Nog steeds ben ik zwaar onder de indruk van het overlijden van rabbijn dr. Leo Mock. Ik heb hem bijna letterlijk geboren zien worden, heb zijn Brit Milah meegemaakt, zijn Pidjon Habeen en ubscheren. Leo Mock is niet meer onder ons.
Het is voor mij nog steeds onvoorstelbaar dat zo een grote geest op zo’n jonge leeftijd ons heeft verlaten. Leo laat een groot gat achter. Wij zullen de bescheiden rabbijn dr. Leo Mock blijven herinneren als een van de belangrijkste geleerden van onze tijd, die veel mensen aan zich bond. Vanuit de opleiding van Liberaal Joodse rabbijnen, vanuit islamitische en christelijke gemeenschap. Als docent aan de Universiteit van Tilburg, de Folkertsma Stichting en vele andere instellingen zal hij node worden gemist.
Echter het belangrijkste in zijn leven was zijn gezin. Hierbij wens ik Yael en hun vier dochters heel veel sterkte om dit zeer grote verlies te verwerken.
Moge de ziel van Leo opgenomen worden in de bundel van het Eeuwige leven.
Hierbij volgt toch een kort verhaal om mijn lezers niet teleur te stellen.
Uhren und Schmuckmesse
Destijds de belangrijkste beurs ter wereld voor de juweliers en importeurs van horloges, juwelen, diamanten edelstenen en parels. Ook machines voor de industrie en verpakkingsmateriaal werden aangeboden op de Baseler Messe.
Mijn bedrijf had daar een stand. Het eerste jaar met uitsluitend antieke en oude juwelen.
Ik kreeg een stand op vierhoog achter. Met de jaren werd de grootte en locatie van de stand steeds beter. Op enig moment kreeg ik een, voor mij veel te grote, stand aangeboden op de beste locatie.
We besloten een Italiaanse fabrikant van moderne juwelen, waar we mee samenwerkten, als partner in de stand te nemen. Het was voor Giuseppe de eerste keer zijn op Bazel. Eerst wilde hij er niets van weten, totdat hij ging informeren bij zijn Italiaanse collega’s.
Toen begreep hij het belang van deze beurs en nam meteen het initiatief om de stand zo mooi mogelijk aan te kleden met de duurste meubels en prachtig uitgevoerde vitrines. Samen hadden we misschien wel twaalf vitrines. Ik nam er drie voor mijn collectie, dat was voldoende. Giuseppe nam de rest. Hij kwam met een enorme collectie waanzinnig mooie juwelen. Tijdens de beurs stonden zijn klanten, van over de hele wereld, in de rij om binnen te komen. Ik had maar een klein aantal klanten per dag.
Giuseppe had ook veel personeelsleden die zijn klanten bedienden. Vaak kwamen er zes tot tien inkopers van een groot concern met vele filialen om de collectie te bekijken en hun orders te plaatsen. Als ik niets te doen had hielp ik de klanten van Giuseppe.
Op enig moment was er een Italiaanse medewerker in zijn eentje bezig met een groep van acht inkopers. Ik ging achter de medewerker van Giuseppe staan en vroeg hem of ik kon helpen.
Ja graag. In het midden nam een oudere heer de leiding. Er werden verschillende talen door elkaar gesproken. De baas van de groep sprak verschillende talen met een zwaar Duits accent. Ik keek de man aan. Hij zag er goed uit, was zeer charismatisch, maar ik schrok van zijn verschijning met dat zware Duitse accent.
Plotseling kreeg ik een zeer koud gevoel in mijn rug. Nee, dit is toch niet dokter Mengele? Precies zoals ik me dat had voorgesteld. Gevlucht uit Duitsland naar Brazilië beeldde ik me in dat hij daar een juwelenconcern had opgezet. Het werd me wit voor mijn ogen. Plotseling vroeg ‘dokter Mengele’ aan de Italiaanse medewerker door wie hij werd geholpen.
‘Wie is die man die achter u staat?’
Ik zal deze meneer even aan u voorstellen, dat is de partner in deze stand van mijn baas. ‘Dokter Mengele’ sprong op van zijn stoel, knikte met een bescheiden buiging naar mij toe, stak zijn hand uit en overhandigde zijn kaartje. Ook ik overhandigde mijn kaartje.
Dr. Hans Stern las ik op zijn kaartje, eigenaar van het Stern juweliers concern.
Hans Stern is een traditionele Jood waarvan ik dacht dat het dokter Mengele was.
Ik heb nog vaak mijn collega Hans Stern ontmoet. Op hoge leeftijd is hij overleden. Ik heb dierbare herinneringen aan Hans Stern.
cover illustratie Françoise Nick
Wat een goed verhaal, ik heb mr. Stern ook ontmoet in Brazilië. We hebben bij hem een mooi sieraad gekocht wat jammer genoeg gestolen is.
Hans was een gentleman, charismatisch en zeer ter zake deskundig