Reuzenrad of achtbaan? Over weken en maanden en de structuur van de sefirot

Wajakheel, Pekoedee en Hachodesh

beeldmerk Parasja

Deze week hebben wij maar liefst drie parasjot: Wajakheel, Pekoedee en Hachodesh. Ik zal het over de laatste hebben. 

“G’d sprak tot Mozes en Aaron in het land van Egypte, zeggende: “Deze nieuwe maan(d) wordt voor jullie het hoofd van de maanden; hij zal voor jullie de eerste van de maanden van het jaar zijn…” (Exodus 12:1-2) 

De kalender bestaat uit weken en maanden. Deze twee cycli komen nooit overeen, maar in deze kalender komen ze samen.  

De week was er eerst. G’d schiep de wereld in zeven dagen – zes werkdagen en een zevende rustdag. Gemodelleerd op de structuur van zeven sefirot. De wekelijkse Sjabbat is de sleutel tot ons leven als “partners met G’d in de schepping”, de afstemming van onze eigen creativiteit met die van onze Schepper. De zevendaagse week is de klok van de natuur – het systeem waarmee alles is ontstaan en constant onderhouden wordt door de Schepper. 

10 Mystical Sefirot,
Jewish Learning Institute


Feestdagen: producten van de maand

Tweeduizend vierhonderd achtenveertig jaar later, op een donkere avond in Egypte, kort voor de Uittocht, werd de maand geboren. Met bovenstaande vers instrueert G’d het Joodse volk over de centraliteit van de mand. 

Terwijl de week uit zeven niet te onderscheiden eenheden bestaat, wordt de maand gekenmerkt door fasen van de maan; het geleidelijk groeien van ‘nieuwe maan’ tot ‘volle maan’ waarna krimpen, tot verdwijnen toe. De week werd eenmalig door de Schepper geprogrammeerd, vervolgens zet het zich zelfstandig voort. De maand moet echter elke keer opnieuw worden gecreëerd. Het Sanhedrin (Hoge Gerechtshof) moet op basis van getuigenverklaring of astronomische berekeningen de nieuwe maand aankondigen. 

De sokkel waarop de chagiem (feestdagen) staan, de dagen wanneer wij de wonderen van de joodse geschiedenis (Pesach, Soekot, Chanoeka, Poeriem) herdenken, zijn allemaal producten van de maand. 

Symbool voor de natuur of het onverwachte

Samenvattend: de week staat symbool voor de natuur, voor regelmaat en onveranderlijkheid, terwijl de maand symbool staat voor het nieuwe, het onverwachte, het wonderlijke. 

Misschien kunnen wij het vergelijken met het reuzenrad versus de achtbaan. Het leven bestaat stijgen en dalen, momenten van beweging en momenten om af te remmen; soms moet men ook een beetje meezwaaien. Dat doet het reuzenrad met een regelmatig patroon, je weet wat je te wachten staat. De achtbaan brengt verrassingen met zich mee: een lange uitgerekte bestijging van de helling wordt direct gevolgd met een supersnelle afdaling in wat een bodemloze put lijkt. Het enige houvast voor de reiziger is de grip op het stuur en zijn/haar vertrouwen in de vindingrijkheid van de ontwerper. 

Regelmaat van de sjabbat, het spannende van de chagiem

Zou het mogelijk zijn om beide tegelijk te berijden? Dat is de ervaring van het leven aan de hand van de Joodse kalender. De regelmaat van sjabbat en het spannende van de chagiem vullen elkaar aan. 

Met minder dan drie weken naar Pesach hebben wij ons handen vol in de mars naar het feest van onze vrijheid!

Over Shmuel Katzman 21 Artikelen
Rabbijn Shmuel Katzman is geboren in Brooklyn, New York en groeide op in Crown Heights, waar hij ook zijn rabbinale opleiding volgde. In 1994 werd hij als sjaliach van de Lubavitcher Rebbe uitgezonden naar Nederland. Hij is rabbijn van de NIG Den Haag en coördinator van JLI, het Joods Lern Instituut, de Nederlandse tak van Chabad-organisatie The Rohr Jewish Learning Institute.

Geef als eerste een reactie

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*