Geëngageerde machteloosheid onder diaspora-Joden 

Salomon Bouman, illustratie Françoise Nick

Van grote afstand moeten Joden waar ook ter wereld machteloos toezien hoe hun ideaalbeeld van Israel wordt verbrokkeld en een nieuwe messiaanse staat herrijst.

Kan dat niet anders? Hoe zouden Joden in de diaspora invloed kunnen uitoefenen op het politieke en menselijke drama in Israel?

Een paar dagen geleden ontmoette ik de Nederlands-Joodse Harry Mock uit Naarden. Hij is begaan met het lot van Israel en wierp een idee op waaruit geëngageerde machteloosheid sprak.

Stemrecht in moederland

Hij confronteerde mij met de vraag waarom Marokkaanse-Nederlanders en Turkse-Nederlanders wel het recht hebben in hun moederland te stemmen, nadat zij die landen, soms al een paar generaties geleden, hebben verlaten en ‘wij Joden dat recht niet hebben.’

“Wij hebben toch ook een moederland dat we tweeduizend jaar geleden moesten verlaten en dat nu weer is herboren in de staat Israel.” 

Recht op terugkeer

Hij vervolgde: “Joden hebben volgens de Israelische wet recht op terugkeer. Waarom zouden ze dan niet in Israel mogen stemmen?” Ook is hij van mening dat Joden stemrecht moeten hebben ‘want wie betaalt bepaalt.’ Daarmee wil hij zeggen dat het wereldjodendom Israel op de been houdt.

Op grond van deze historische realiteit zouden diaspora-Joden volgens Mock stemrecht in Israel moeten hebben en dus ook een stem in het huidige politieke debat in Israel. 

Onuitvoerbaar

Het idee is op zichzelf boeiend maar om tal van redenen onuitvoerbaar, want alleen Israel kan beslissen dat het wereldjodendom een stem krijgt in Jeruzalem. Ik kan de lezers van De Vrijdagavond verzekeren dat dit nimmer en nooit zal gebeuren.

Het Israel van vandaag duldt geen inmenging, niet van niet-Joden en niet van Joden. Wel kunnen Joden in hun respectievelijke landen invloed uitoefenen op hun regeringen, die dan weer druk moet uitoefenen op de regering in Jeruzalem om bijvoorbeeld af te zien de nu in opspraak gekomen juridische hervormingen waarmee premier Benjamin Netanyahu de zo kostbare democratische waarden op het spel zet.

AIPAC en J-street

In de Verenigde Staten opereren twee sterke Joodse organisaties: AIPAC en J-street die vanuit een verschillend politiek perspectief invloed in de Amerikaanse politiek hebben ten aanzien van Israel. AIPAC (American Israel Public Affairs Committee) is de machtige lobby die rechts is georiënteerd, terwijl J-street, de tegenhanger van AIPAC, de laatste jaren met een kritische visie op Israel aan invloed wint.

Ik kan me niet voorstellen dat hier te lande CIDI enige invloed kan uitoefenen op de algemene Nederlandse verkiezingen, zoals de Joodse stem wel in Amerika kan. 

Persvrijheid

Wel zou ik CIDI willen oproepen zich uit te spreken tegen onaanvaardbare Israelische militaire druk op de Palestijnse journalistiek. Het Israelisch-Palestijns conflict dreigt nu ook via de juridische hervormingen in Jeruzalem te tornen aan de vrijheid van meningsuiting in Israel. De symbiose tussen onrecht en recht is compleet, het een is het gevolg van het ander.


cover illustratie Françoise Nick

Over Salomon Bouman 175 Artikelen
Salomon Bouman studeerde internationale betrekkingen aan Science Po in Parijs en aan de Johns Hopkins University in Baltimore, VS. Hij heeft lang in Israël gewoond en werkte daar 37 jaar als correspondent, onder andere voor NRC-Handelsblad. Zijn zoon en dochter en zijn kleinkinderen wonen nog steeds in Israël. Tegenwoordig schrijft hij columns en boeken. Van zijn hand verschenen Israël tussen hoop en vrees (Amsterdam University Press) en Ontmoeting en misverstand (Amphora Books).

Geef als eerste een reactie

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*