneens de potentie te ontaarden in een oorlog tussen Israël en Hezbollah, de zwaar door Iran bewapende Sjiitische beweging in Zuid-Libanon.

Twee vliegdekschepen

Het is voor Israël een strategische geruststelling dat de VS op last van president Joe Biden om twee vliegdekschepen, de Ford en de Eisenhower, naar de Middellandse Zee te sturen om Hezbollah en Iran af te schrikken om buiten de oorlog te blijven.

Dwight D. Eisenhower vliegdekschip
Gearld D. Ford vliegdekschip

Duidelijker kan Israëls afhankelijkheid van de Amerikaanse militaire macht in het onvoorspelbare Midden-Oosten niet worden gedemonstreerd. Dat maakt Joe Biden een belangrijke speler in de koers van de oorlog.

Hoe lang geeft hij Israël krediet om Palestijnse humanitaire belangen ondergeschikt te houden aan het nastreven van de vernietiging van de militaire infrastructuur van Hamas?

Twee-staten oplossing

De Amerikaanse president heeft er tijdens zijn moeilijke verstandhouding met Netanyahu voortdurend op gehamerd een voorstander te zijn van een twee-statenoplossing, een Palestina op de grootste delen van de westelijke Jordaanoever naast Israël. 

Van daadwerkelijke Amerikaanse druk op Netanyahu’s messiaans-orthodoxe regeringscoalitie in Jeruzalem om de piraatachtige nederzettingendrang in bezet gebied te stoppen is op een paar uitspraken na geen sprake geweest. 

Netanyahu heeft Bidens Palestijnse visie volledig genegeerd hetgeen tot een verwijdering tussen beide mannen leidde die tijdelijk door deze oorlog wordt weggemoffeld. 

Schept deze nieuwe Israëlisch-Hamas oorlog kansen om een nieuw vredesproces te starten?

Netanyahu doet het voorkomen dat hij volledig in controle is en uit deze oorlog als overwinnaar tevoorschijn zal komen, maar heeft onder de druk van de publieke opinie twee generaals in zijn oorlogskabinet moeten opnemen. 

‘’We zullen winnen” of “Ik heb gefaald”

‘’We zullen winnen” waren Netanyahu’s eerste woorden op dag één van de oorlog in een Tv-toespraak tot de onthutste Israëli’s over het falen van het leger en van de veiligheidsdiensten.

Als ‘we winnen’ dan wint hij ook is zijn megalomane instinct en is zijn politieke carrière gered. 

Chef-staf generaal Herz Halevi

Netanyahu heeft niet het voorbeeld van de chef-staf generaal Herz Halevi gevolgd, die voor de camera’s zei: “Ik heb gefaald.”

Netanyahu gelooft nog in zijn missie: het behouden van de westelijke oever van de Jordaan, Judea en Samaria, als historisch erfgoed van het Joodse volk. In die messiaanse visie is geen plaats voor een Palestijnse staat, zelfs niet van een kleine Palestijnse staat.

Realistischer weg

Aan het Israelische volk, aan Joe Biden en anderen een realistischer weg in te slaan. 


Over Salomon Bouman 144 Artikelen
Salomon Bouman studeerde internationale betrekkingen aan Science Po in Parijs en aan de Johns Hopkins University in Baltimore, VS. Hij heeft lang in Israël gewoond en werkte daar 37 jaar als correspondent, onder andere voor NRC-Handelsblad. Zijn zoon en dochter en zijn kleinkinderen wonen nog steeds in Israël. Tegenwoordig schrijft hij columns en boeken. Van zijn hand verschenen Israël tussen hoop en vrees (Amsterdam University Press) en Ontmoeting en misverstand (Amphora Books).

4 Comments

  1. Meneer Bouman: Ik woon in de VS en lees de Vrijdagavond. Dit artikel is zo goed gescheven en zo waar. Het is een zeer angstige tijd voor alle Joden in de wereld. Ik ben een Holocaust overlevende en ben weer erg bang. Rodi Glass-Waterman

  2. Salomon blijft tot de groep onrealistische utopisten behoren die niet willen zien, Hamas had sinds 2006 de mogelijkheid gehad van de Palestijnse staat Gaza iets te maken maar koos er uitsluitend een terreurnest van te maken en als Israel ooit Yesha zou overdragen aan de PA maken die er hetzelfde van. Niet één Arabische staat die geen olie had heeft ooit iets van zichzelf gemaakt, de ideologie van de Islam maakt positivisme gewoon onmogelijk.

  3. Een realistische politiek betreffende Gaza en Hamas is volstrekt onverenigbaar met humanitaire hulp. in feite is het hele concept van een humanitaire wijze van oorlogvoeren een strop om de hals van Israel. En Joe Biden werkelijke boodschap was niet die van steun aan Israel. Het was de boodschap dat Israel onder curatele staat van de VS. Zodra de VS gijzelaars vrijgelaten zijn, zullen de VS aandringen op een staakt het vuren, nog voor het geplande grondoffensief is begonnen. De VS heeft Israel verraden, en dat zal grote consequenties hebben.

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*