Vorige keer vertelde ik over de merkwaardige advertentie op de voorpagina van de NRC met als kop “Lieve, bijzondere en aantrekkelijke auteur (55 jr) zoekt een lieve en gevoelige vrouw.” Zie mijn verhaal Wie is Patrick Bernhart?
Tevens maakte dezelfde advertentie reclame voor het boek Vlieg, mijn zwaluw volgens de tekst een Habsburgs-Joods-Hongaars-Nederlands familiedrama. Is dit een contactadvertentie én boekpromotie ineen, vroeg ik mij af? En wie is de auteur Patrick Bernhart? Ik besloot het hem zelf te vragen.
Wie is Patrick Bernhart?
De Nederlandse auteur en uitgever Patrick Bernhart blijkt echt te bestaan en het is dus geen nom de plume van Arnon Grunberg, wat ik even dacht. Bernhart heeft mijn vragen beantwoord en ik mocht tevens zijn nieuwste boek ontvangen.
Patrick Bernhart publiceerde in 2010: Zo werden wij wereldkampioen en schreef boeken over wielrenner Tom Dumoulin en voormalig Britse premier Boris Johnson.
Met zijn nieuwe uitgeverij Pressburg richt hij zich op levensverhalen en familiegeschiedenissen, non-fictie en fictie.
Transgenerationele trauma’s
In het boek Vlieg, mijn zwaluw met als ondertitel Een Habsburgs-Joods-Hongaars-Nederlands familiedrama gaat auteur Patrick Bernhart op zoek naar zichzelf via zijn voorouders.
Zijn ouders waren in 1956 Hongaarse vluchtelingen en Patrick hoorde pas op vijftienjarige leeftijd dat zijn familie Joods was en hij dus ook. Bernhart ontdekte dat zijn familiegeschiedenis vol zat met trauma’s en geheimen die nog steeds onbewust impact hebben op zijn leven.
Hiermee schaart hij zich in het rijtje van Joodse auteurs die schrijven over familiegeschiedenissen en transgenerationele trauma’s zoals Marja Vuijsje met Ons kamp (2012), de recent verschenen Alleen uit de oorlog, de eeuwige schaduw van de Holocaust (2023) van Niek van der Oord en Veertien kinderen (2022) van Fred Menko.
Vlieg, mijn zwaluw
Vlieg, mijn zwaluw is een prachtig uitgevoerd boek, voorzien van mooie foto’s, uiteraard een familiestamboom en goed gedocumenteerd. Het boek leest als een trein. De auteur geeft tevens QR-codes voor liedjes en filmpjes die hem inspireerden tijdens het schrijfproces. Een boek dat de lezers van De Vrijdagavond zal aanspreken. Kortom, zeer aan te bevelen.
De boektrailer van Vlieg, Mijn Zwaluw
Waarom nu dit boek?
Dit boek wilde ik als kind al schrijven. Toen vond ik vooral het vluchtverhaal van mijn ouders spannend. In 2006, vijftig jaar na de vlucht, begon ik met mijn onderzoek in archieven in Boedapest. Tot 2010 deed ik daarop tijdens verschillende periodes archiefonderzoek in Tsjechië, Slowakije, Israël en de Verenigde Staten. Daarna lag het project elf jaar stil.
Ik schreef andere boeken en verzorgde mijn moeder. Na haar overlijden in 2021 heb ik het weer opgepakt. Een jaar later bezocht ik weer Hongarije en ook Oostenrijk, Roemenië en Servië. Het doel van al dit onderzoek was om te weten wie ik was. En het is gelukt. Door me in mijn familiegeschiedenis te verdiepen heb ik mezelf leren kennen. Sterker nog: door het schrijven van Vlieg, mijn zwaluw – een mix van levensverhaal en familiegeschiedenis – ben ik veranderd.
Angst, woede en schaamte
Voorheen beheersten angst, woede en schaamte mijn leven. Die gevoelens had ik overgenomen van mijn voorouders en ouders: er was sprake van transgenerationeel trauma. Hierdoor heb ik nooit een relatie gehad. Maar door ‘ancestral healing’ zie ik de wereld en mijzelf nu anders. Dat is wat ik in dit boek heb gedaan: het proces om via het vinden van familieverhalen de doorgegeven trauma’s van (voor)ouders te ontdekken en te verwerken. Hopelijk is mijn boek voor anderen ook van nut. Bijvoorbeeld voor mensen die kampen met angsten, mensen die door het zoeken naar familieverhalen zichzelf willen vinden en mensen die hun levensverhaal en/of familiegeschiedenis willen schrijven en laten uitgeven. Bij dit alles help ik graag.
Hoe verkoopt het boek?
Als uitgever was dat in eerste instantie ook mijn vraag. Maar de zwaluw vliegt zoals hij wil. Gelukkig maar. Want het boek is op een andere manier winstgevend. Wat ik totaal niet had verwacht is dat het boek zoveel verbinding en warmte oproept.
Vrienden schrijven me appjes dat ze me nu veel beter begrijpen. Ik heb gehuild toen een vriendin me een handgeschreven brief op nieuw gekocht briefpapier en met een nieuwe pen schreef: ‘Dank je dat je dit echte verhaal deelt, dat je het over zoveel jaren met zoveel liefde en vasthoudendheid hebt uitgezocht, voor het eren van je voorouders, grootouders en ouders en voor het eerlijk en open op tafel leggen zoals het is, menselijk.’
Door mijn boek ontmoet ik allerlei nieuwe mensen, bijvoorbeeld in de Hongaarse en Joodse gemeenschappen. Dat voelt als een soort thuiskomen. Maar mijn boek is ook een waarschuwing tegen antisemitisme, islamofobie, Roma-haat, homofobie, racisme, xenofobie en andere vormen van discriminatie.
Zo schreef een vriendin die een Hongaars-Joodse vader had: ‘Wist wel dat de Jodenhaat verder terug ging dan de Tweede Wereldoorlog, maar niet dat het zo ver terug ging.’ Ik vind het belangrijk deze boodschap verder uit te dragen, zeker gezien de oorlogen in Oekraïne en Israël.
Volgende keer geeft Patrick Bernhart antwoord op de vragen hoe de reacties zijn op deze opvallende advertentie en of er al een lieve en gevoelige vrouw heeft gereageerd.
wordt vervolgd
Patrick Bernhart. Vlieg, mijn zwaluw. Een Habsburgs-Joods-Hongaars-Nederlands familiedrama. Hardcover. ISBN 9789083326405. 288 pagina’s. Rotterdam/Amsterdam: Pressburg, september 2023.
cover: familiefoto uit het besproken boek
Geef als eerste een reactie