“Leer het Jodendom niet van de Joden.” Nieuw licht op Simchat Torah

beeldmerk Parasja

Ooit ving ik een opmerkelijke uitspraak op tijdens een Joods seminar: “Leer het Jodendom niet van de Joden”. Een seminar dat bedoeld was om mensen dichter bij het Jodendom te brengen. Best een eigenaardige plek om zo’n statement te horen.

Zodra ik de uitleg hoorde, werd de quote me niet alleen duidelijk, maar ook een ‘kapstokje’, een uitspraak waaraan ik later nog vaak zou denken.

Leer het Jodendom niet van de Joden, maar ga naar de bron zelf, de Torah. Daarin staat hoe de ge- en verboden bedoeld zijn en, nog veel belangrijker, daarin ligt een puurheid die je alleen kan vinden als je teruggaat naar de bron. 

Vermengd met cultuur

Kijk je naar hoe Joden hun Jodendom beleven, dan kijk je naar een uitvoering van een religie die weliswaar op puurheid gebaseerd is en daar vaak ook uiting aan geeft, maar toch ook, vanzelfsprekend, vermengd is met cultuur, sociale druk, misinterpretaties, en natuurlijk menselijke fouten. 

Daar is niks mis mee: zoals er in Dewarim staat “[de Torah] bevindt zich niet de hemel” (Dewarim 30:12). Dat wil zeggen: het feit dat de Torah door aardse wezens wordt uitgevoerd is deel van haar pracht en dat dat gepaard gaat met menselijke fouten, wordt op de koop toegenomen.

Deze gedachte, over het leren over het Jodendom door terug te gaan naar de bron, kwam bij me op toen ik deze week een gesprek voerde met een vriendin. 

Kletsende vrouwen achter mechitza

Zoals vele vrouwen behoort voor haar Simchat Torah niet bepaald bij de top drie favoriete Joodse feestdagen. Ze heeft er een hekel aan. Ik vroeg haar waarom, waarop ze me zei “Simchat Torah bestaat meestal uit kletsende vrouwen achter een mechitza en daar heb ik geen zin meer in”. Begrijpelijk. 

Als dat is waaruit Simchat Torah voor haar bestaat, dan snap ik dat ze er geen jaarlijks abonnement meer op wil nemen. Maar, dacht ik daarna, wat jammer dat dat alles is. Laten we een nieuw licht op Simchat Torah proberen te werpen.

Dansen door de synagoge

Het dansen op Simchat Torah is er om te vieren dat we weer een jaarlijkse cyclus met de Torah hebben beëindigd èn beginnen. Maar op een dieper niveau vieren we onze band met de Torah. Met de Torah dicht bij het hart danst men door de synagoge. Een emotionele beleving.

Simchat Torah is een gelegenheid om ons Jodendom en onze band met de Torah te definiëren en vervolgens te vieren. Het is een spiritueel hoogtepunt waarop de vreugde die wij voelen over wat de Torah ons brengt tot uiting komt. En wat dat voor een ieder betekent, is heel persoonlijk. Hoe wij de Torah een plek in ons leven geven, dat is aan ons. Maar als de Torah en het Jodendom en de band met God een enigszins positieve impact op ons leven hebben, dan is dit de dag waarop we dat vieren. 

En of je nu danst of niet, zingt of stil blijft, meeneuriet of het enkel aanschouwt, het is een mooie gelegenheid om je gedachten te laten gaan naar wat het Jodendom voor jóu betekent. 

One size fits all?

Want in het Jodendom is het niet “one size fits all”. Net zoals onze karakters en smaken verschillen, zo verschilt de band die wij met God en met onze religie hebben.

Voor mij persoonlijk heeft Simchat Torah de laatste jaren een nieuwe, persoonlijke dimensie gekregen. Kijk ik naar de mannenkant, dan zie ik daar de Choepa (huwelijksbaldakijn) die het sjoelbestuur eenmaal per jaar uit de opslag haalt. De Choepa waaronder mijn man en ik zijn getrouwd, als een van de weinige jonge koppels, aangezien deze Choepa normaliter niet meer in gebruik is voor huwelijken. 

Magische bruiloft

De avond voor de geheel onverwachte lockdown van december 2020 zijn mijn man en ik halsoverkop in London op een uitgaande Sjabbat getrouwd. Met slechts twee uur voorbereiding was dit een koortsachtige operatie die als een geoliede machine liep en eindigde in de meest magische bruiloft die ik me voor had kunnen stellen. En aangezien er geen tijd was om de gebruikelijke Choepa op te zetten, besloot men de oude Choepa uit het stof te halen en werd die vastgehouden door het Sjoelbestuur zelf, een hele eer. Toen de klok middernacht sloeg, waren wij getrouwd. 

Kijk ik naar die Choepa op Simchat Torah, dan komen de emoties van die bijzondere avond terug. Hoe ik toen bad voor het Jodendom in mijn, nee, in óns leven.

En ieder jaar krijg ik een visuele herinnering hoe ik dat opnieuw kan definiëren, vormgeven en vieren.

Want dat is het: een mogelijkheid om ons persoonlijke Jodendom vorm te geven en te vieren.

Over Batsheva Wolf 8 Artikelen
Batsheva Wolf-Pels, geboren en getogen in Nederland, woont nu in Londen met haar Britse man Yaacov. Na twee jaar studie aan het seminarium in Gateshead en een BA in Geschiedenis, is zij nu verantwoordelijk voor het Joodse middelbare onderwijs van de United Synagogue. Dat voorziet in onderwijs voor Joodse leerlingen op Joodse en niet-Joodse scholen in Londen. Batsheva schrijft ook artikelen, blogs en is ze beschikbaar als spreekster.

Geef als eerste een reactie

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*