Arahon zwijgt als zijn zoons Nadav en Avihoe omkomen in het offervuur. Dit zwijgen van Mosjé’s broer is een van de thema’s van de parasja van deze week. Rabbijn Albert Ringer: “Dat zwijgen grijpt mij aan. Ik ben een kind van overlevers. Mijn beide ouders verloren het grootste deel van hun familie in de Sjo’a en zijn beiden door de kampen heengegaan. Het zwijgen van Aharon echoot bij mij hun zwijgen.”
Ringer besluit: “We willen weten wat er is gebeurd en stellen de waarom-vraag. Niet altijd zijn er antwoorden.”
Zwijgen na de Shoah is een centraal thema in het naoorlogse leven van Guus Belinfante, zo ziet zijn biografe Geke van der Wal. De beide – al wat ouder wordende – ouders van de later befaamde rechter werden afgevoerd en vermoord in Auschwitz. Guus overleeft samen met zijn vrouw Hester en hun dochtertje Judith. Onze recensente Margalith Kleijwegt, bekend van haar diepgravende reportages in Vrij Nederland en De Groene, is onder de indruk van het levensverhaal van Belinfante en het inlevende vermogen van de biografe.
Onder de recensie plaatsen we het debat over deze biografie dat plaatsvond in de Balie en waarin naast Geke van der Wal, James Kennedy spreekt. Kennedy is historicus van de jaren zestig toen Guus Belinfante als rector magnificus van de Universiteit van Amsterdam onverwacht een hoofdrol kreeg tijdens de Maagdenhuisbezetting. Daarnaast horen we in deze video de huidige rector magnificus van de UvA en Guus zijn dochter Judith Belinfante, zoals veel van onze lezers zullen weten, jarenlang directeur van het Joods (toen nog: Historisch) Museum.
Margalith Kleijwegt, welkom bij De Vrijdagavond. Volgende week besteden we aandacht aan jouw boek over opgroeien als kind van overlevenden: Verdriet en Boterkoek.
Huwelijksakten
Ephraïm Goldstoff krijgt van zijn ouders een boek cadeau over oude ketoebot – huwelijksakten door de eeuwen heen. Hij kijkt eens goed naar de kaft en schrikt zich rot. Heeft hij die rijkversierde ketoeba op de kaft niet onlangs gekocht op een sjiek Duits waddeneiland?
Hanna Luden, tot voor kort directeur van het CIDI, is heel ongerust over de situatie in Israël: “Het is daarom ons recht en plicht onze afkeer van de ontwikkelingen in Israël te uiten, wij moeten onze stem laten horen!”
Was Zeeburg de ‘begraafplaats der armen’? Of was de dood een grote gelijkmaker? Zo vraagt Channa Kistemaker zich af in een nieuwe aflevering in haar serie verhalen achter de (al dan niet halfvergane) zerken op de vooroorlogse begraafplaats Zeeburg. Onze illustrator Françoise Nick maakte een mooie illustratie bij deze Zeeburger Berichten waarvan we hopen er nog vele te ontvangen.
Een andere serie verhalen over het veelkleurige joodse verleden krijgt een waardig vervolg met Dick Polak, de moedige Engelandvaarder en RAF-piloot. Deze serie heet Joods Verzet en is gebaseerd op het gelijknamige boek dat verscheen in het coronajaar 2020. Toen kreeg het boek wat weinig aandacht. Daarom zijn we superblij dat de samensteller, Jeroen Sprengers, ons dit voorjaar week in week uit vertelt over de helden van het verzet. Joodse verzetshelden, die wat ondergesneeuwd zijn in het Amsterdamse Verzetsmuseum, edoch prominent aanwezig in De Vrijdagavond.
Behalve de parasja leverde Albert Ringer deze week ook een stukje in over de oprichting van Limmud Europe. Kol hakoved (alle waardering) team Limmoed NL. Jullie trekken, zo laat het zich aanzien, deze kar en bereiden bovendien een volle Limmoeddag voor, het walhalla van joods lernen, binnenkort in Amstelveen en wel zondag 23 april.
Mirjam van Dam kondigt een nieuw project aan: een combinatie van Amerikaans-Joodse jazz en Jiddische liederen. Nu Jiddisch onverwacht een populaire studie is geworden aan de Universiteit van Amsterdam, met Mirjam als een van de studenten, lijkt dit een veelbelovend project. Mirjam vraagt onze lezers deze cd mogelijk te maken door mee te doen aan de crowdfunding: bestel vast je cd en maak daarmee de opname mogelijk. Normaal gesproken plaats De Vrijdagavond geen oproepen en reclames, maar ja, dit is Mirjam, een van onze geliefde auteurs, en dit sluit wonderwel aan bij wat we willen zijn: de krant voor Joods-culturele zaken.
Wilt u ook iets onder de aandacht brengen van onze lezers? Kopij is van harte welkom, en reclame ook (dat dan wel even bespreken met de penningmeester).
Omertelling
Wij zijn begonnen met de Omertelling, de ספירת העומר (Sefirat Ha’omer), de 49 dagen tussen Pesach en Sjavoeot. Het verhaal gaat dat in deze periode het Joodse volk werd getroffen door vele rampen, daarom zijn, voor de traditionelen onder ons, de eerste 33 dagen een rouwperiode (tot aan Lag b’Omer). Dezer dagen kopen we geen nieuwe dure dingen, knippen niet ons haar, noch scheren de baard, danwel luisteren we naar instrumentale muziek. Dat laatste is voor mij onmogelijk, zeker nu het Minimal Music Festival is gestart. Maar minimaal, het woord zegt het al, dus niets overdadigs hier in huize Bloom.
Hoe u deze periode ook ingaat, al Omertellend of niet, heb een vredige sjabbat.
Geef als eerste een reactie